Keizersgracht 554

De Keizersgrachtkerk is een van oorsprong Gereformeerde Kerk uit 1888 aan de Amsterdamse Keizersgracht. Het gebouw op nummer 566 (tussen Leidsestraat en Nieuwe Spiegelstraat) is ontworpen door de architecten Gerlof Bartholomeus Salm en Abraham Salm (vader en zoon).

Het Prinsengrachtziekenhuis, later OLVG locatie Prinsengracht genoemd, is een 19e-eeuws voormalig ziekenhuis aan Prinsengracht 769 in Amsterdam. Het gebouw, ontworpen door J.H. Leliman, werd in 2001 aangewezen als rijksmonument. Het ziekenhuis had veel bekende patiënten. De schrijver Simon Carmiggelt werd er in oktober 1987, vlak voor zijn dood, twee keer opgenomen. Schrijver Chr. J. van Geel overleed in het ziekenhuis in 1974, na een operatie aan een tumor in zijn ruggenmerg. De Amsterdamse burgemeester Arnold Jan d'Ailly overleed in het ziekenhuis in 1967. De Vlaamse kunstschilder en beeldhouwer Rik Wouters overleed er in 1916. Sportverslaggever en presentator Barend Barendse stierf er in 1981. De plantkundige Jacob Heimans was van 1959 tot zijn overlijden in 1978 emeritus hoogleraar in het Prinsengrachtziekenhuis, waar hij onderzoek deed naar erfelijkheid en evolutie.

De Leidsestraat, een drukke Amsterdamse winkelstraat, ligt tussen de Koningssluis (Brug 29, overspant de Herengracht ter hoogte van het Koningsplein) en het Leidseplein en kruist de Keizersgracht (met Brug 43) en de Prinsengracht (de grachtengordel). De straat dateert uit de grote stadsuitbreiding van 1658 en liep van de Heiligewegspoort naar de Leidsepoort in de richting van de stad Leiden. De Leidsestraat was een deel van de Heiligeweg die voerde naar de tussen de Kalverstraat en het Rokin gelegen 'Kapel ter Heilige Stede'. Van 1877 tot de elektrificatie in 1903 reden er paardentrams door de Leidsestraat. Vanwege de geringe breedte van de straat lag er enkelspoor met wisselplaatsen op de bruggen over de grachten. Om tramstellen langer dan 18 meter aan te kunnen, werden de wisselplaatsen in 1971 verlengd en werd kruisend verkeer in de spitsuren verboden. In 1980 werd de straat geherprofileerd en voorzien van sierbestrating, waarbij de rijweg en trottoirs verdwenen. Het enkelspoor werd daarbij vervangen door strengelspoor, waardoor de wissels konden vervallen. In 2001 werd bij spoorvernieuwing het dubbelspoor vanwege de komst van nieuwe, nog langere trams wederom iets verlengd. Het kwam daarbij nog meer in de straat zelf te liggen. De tramlijnen 1 en 2 rijden sinds 1904 door de Leidsestraat, lijn 5 sinds 1982. Op 22 juli 2018 werden de lijnen 1 en 5 vervangen door de lijnen 11 en 12. Lijn 11 werd op 17 maart 2020 opgeheven. Sinds 1971 is de straat (afgezien van het feit dat er trams rijden) een voetgangersgebied, afgesloten voor auto's en taxi's. Alleen voor het vrachtverkeer bestaat er op bepaalde tijden een laad- en losregeling. Voor fietsers was de straat al sinds 1960 verboden gebied; deze werden verwezen naar een parallelle straat waarbij er door de politie werd gehandhaafd. In de Leidsestraat bevindt zich op de bovenetage van het warenhuis Metz & Co de in 1933 door Gerrit Rietveld ontworpen 'Rietveld-koepel', met een bijzonder uitzicht over binnenstad van Amsterdam. Op nummer 103 heeft de acteur Louis Bouwmeester gewoond. De gevel van nummer 86-88 is versierd met een ornament in art-decostijl met daarop een afbeelding van Christiaan Huygens, de uitvinder van het slingeruurwerk. In het pand met nummer 67-71 werd in 1946 de homo-emancipatievereniging COC opgericht. Als verbindingsroute tussen COC-sociëteit De Schakel aan de Korte Leidsedwarsstraat en homodiscotheek DOK aan het Singel fungeerde de Leidsestraat vanaf de jaren vijftig ook als plek waar mannen, al dan niet tegen betaling, seksueel contact konden maken. Onder homoseksuelen had de Leidsestraat daarom de bijnaam Rue de Vaseline, die later ook wel werd toegepast op de Reguliersdwarsstraat. De Leidsestraat is de op een na duurste straat in de Nederlandse versie van het gezelschapsspel Monopoly.

