8 Decembermonument

Het Reliëf Franz Liszt is een reliëf in Amsterdam-Centrum. Het reliëf van beeldhouwster Gyöngyi Szathmáry werd in april 1991 geplaatst boven de hoofdingang van de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein. De plaquette herinnert aan het bezoek dat de componist Franz Liszt op 29 april 1866 aan die kerk bracht voor het bijwonen van een uitvoering van zijn Graner Messe. Het was een geschenk van de Franz Liszt Kring. De Hongaarse ambassadeur onthulde het monumentje op 29 april 1991. Het markeerde ook de verhuizing van het Franz Lisztfestival van Utrecht naar Amsterdam. Franz Lisztwoonde op 29 april 1866in deze kerkde uitvoering bij van zijnGraner MesseFranz Liszt Kring Nederland29 april 1991 In een zijgevel van diezelfde kerk werd een jaar later het 8 Decembermonument gezet.

Het Mozeshuis is een gebouw, waarin een maatschappelijk ontmoetingscentrum, aan de Jodenbreestraat 164 en Waterlooplein in Amsterdam-Centrum. Het Mozeshuis is rond 1969 gebouwd als vervanging van de dan net afgebroken pastorie behorende bij de Mozes en Aäronkerk, die ten zuiden tegen de kerk aangeplakt stond. In verband met de bouw van de verkeerstoegang naar de IJtunnel in de vorm van het Jonas Daniël Meijerplein moest die pastorie het veld ruimen. Aan architect Sier van Rhijn, die betrokken was bij de renovatie van de kerk, werd gevraagd een nieuwe pastorie te ontwerpen, die aan de andere zijde van de kerk geplaatst werd. Een van de lege plekken aan de Jodenbreestraat en Waterlooplein werd ermee opgevuld. Financiering van de bouw vond plaats uit de opbrengsten van een veiling van goederen van de kerk. In eerste instantie werden er nog enkele paters in ondergebracht. Van Rhijn kwam met een rechthoekig bakstenen gebouw met (te veel) gevelopeningen. Een opvallend detail is daarom de ronde uitstulping die het gebouw aan de zuidoostzijde heeft meegekregen. Die openingen trokken onverlaten aan, daarom werd de portiek aan het Waterlooplein later afgeschermd (oorspronkelijk leek ze op de gevelopening aan de Jodenbreestraat). Erfgoedvereniging Heemschut nam het gebouw als zijnde “zorgvuldig gedetailleerd” en “sobere bakstenen gevel” op in hun brochure Post '65 Architectuur 1966-1990 in Amsterdam (nummer 44). In 2016 werd het gebouw tot gemeentelijk monument verklaard. Al in 1971 ontving Van Rhijn de Merkelbachprijs voor dit ontwerp. Van Rhijn werd niet veel later de man achter de toen vervloekte gebouwtjes ten behoeve van de Oostlijn.

De Jodenbuurt, ook wel Joodse Buurt of Wijk in Amsterdam, was vanaf de late zestiende eeuw tot de periode van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog, een buurt waar veel Joden woonden. De buurt strekte zich uit langs de Jodenbreestraat, Uilenburg, Vlooienburg, Waterlooplein, Marken, Rapenburg en Nieuwe Herengracht, later ook Nieuwmarkt, Sint Antoniesbreestraat, de Plantage, Weesperstraat en Weesperplein tot aan de Nieuwe Kerkstraat.

De Mozes en Aäronkerk, officieel gewijd aan de heilige Antonius van Padua, is een rooms-katholieke kerk aan het Waterlooplein te Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

Jezus als dakloze (Engels: Homeless Jesus) is een artistiek kunstwerk van Timothy Schmalz dat vanaf 2013 in meer dan honderd steden over de gehele wereld is geplaatst.

Brug 157 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Centrum.

Brug 85 is de aanduiding van twee bruggen in Amsterdam-Centrum.

De Jodenbreestraat is een Amsterdamse straat tussen de Sint Antoniesbreestraat en het Mr. Visserplein in Amsterdam-Centrum. De Jodenbreestraat is via de Houtkopersdwarsstraat verbonden met de noordzijde van het Waterlooplein. Ter hoogte van nr. 11 ligt de Uilenburgersteeg.

Het Oudezijds Huiszittenhuis, ook wel Oudezijds Huiszittenaalmoezeniershuis genoemd, is een bouwwerk uit 1655 aan het Waterlooplein in Amsterdam, in 1970 aangewezen als rijksmonument. Oorspronkelijk huisvestte het een liefdadigheidsinstelling waar voedsel en turf werd uitgedeeld aan arme inwoners van de stad. Het gebouw in classicistische stijl werd ontworpen door Willem de Keyser. De Academie van Bouwkunst is sinds 1946 gevestigd in het pand en in het naastliggende Arsenaal. Het pand werd afgebeeld door verschillende kunstenaars, waaronder de graveurs Jan Goeree, Petrus Schenk en Hermanus Petrus Schouten. Onder meer Pieter van Anraedt, Bartholomeus van der Helst, Cornelis Troost, Arnold Boonen, Adriaan de Lelie en Jan Maurits Quinkhard schilderden regentenstukken voor het pand.

