Adama van Scheltemaplein

Het Gedenkteken Adama van Scheltema is een beeld in Amsterdam-Zuid. Een jaar na het overlijden van Carel Steven Adama van Scheltema (1877-1924) werd een comité opgericht om te komen tot een gedenkteken voor deze dichter. Aan architect Jan Gratama en beeldhouwer Tjipke Visser (vriend van de dichter) werd gevraagd een ontwerp te maken. In oktober kon het beeld, bestaande uit een vrouw die bloemen op zijn graf legt, inderdaad op zijn graf worden geplaatst. Het beeld en graf werden rijksmonument (520682). In 1933 mocht Visser op herhaling, nu samen met architect Jan Buis. Er kwam een fontein en beeld in de Euterpestraat aan het Jordaenplantsoentje. Het kunstwerk bestaat uit een vierkant bassin met zwart granieten banden, waaruit een zwarte zuil rijst waarop twee biddende handen te zien zijn. Uit de zuil komt een straal water, dat weer landt op een vierkante steen. De naam van de dichter staat verspreid over de zwarte banden. Willem de Vlugt, burgemeester van Amsterdam, onthulde mede het monument op 1 mei 1933. Euterpestraat werd in mei 1945 Gerrit van der Veenstraat, het Jordaenplantsoentje het Adama van Scheltemaplein. Vlak achter de gedenkteken werd in september 2007 het Monument voor gedeporteerde Joden onthuld, een 65-tal betonnen tegels doet verslag van de gebeurtenissen die tijdens het bewind van Nazi-Duitsland hier en in de nabijgelegen school plaatsvonden.

Het St. Ignatiusgymnasium is een rooms-katholiek gymnasium in Amsterdam, dat gesticht is in 1895. Het bevindt zich momenteel in Amsterdam-Zuid. Het Ignatius is een van de vijf zelfstandige gymnasia in Amsterdam, naast het Barlaeus Gymnasium, het Vossius Gymnasium, het 4e Gymnasium en het Cygnus Gymnasium. Er zitten aan het begin van de eenentwintigste eeuw ongeveer 770 leerlingen op deze school en daarmee is ook het maximumaantal leerlingen bereikt. De school moet regelmatig loten bij de inschrijvingen. De rector van de school is Bert Schuller. Het motto van de school is: 'betekenisvol leren in een activerende en veilige omgeving'. De school draagt de naam van de stichter van de jezuïetenorde Ignatius van Loyola. Op de rooms-katholieke school is extra aandacht voor talentontwikkeling en begeleiding. Het St. Ignatiusgymnasium wil een eigentijdse veelzijdige school zijn die staat in de traditie van honderd jaar katholieke gymnasiumgeschiedenis. Het vak Levensbeschouwing is verplicht in de eerste vijf jaar en alle leerlingen doen er schoolexamen in; de stof betreft echter de geschiedenis en gebruiken van de grote religies in de wereld (onderbouw) en filosofie en ethiek (bovenbouw). Tot aan 2011 vonden jaarlijks enkele kerkdiensten plaats waaraan de leerlingen konden deelnemen. Kenmerkend van het onderwijs op het St. Ignatiusgymnasium is het 70-minutenrooster. Hoewel het gebruikelijk is voor de meeste middelbare scholen een 50-minutenrooster aan te houden, heeft de school ervoor gekozen een langere lestijd te hanteren. Op dinsdagen geldt er een 60-minutenrooster, zodat de docenten in de middag vergaderingen kunnen houden. De motivatie van de school is dat de leerlingen zich beter kunnen concentreren op de lesstof en actiever met de lesstof aan de gang kunnen gaan. Er zijn maximaal zes lesuren per dag, hoewel vijf het vaakst voorkomt in het rooster. De leerlingen worden geacht tot het zesde uur zich beschikbaar te houden voor school en niet onder lestijd afspraken te maken met bijvoorbeeld de dokter of tandarts.

Jan van Eijckstraat 47 is een schoolgebouw uit 1956 in Amsterdam, ontworpen door het architectenbureau van Cees van der Bom en Commer de Geus. Het gebouw ligt tussen de Jan van Eijckstraat (op nummer 47), de Rubensstraat (15), het Adama van Scheltemaplein (1) en de Memlingstraat in Amsterdam-Zuid. Voor de Tweede Werereldoorlog was hier al een schoolgebouw van de Christelijke HBS-A. Dit gebouw is bij een bombardement op 26 november 1944 verwoest. In 1956 kwam op deze plek nieuwbouw voor de HBS. Van 2000 tot februari 2009 was het St-Ignatiusgymnasium in het gebouw gevestigd. Na een verbouwing, met nieuwbouw aan de Memlingstraat, is het "Ig" hier in september 2011 weer teruggekomen. In 1957 werd aan een muur aan de Rubensstraat een gedenksteen van Aart Rietbroek aangebracht, ter herdenking aan de slachtoffers van het bombardement van 1944, waarbij meer dan 50 burgers, vooral bewoners van huizen in de omgeving, zijn omgekomen. Onder het oorspronkelijke gymnastieklokaal en schoolplein, aan de kant van de Memlingstraat, lag een commandobunker uit 1953 van de dienst Bescherming Bevolking (BB). Deze ondergrondse ruimte is na de opheffing van de BB gebruikt voor de opslag van brandbaar archiefmateriaal van het Nederlands Filmmuseum. De gebouwdelen uit de jaren 50 aan de Jan van Eijckstraat en de Rubensstraat zijn sinds 2011 beschermd als gemeentelijk monument.