Brug 43 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De verkeersbrug, waarover met name de tramlijnen 2 en 12 rijden, ligt in de Leidsestraat en overspant de Keizersgracht in de Amsterdamse Grachtengordel. Er ligt hier al eeuwen een brug. Stadsarchitect Daniël Stalpaert tekende de brug al in op zijn kaart van 1662, maar de omgeving is nog als onbebouwd aangegeven. Frederik de Wits kaart van 1688 laat de brug zien. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1873, als de gemeenteraad een plan aanvaardt voor de verlaging van de brug: de brug en ook de Leidsestraat moeten klaargemaakt worden voor het toenemende verkeer. De Leidsestraat kreeg daarbij bijvoorbeeld trottoirs. Dit bleek onvoldoende, want in 1880 kwamen alweer nieuwe plannen; voor en na de brug moesten wissels komen voor de tramlijnen en ze moest afgetopt worden. De besluitvorming liep vertraging op omdat de voorganger van de brug over de Prinsengracht na eenzelfde aanpassing voor het verkeer moeilijker begaanbaar bleek. In 1889 werd de brug getroffen door een vreemd fenomeen. De houten blokjes die tussen de rails lagen krompen bij warmte, het voegcement droogde uit en scheurde. Zodra het begon te regenen, kwam het regenwater terecht op de houten ondergrond, die zette en uit en stootte de houten blokjes uit hun verband. De brug werd onbegaanbaar. In 1911 werd dan besloten over definitieve verbreding van de brug. De bruggenarchitect Jo van der Mey van de Dienst der Publieke Werken ontwierp toen al een serie bruggen, want ook de bruggen over Herengracht en Prinsengracht moesten aangepast worden. Uitvoering liep (wederom) vertraging op. Er kwamen in 1913 namelijk voorstellen om de Leidsestraat aanmerkelijk te verbreden vanwege het almaar toenemend verkeer. Een gevolg zou zijn het slopen van een serie huizen. Een alternatief voor de verkeersstroom was de demping van de Leidsegracht. Vervolgens brak de Eerste Wereldoorlog uit, hetgeen een enorme prijsstijging van benodigde bouwmaterialen te zien gaf. Hildo Krop maakte al wel een ontwerp voor een aantal beelden voor de brug. De steenhouwerij van Johan Polet fabriceerde de beelden. Eind 1921 begon de gemeente dan met het vervangen van de brug. Het ontwerp was inmiddels aangepast door de “nieuwe bruggenman” in Amsterdam, Piet Kramer. Hij wijzigde het ontwerp van Van der Mey, maar liet de uitkragingen op de brugpijlers ongemoeid. Tijdens de bouw van de brug bleven de trams over de brug rijden, maar dan over enkelspoor. De trams konden elkaar op de brug niet meer passeren, hetgeen tot aanmerkelijke vertraging leidde. De winter 1921/1922 bleek dermate streng, dat de werkzaamheden weer vertragingen opliepen – door vorstverlet. Pas midden 1922 werd de brug opgeleverd. Kramers signatuur is behalve bij de beelden ook terug te vinden bij de balustrades van exceptioneel siersmeedwerk in de stijl van de Amsterdamse School. In 1960 lag het verkeer opnieuw stil, het talud naar de brug toe was beschadigd, zodat het vernieuwd moest worden. Er ontstond een grote zandbak die de kinderen direct in gebruik namen als speelplaats. In 1971 was de brug weer een punt van discussie; het verkeer in de Leidsestraat en haar bruggen werd door het NRC als levensgevaarlijk omschreven. Uiteindelijk leidde het tot een algemeen verbod van verkeer in de straat vanaf 26 juli 1971, behalve voor trams en laad- en losverkeer op bepaalde uren. Alleen op de bruggen is nog verkeer mogelijk, maar dat kan dan alleen van de ene kade naar de andere kade. In 2001 werd de brug uitgeroepen tot rijksmonument, de brug wordt omringd door vele rijksmonumenten. Volgens de omschrijving in het monumentenregister geven de walkanten, landhoofden en pijlers een variatie te zien van bak- en natuursteen. In het baksteen zijn op allerlei wijzen variaties aangebracht, zoals een getrapte vorm (zowel horizontaal als verticaal), horizontaal en verticaal metselwerk alsmede baksteen in dennenappelmotief. Net boven de waterlijn bevinden zich blokjes natuursteen. De brugvleugels zijn afgedekt met vier grijze, granieten weergaven van fabeldieren. De brugpijlers staan in verticaal getrapte vorm, die overgaan in uitkragingen, wederom van natuursteen. Voorts zijn er rechte stalen randliggers met geprofileerde afdeklijsten en balustrades van siersmeedwerk, die vastgezet zijn op de afdeklijst en uitkragingen. Ze legde daarbij de nadruk bij de esthetische schoonheid van de brug. De brug beschikt over drie doorvaartopeningen. De grootste is 6,70 meter breed en heeft een hoogte van 1,77 meter.