Het Mr. Visserplein is een druk verkeersplein in Amsterdam-Centrum, op het knooppunt van het Waterlooplein, het Jonas Daniël Meijerplein, de Muiderstraat, de Rapenburgerstraat, de Valkenburgerstraat en de Jodenbreestraat. Het plein is vernoemd naar Lodewijk Ernst Visser, die van 1939 tot 1940 als president van de Hoge Raad diende en die zich sterk verzette tegen de onderdrukking van Joden tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog. Aan het plein staat de 17e-eeuwse Portugees-Israëlietische Synagoge (Snoge), ooit de grootste synagoge ter wereld. Op de hoek van de op het plein uitkomende Nieuwe Amstelstraat is, in een complex van voormalige 17e-eeuwse Hoogduitse synagogen, het Joods Historisch Museum gevestigd. De 19e-eeuwse Mozes en Aäronkerk staat op de hoek met het Waterlooplein. De kerk is gebouwd op de plek waar Baruch Spinoza is geboren. Aan de zuidmuur van de kerk is het 8 Decembermonument, een plaquette ter herdenking van de slachtoffers van de Decembermoorden in Suriname aangebracht. Hier vindt jaarlijks een herdenking plaats. Langs de hoek van de Jodenbreestraat naar de Valkenburgerstraat stond van 1971-1994 het Maupoleum, destijds vaak het 'lelijkste gebouw van Amsterdam' genoemd. Tegenwoordig staat er aan de zijde van de Valkenburgerstraat een kantoorgebouw van de gemeente Amsterdam, met daaronder winkels en aan de zijde van de Zwanenburgwal de Academie voor Theater en Dans. Sinds 1999 is de Nederlandse Film en Televisie Academie gevestigd aan het Mr. Visserplein. De ingang bevindt zich aan het Markenplein. Over het uiterlijk van dit gebouw, met een strakke gevel van groen glas, zijn de meningen verdeeld. Volgens velen nam het de plaats van het afgebroken Maupoleum over als lelijkste gebouw van Amsterdam. Onder het Mr. Visserplein was van 2003 tot 2020 het "kinderspeelparadijs" TunFun gevestigd in de vroegere auto- en voetgangerstunnel. Het ging tijdens en vanwege de coronapandemie failliet. Tram 14 heeft een halte aan beide kanten van het Mr. Visserplein, op het Waterlooplein en in de Muiderstraat.

De Academie van Bouwkunst in Amsterdam is een hogeschool voor architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur, die in 1908 opgericht werd door architectuurgenootschap Architectura et Amicitia. Ze maakt deel uit van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en is gevestigd in een 17e-eeuws gebouwencomplex aan het Waterlooplein in Amsterdam, bestaande uit het Oudezijds Huiszittenhuis en het naastgelegen Arsenaal.

Brug 234, ook wel Jodenbrug genoemd, was een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug lag in de Jodenbuurt van Amsterdam. De brug was gelegen over de Muidergracht; ze droeg de JodenAmstelstraat (Nieuwe Amstelstraat) over die gracht heen ter hoogte van de Deventer Houtmarkt. Die gracht stond reeds op de stadsplattegrond van Daniël Stalpaert, maar nog zonder enige bebouwing in de buurt. Er kwam een voor die tijd vrij brede stenen brug. De Muidergracht lag in het verlengde van de Houtgracht. Vanaf midden 19e eeuw werd het westelijk eind steeds verder gedempt ten behoeve van het Jonas Daniël Meijerplein; de Houtgracht onderging hetzelfde lot ten behoeve van het Waterloopelein. Van de brug is niets meer terug te vinden. Het bleek ook geen gelukkige plek, op ongeveer dezelfde plaats werd in de periode 1967-1970 brug 157 gebouwd, een tunnel onder genoemd plein, deze verdween rond 2010 onder het zand van het Mr. Visserplein. Vanwege de ligging van brug 234 tussen de Portugees-Israëlietische Synagoge en de Hoogduitse Synagoge in hebben tal van kunstenaars, waaronder Abraham Rademaker, de brug vastgelegd. Brug 234 werd niet veel later (circa 1876) hergebruikt voor een duikerbrug over de restanten van diezelfde Muidergracht maar dan bij de Hortus Botanicus Amsterdam.