Het Nieuwe Huis

Het Roelof Hartplein is een plein in Amsterdam-Zuid waar de Roelof Hartstraat, Van Baerlestraat, J.M. Coenenstraat en de Cornelis Anthoniszstraat samenkomen. Het plein kreeg zijn naam in 1917 en is vernoemd naar de geneesheer en filantroop Roelof Hart (1837-1892).

De Ruysdaelstraat is een straat in Amsterdam-Zuid. De straat ligt via de Diamantbrug in het verlengde van de Albert Cuypstraat en loopt van de Hobbemakade naar de Hondecoeterstraat en kruist de Van Baerlestraat. De straat is, evenals de Ruysdaelkade, vernoemd naar het 17e-eeuwse geslacht van schilders en graveurs Ruysdael, waarvan de landschapsschilder Jacob Isaacsz. van Ruisdael (1628-1682) de bekendste is. De straat kwam reeds voor 1888 onder deze naam in de gemeente Nieuwer-Amstel voor, en kwam na annexatie van Nieuwer-Amstel in 1896 in Amsterdam te liggen.

Huize Lydia is een multifunctioneel centrum gelegen op de hoek van het Roelof Hartplein, Joh. M. Coenenstraat en Bronckhorststraat in Amsterdam. Het was oorspronkelijk een meisjeshuis (pension voor alleenstaanden), waar ongetrouwde vrouwen woonden, maar ook ongetrouwde mannen. Ook veel verpleegsters die in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis werkten, verbleven hier. Het is een rijksmonument.

Het Oorlogsmonument Gerard Terborgstraat is een beeld annex oorlogsmonument in Amsterdam-Zuid. Het monument uit 2017 is ontworpen door Victor Levie. Vier bewoners en huurders bij de Samenwerking (Amsterdamse Coöperatieve Woningbouwvereniging Samenwerking) begonnen in 2015 een onderzoek naar slachtoffers van het Naziregime tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij kwamen met een overzicht van 169 namen van huurders van de Samenwerking en die vanwege hun Joodse geloof werden gedeporteerd en omgebracht, maar ook mensen die zelf een einde aan hun leven hebben gemaakt en omgebrachte verzetsmensen. De lijst werd aangevuld met bijvoorbeeld onderduikers, die ook slachtoffer werden. Het monument bestaat uit een viertal houten deurposten, een symbool van deuren waarachter slachtoffers woonden. Op de posten daarvan zijn witte, groene en zwarte plaatjes bevestigd. De witte geven de straat aan, de groene het huisnummer (en etage) en de zwarte de naam van de voormalige bewoners. Naast het monument is een plaquette aangebracht met uitleg. Het is “ondertekend” door www.samenwerking.org die hier destijds actief was en ook in de 21e eeuw woningen beheert.

Het Oorlogsmonument aan het Harmoniehof is een oorlogsmonument in Amsterdam-Zuid. Het is een zogenaamde Vrijheidsboom (Krimlinde, Tilia euchlora) in 1947 geplant aan de zoom van een van de plantsoentjes die het Harmoniehof rijk is. De vrijheidsboom, ook wel vredesboom, wordt beschermd door een sierrand bestaande uit hardstenen segmenten. Op die sierrand staat de tekst:Vrijheidsboom 1945; A.C.W. Samenwerking. A.C.W. Samenwerking staat voor Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging 'Samenwerking', die het plein en omgeving liet bouwen. Die woningcorporatie plaatste in 2017 ook het Oorlogsmonument Gerard Terborgstraat.

De Joh. M. Coenenstraat is een straat in Amsterdam-Zuid, tussen het Roelof Hartplein en de Beethovenstraat. Vanwege de vrij korte lengte van de straat wordt vaak ten onrechte gedacht dat dit stuk ook Beethovenstraat heet. De straat is desondanks wel een doorgaande weg. Ondanks de nabijheid van drukke winkelstraten (Beethovenstraat, Van Baerlestraat) heeft de Joh. M. Coenenstraat slechts een woonfunctie. Wel houdt het Leger des Heils in de straat onder de naam Zuiderburgh een passantenverblijf operationeel. De straat kent een bijzondere architectuur die deel uitmaakt van verschillende bouwstijlen. Aan het begin van de straat, bij het Roelof Hartplein, staat Het Nieuwe Huis in Amerikaanse stijl. De straat is vernoemd naar de Haagse dirigent en componist Johannes Meinardus Coenen (1824-1899).

Het Plantsoen Harmoniehof is een stadsparkje in Amsterdam-Zuid.

Duivelseiland is een wijk in Amsterdam, in het stadsdeel Zuid, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De wijk had 0 inwoners per 1 januari 2023. Op centraal stedelijk niveau wordt de wijk aangeduid als buurtcombinatie V50. De oppervlakte van Duivelseiland is 6,15 hectare. Duivelseiland wordt begrensd door: Hobbemakade, Roelof Hartstraat, Roelof Hartplein, Van Baerlestraat en Ruysdaelstraat. Ondanks dat de naam zo doet vermoeden, is Duivelseiland dus feitelijk geen eiland, in die zin dat de wijk niet met water is omsloten. Rond 1900 was er ter hoogte van de latere Ruysdaelstraat een afgelegen buurtje te midden van een kale vlakte aan de Boerenwetering en werd het genoemd naar het eiland voor de kust van Frans-Guyana waar de Franse kapitein Alfred Dreyfus naartoe verbannen werd. Ook stond hier een waskaarsenfabriek die veel stankoverlast gaf.