Metz & Co is een voormalig in Amsterdam gevestigd warenhuis, gespecialiseerd in meubelen, stoffen, kunstnijverheidsproducten, damesmode en hoeden.

Het Leesmuseum voor Vrouwen (niet te verwarren met het Haagse Damesleesmuseum) te Amsterdam was een vroege openbare bibliotheek waar vrouwen konden lezen. Het werd in 1877 opgericht en in 1966 opgeheven.

De Prinsengracht in Amsterdam is een gracht, die evenwijdig loopt aan de Keizersgracht in Amsterdam-Centrum. De gracht, genoemd naar de Prins van Oranje, is de vierde van de vier hoofdgrachten behorende tot de grachtengordel.

Brug 42 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de Nieuwe Spiegelstraat en overspant de Keizersgracht. De brug, zelf geen monument, wordt omringd door rijksmonumenten. Er ligt hier al eeuwen een brug. Stadsarchitect Daniël Stalpaert tekende op het ontwerpgedeelte van zijn kaart van 1662 hier al een brug, maar de wijk moest hier toen nog bebouwd worden. Bij Jacob Bosch is in 1679 al bebouwing te zien en is een brug te zien met vijf doorvaarten. Frederick de Wits kaart uit 1688 liet bijna algehele bebouwing zien met een brug. De moderne geschiedenis begint in 1890, als voorgesteld wordt de brug te verlagen en te verbreden naar tien meter. Die brug werd ontworpen door de Publieke Werken en kreeg een herkenbaar uiterlijk, terug te vinden in de sierlijke ondersteuningen van de verbredingen gemonteerd op de stenen jukken. Deze brug hield het uit tot 1980. Toen heerste de mening dat als er een nieuwe brug moest komen, die beter in het stadsbeeld moest passen. Er kwam een nieuwe boogbrug met drie doorvaarten. Het was een ingrijpende vernieuwing, want auto- en scheepvaartverkeer werden gestremd voor een termijn van bijna een jaar. Voor langzaam verkeer kwam er een noodbrug. De brug had als officieuze naam de Wielrijdersbrug naar het voormalige ANWB-kantoor, Keizersgracht 590. Voor het gebouw en naast de brug lag een aanlegsteiger. In april 2016 werden alle officieuze benamingen door de gemeente ingetrokken dan wel officieel gemaakt, voor deze brug verviel de officieuze tenaamstelling. Van de aanlegsteiger is in 2017 niets meer terug te vinden.