Het Oorlogsmonument Jan van Eijckstraat 47 is een gedenkteken in Amsterdam-Zuid. Aan de noord- en zuidrand van het Adama van Scheltemaplein stonden bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog twee schoolgebouwen. Zij werden door de Duitse bezettingsmacht in beslag genomen en er werden de Sicherheitsdienst en de Zentralstelle für jüdische Auswanderung in Amsterdam in gevestigd. Beide schoolgebouwen werden in 1944 getroffen door een bombardement van de geallieerden. Het zuidelijke gebouw was beschadigd maar kon hersteld worden en kreeg in 1945 een nieuw adres Gerrit van der Veenstraat 99. Het noordelijke gebouw aan de Jan van Eycklaan was dermate beschadigd dat er een nieuw gebouw werd neergezet, maar dat hield haar oorspronkelijke adres. De nieuwbouw vergde veel tijd, want de oude funderingspalen moesten verwijderd worden en de Nederlandse Staat wilde schuilkelders onder de nieuwbouw. Er was destijds (1957) sprake van een percentageregeling en zo werd aan kunstenaar Aart Rietbroek gevraagd een reliëf te leveren die de geschiedenis van de plaats zou weergeven. In de kelders werden mensen opgesloten die in het andere gebouw verhoord en gemarteld werden. Rietbroek gaf ze weer in enigszins vage gestalten, die desalniettemin geen onduidelijkheid liet bestaan wat hier gebeurd is. De Telegraaf van 10 december 1957 meldde een overeenkomst tussen dit beeld en de foto’s die verschenen van slachtoffers in en om bevrijde concentratiekampen. Het beeld werd aan een blinde zijgevel geplaatst die wijst naar de Rubensstraat. Het beeld meet 130 bij 240 bij 30 centimeter en draagt aan de onderzijde het monogram A R.

De Apollolaan is een straat in het Amsterdamse stadsdeel Zuid. De straat is vernoemd naar de Griekse god Apollo.

Het Dijsselhofplantsoen in een straat in Amsterdam-Zuid, Apollobuurt.

De Jan van Eijckstraat is een straat in stadsdeel Zuid in Amsterdam. De straat is vernoemd naar de Vlaamse kunstschilder Jan van Eyck (1390-1441).

Minerva is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid, vervaardigd tussen 1929 en 1931 door Jan Havermans.

De Breitnerstraat is een relatief korte straat in Amsterdam-Zuid.

De Dijsselhofkliniek was een relatief klein ziekenhuis, gevestigd aan het Dijsselhofplantsoen in Amsterdam-Zuid. Een deel van het gebouw Dijsselhofplantsoen 14 uit 1929 van architect Hendrik Wijdeveld werd in 1931 in gebruik genomen door de vrouwenarts Rudolf Theodor Meurer (1898-1979), zoon van gynaecoloog en roeier Rudolf Meurer en Alberdina Meursing. Het groeide in 1953 uit tot een kraamkliniek voor de minderbedeelden. Begin jaren zestig werd het omgebouwd tot klein ziekenhuis, in 1988 vierde het zijn zesentwintigjarig bestaan; het had toen dertig bedden. Het was gespecialiseerd in plastische chirurgie, spataderen, oogheelkunde, maar ook nog steeds gynaecologie. Het betekende tevens het einde van het ziekenhuis, dat door bezuinigingen in de zorg zijn deuren moest sluiten. Het bood tot het eind toe kleinschalige zorg; de ziekenhuizen concentreerden zich in steeds groter wordende medische centra. Het sloot op 1 juli 1989 zijn deuren vanwege de beddenreductie, geëist door het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Een aantal artsen vertrok naar Medisch Centrum Jan van Goyen en de Boerhaave kliniek; die laatste sloot haar deuren in 1994.

Dijsselhofplantsoen 10 is een villa aan het Dijsselhofplantsoen te Amsterdam-Zuid.

Zomer en winter zijn twee artistieke kunstwerkjes in Amsterdam-Zuid. Het betreft hier werken van Jaap Kaas, die voor het gebouw Dijsselhofplantsoen 6 vier zandstenen gevelreliëfs maakte. Teeuwisse noemt de vier in de oeuvrecatalogus in Kaas' monografie Zomer, Winter, Slapende kat en Slapende hond. Het woonhuis werd ontworpen door Gerrit Jan Rutgers, die wel vaker beeldhouwers inschakelde om zijn gebouwen in Amsterdamse Schoolstijl op te fleuren. Rutgers en Kaas werkten in de periode 1925-1928 meerdere keren samen. Voor de verbeelding van de Zomer maakte Kaas twee kinderfiguren tegen een achtergrond van zon en gebladerte, voor de Winter twee kinderfiguren tegen de achtergrond van dorre takken en een boekenkast. De beide stenen werden geplaatst boven twee kolommen in de raampartij aan de straatkant. De hond en de kat werden aan weerszijden van de toegangsdeur geplaatst. Alleen de kat is vanaf de straatzijde te zien, geplaatst op de uitbouw waar de toegangsdeur zich bevindt. Boven de toegang is een steen met een haringbuis met twee vissers aan boord ingemetseld, die niet van Kaas' hand is. Het gaat om een 18e-eeuwse ingekorte frontonvulling. De steen, afkomstig uit het pand Westerstraat 146, wordt ondersteund door een stenen balk, die niet tot de oorspronkelijke gevelsteen behoort. Overigens heeft het gebouw ook jaarstenen, waarbij alleen Anno net van de straat af zichtbaar is boven de haringbuissteen.