Gabriël Metsustraat 16 te Amsterdam is een gebouw aan de Gabriël Metsustraat, Museumkwartier, Amsterdam Oud-Zuid. Die straat, die haar naam in 1899 ontving, werd in het daaropvolgend decennium bebouwd met eigenlijk een pand-voor-pandsysteem. Voor huisnummer 16 werd naar ontwerp van architect Hendrik Petrus Berlage een kunstnijverheidsschool neergezet met als officiële titel Dagteeken- en Kunstambachtsschool voor Meisjes met onder andere een opleiding tot tekenlerares, maar ook leerden ze boekbinden, houtsnijden en textielbewerking. Berlage ontwierp het gebouw in de rationalistische stijl. De aanbesteding vond plaats in het voorjaar van 1908. Het gebouw werd laat september 1908 in gebruik genomen. In de loop der jaren werd er flink verbouwd om het aan te passen aan steeds wisselend gebruik, maar de voorgevel bleef vrijwel onaangetast. In 1967 kwam het gebouw leeg te staan toen de toenmalige onderwijsinstelling opging in de Gerrit Rietveld Academie en zich vestigde aan de Fred. Roeskestraat in Buitenveldert/Zuidas. Na een aantal jaren onderdak te hebben geboden aan diverse instellingen, zoals in 1973 was er het Centraal Laboratorium voor Onderzoek van voorwerpen van Kunst en Wetenschap gevestigd. Het gebouw werd in 2016 aangekocht door het Koninklijk Concertgebouworkest, koop was alleen mogelijk vanwege de culturele instelling die het bleef huisvesten. Hun gebouw was te klein geworden voor alle taken en onderdelen waren al over de stad verspreid. Opnieuw werd er intern flink verbouwd zodat het genoemd orkest er in 2019 ruimtes in gebruik kon nemen met oefenruimtes, ensembleruimten, kantoren en ontvangstruimte. Het gebouw kreeg toen een uitbouw aan de achterzijde met opnieuw studio’s en ruimten voor fysiotherapie. Het gebouw kreeg toen ook een nieuwe naam: KCO House. De naam van de school was in een tegeltableau boven in de gevel te lezen, maar werd in de loop der jaren verwijderd dan wel onleesbaar gemaakt. Toen het orkest haar intrek in het gebouw nam, kwam er een nieuw tegeltableau, toen 25 meter breed en 0,51 meter hoog. Stadsdichter K. Schippers kwam met de tekst:Let·op·wat·iedereen·kan·horen·en·pas·dan·komt·het·hier·toevallig·tevoorschijn·een·nieuwe·klank. Dat werd in de kleuren Berlagegroen en goud door Koninklijke Tichelaar Makkum op 96 tegels gezet in de huisstijl van het orkest, dat uit de koker van graficus René Knip komt. Overigens zou er in het gebouw ook een tegeltableau geplaatst zijn met daarop alle namen van concertgebouwleden tot 2019. Verderop in de straat was op Gabriël Metsustraat 8 ongeveer gelijktijdig een huishoudschool neergezet. Op huisnummer 18-20 kwam ook nog een school. Berlage had voor de straat ook een theater ontworpen; het zogenaamde Museum-theater; het is er nooit gekomen.

De Gabriël Metsustraat is een straat in de Johannes Vermeerbuurt in het Museumkwartier in Amsterdam Oud-Zuid.