Brug 69 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug verbindt de Spiegelgracht met de Nieuwe Spiegelstraat en voert over de Prinsengracht. Op de kaart van Jacob Bosch met daarop de Vierde uitleg uit circa 1679 staat de brug al ingetekend. In 1866 was er een aanbesteding tot plaatsing van een nieuwe brug, de aannemers konden de brug voor 20.000 gulden bouwen. In 1890 moest de brug verlaagd worden alsmede verbreed. De huidige brug (gegevens 2017) dateert van 1951. Men plaatste toen een brug ontworpen door de Dienst der Publieke Werken. Het ontwerp dateert al van meer dan tien jaar eerder, de Duitse inval zorgde voor uitstel van plaatsing van deze brug. De brug heeft een aantal kenmerken van Piet Kramers hand, de Amsterdamse Schoolstijl, vooral terug te vinden in de brugpijlers. De siersmeedijzeren balustrades in eenvoudige opzet. Opvallend aan de brug zijn de extra steunen/dragers van het brugdek, die buiten de brugpijlers om zijn gemonteerd. De brug lijdt een anoniem leven, zelfs de beide boeken over de Amsterdamse bruggen vermelden alleen de hand van Kramer. Die anonimiteit wordt nog versterkt door dat de gemeente in april 2016 de officieuze naam Antiquairsbrug (aan de Spiegelgracht en in het verlengde daarvan de Nieuwe Spiegelstraat waren veel antiquairs gevestigd) als vervallen verklaarde. Ze wordt officieel alleen nog aangeduid met haar nummer.

Scheltema (geregistreerd als Scheltema B.V.) is een van de grootste boekhandels in Nederland en is gevestigd aan het Rokin in Amsterdam. De boekhandel werd op 6 juni 1853 opgericht door de heer Jacobus Hendrik Scheltema. De boekhandel groeide in de daaropvolgende jaren uit tot een van de grootste boekhandels van Nederland en bleef tot 1970 zelfstandig. Daarna werd de winkel onderdeel van Kluwer (1970), Boekhandelsgroep Nederland (BGN) (1991) en Polare (2012). Sinds 17 maart 2014 is Scheltema overgenomen door Novamedia en is sindsdien weer een zelfstandige boekhandel. In 2024 werd Athenaeum Boekhandel eigenaar van Scheltema. De winkel was tot mei 2015 gevestigd aan het Koningsplein. Op 14 mei 2015 opende Scheltema zijn deuren op het Rokin nummer 9. De nieuwe winkel aan het Rokin heeft een oppervlakte van 3200 vierkante meter verspreid over vijf verdiepingen. Boekhandel Scheltema heeft nieuwe, tweedehands boeken en ramsj in het assortiment. Sinds 1 januari 2020 is Pied à Terre reisboekhandel gevestigd in Scheltema. Pied à Terre is specialist in reisboeken en kaarten op het gebied van wandelen, fietsen, klimmen en wandkaarten.

Brug 87 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de westelijke kade van de Prinsengracht en overspant de Spiegelgracht. Naast brug 87 ligt brug brug 69 over de Prinsengracht. Beide bruggen worden omringd door gemeentelijke en rijksmonumenten. Op de plattegrond uit 1675 van Jacobus de la Feuille is de brug al ingetekend. De recente geschiedenis begint rond 1886. Toen lag hier een houten vaste brug, die vernieuwd en/of verbreed werd. In 1937 moest de brug opnieuw bewerkt worden, de dekken waren versleten. Die brug stond op het punt rond 1940 vervangen te worden door een welfbrug (met één boog), ontworpen door de Dienst Publieke Werken waar architect Piet Kramer toen de bruggen ontwierp. Zijn naam ontbreekt echter op de tekeningen, zodat het toegewezen wordt aan “het bureau van”. Kramers handtekening is bij deze brug voornamelijk terug te vinden in de natuurstenen walkanten, de rest van de brug is eenvoudig gehouden. Door de Duitse inval liep de bouw van de brug vertraging op, ze kon pas in 1949 geopend worden. De brug had als bijnaam Spiegelbrug, naar de straat en gracht. In 2016 schrapte de gemeente Amsterdam alle officieuze benamingen van bruggen en sinds april van dat jaar gaat de brug anoniem door het leven (dat wil zeggen alleen met nummer).

Lippmann, Rosenthal & Co. was een Nederlandse handelsbank.