Gabriel Metsustraat 7 te Amsterdam is een vrijstaand gebouw uit 1911 aan de Gabriël Metsustraat, Museumkwartier in Amsterdam-Zuid. Het gebouw staat tussen de Amerikaanse ambassade aan het Museumplein in de ingang van de Van Miereveldstraat. Architect Christiaan Posthumus Meyjes sr. ontwierp voor deze buurt met stadsvilla’s een schoolgebouw in villavorm. Hij bediende zich van de bouwstijl Um 1800, voor een gebouw dat in leergang 1912/1913 betrokken werd door een Hogere Burgerschool van de "Amsterdamsche Vereeniging voor Middelbaar onderwijs aan Meisjes". In februari 1912 vond een eerste steenleggingplaats.. In de dwarsbalk boven de toegangsdeur is de naam te lezen "Amsterdamsche Schoolvereeniging"; een opleidingsinstituut dat hier vanaf 1919 tot 1931 gevestigd was, nadat de meisjesschool alweer vertrokken was. Ook daarna bleef het gebouw onderdak bieden aan opleidingsinstituten zoals de Opleidingsschool voor Christelijk Maatschappelijk Werk (OCMA) en in de 21e eeuw is er een dependance gevestigd van de Lucia Marthas Institute for Performing Arts (LMIPA) van de Hanzehogeschool Groningen (gegevens april 2020). Posthumus Meyjes kwam destijds met een school die voldeed aan de nieuwe eisen van licht en lucht. Licht en lucht konden vanwege de grote raampartijen voldoende diep het gebouw binnendringen. Opvallend waren destijds de natuur- en scheikundelokalen en bijbehorend laboratorium. Een conciërgewoning maakte deel uit van het complex net als een verwarmingsketels en kolenbergplaats. Vanaf de begane grond zijn zichtbaar een eerste, een tweede verdieping en een kap- en/of zolderverdieping. Doorheen alle gevels vindt een afwisseling plaats tussen baksteen en natuursteen, beginnend met een natuurstenen plint. Het dak wordt gevormd door een schilddak met shingles en/of leien. Onder de kroonlijst zijn eerst guirlandes zichtbaar en daaronder bevinden zich vijf traveeen in symmetrische opzet. In de middelste travee bevindt zich de toegang met dubbele houten deuren. De toegang wordt terzijde gestaan door dorische zuilen, die het bovenliggende balkon dragen. De deuren/glaspartij toegang gevend tot het balkon wordt omringd door een natuurstenen geheel, waarin lisenen, een fries en architraaf te vinden zijn. Die omlijsting draagt voorts nog twee vaasachtige objecten. Het balkon zelf is afwisselend dicht gewerkt en wel half open. Boven de genoemde vazen zijn twee uilachtige gevelversieringen aangebracht voor dat de daklijst/kroonlijst begint. Boven de daklijst/kroonlijst zijn verdiepinghoge dakkapellen geplaatst. De twee buitenste dakkapellen zijn omgeven door klauwstukken en driehoekige frontons. De middelste dakkapel ontbeert de klauwstukken met heeft een fronton in serlianavorm. Er raampartijen in voor- en zijgevels hebben een klassieke vensterverdeling. Het gebouw werd in 1996 tot rijksmonument verklaard vanwege haar architectuur- en cultuurhistorische waarde, maar ook vanwege haar typologische waarde als schoolgebouw. De originele opdracht (gelijkend op villa) was ook een van de redenen het tot rijksmonument te verklaren.

Gabriël Metsustraat 8 te Amsterdam is een gebouw aan de Gabriël Metsustraat in het Museumkwartier in Amsterdam Oud-Zuid. De straat werd vanaf 1899 langzaam volgebouwd, maar was eerst nog bekend als de verbinding tussen de "Van Baerlestraat en de Ruysdaelkade". Rond 1907 werd er aan die straat gebouwd aan de Nieuwe Huishoudschool ontworpen door Willem Leliman. De school en internaat was een afsplitsing van de Amsterdamse Huishoudschool aan het Zandpad, dat in de ogen van enkele onderwijzeressen, met name Martine Wittop Koning, ouderwets begon te raken. De afsplitsing vestigde zich eerst in Jan Luijkenstraat 92, maar kon zichzelf een nieuw gebouw veroorloven. Leliman kwam met een gebouw ontworpen in een stijl die een kruising tussen rationalistische stijl en Arts & crafts. Leliman liet een zichtbare scheiding zien tussen de onderwijsfunctie (benedenetages) en woongedeelten (bovenetages). De tekst "De Nieuw School" is ook in de 21e eeuw nog hoog in de gevel leesbaar. De ouders hadden er vertrouwen in want ongeveer 200 meisjes volgden de vernieuwingsgezinde onderwijzeressen naar de nieuwe school. Een van de vernieuwingen die werden doorgevoerd betrof het onderwijs op voedingsgebied. Nadat eerst een huisarts uit de buurt de meisjes er onderwijs in gaf, was het rond 1935 de beurt aan Martine Wittop Koning. Ook daarvoor was de populariteit hoog, blijkend uit het toevoegen van Gabriël Metsustraat 10 aan het gebouw in 1930/1931. Er zou nog lange tijd een school in het gebouw gevestigd zijn. Zo was vanaf 1995 de Opleiding Restauratoren in het pand gevestigd. Op 10 augustus 2009 werd het gebouw tot gemeentelijk monument verklaard. In 2015 stond het leeg, maar er werd onderzoek gedaan of het gebouw betrokken kon worden door de bibliotheek en het documentatiecentrum van het Van Gogh Museum. Die had, behalve voor de functie museum, allerlei ruimten in de stad in gebruik en dat werkte niet prettig. Voordat het Van Gogh Museum er gebruik van kon maken, moest er uitgebreid verbouwd en gerenoveerd en moest het gebouw voldoen aan de hoogste BREEAM-eisen. In 2016 trok zij het gebouw in. Bijzonder is dat de architect en de plaatsvervangend hoofdonderwijzers Maria Emalia Bosch dusdanig contact hadden voor de bouw, dat zij in 1908 trouwden. Zijn schoonvader was toen al overleden, voor diens weduwe ontwierp Leliman Krugerlaan 26 in Baarn ook wel Villa Eureka genaamd en ook een gemeentelijk monument.