Rijn en Zon

De Oosterstroom is een eeuwenoude gracht in de Nederlandse stad Utrecht. De watergang ligt direct ten noorden van het stadscentrum op de grens van de buurten Lauwerecht en Vogelenbuurt. Aan de zuidzijde loopt deze circa 400 meter lange gracht richting de Stadsbuitengracht (Weerdsingel). Aan de noordzijde sluit ze aan op de waterweg Zwarte Water met net voor de aansluiting nog een schutsluisje. Het Zwarte Water mondt vervolgens na ruim 100 meter uit in de rivier de Vecht. De Oosterstroom vormde de oostelijke begrenzing van de in de late middeleeuwen ontstane voorstad Bemuurde Weerd. De aansluiting Zwarte Water - Oosterstroom was destijds aan de binnenzijde voorzien van het rondeel Simpoel aan de ommuring. Vandaag de dag staat langs de Oosterstroom onder meer de molen Rijn en Zon.

De Jacobuskerk in Utrecht is een voormalige oud-katholieke kerk, gelegen aan de Bemuurde Weerd. Op deze plek stond eerst een schuilkerk, in de 16e eeuw ingericht voor de voormalige statie buiten de stadsmuren, behorende bij de parochie van de Jacobikerk binnen de stad. Ook twee huizen hoorden bij het complex. Net als die van de Gertrudiskapel en de Maria Minor, sloot de inmiddels zelfstandig geworden parochie zich aan bij de Oud-Katholieken, doordat toenmalig pastoor J.H. Hansen in 1702 de zijde van aartsbisschop Petrus Codde koos, nadat deze laatste was geschorst door paus Clemens XI. Oorzaak van de schorsing was het aloude recht van het kiezen van een eigen aartsbisschop, op welk recht de Nederlandse rooms-katholieken van de 17e en 18e eeuw zich beriepen. Rome was het hier niet mee eens en wilde zelf benoemen. Het huidige gebouw werd gebouwd in 1870, en ingewijd door de oud-katholieke aartsbisschop Henricus Loos. De Jacobuskerk was een ontwerp van architect G. Gerritsen en bezat ook nog een toren. De toren is in 1889 gesloopt nadat deze was gaan verzakken. De kerk is het enige voorbeeld van stucadoorsgotiek, ook wel Waterstaatsgotiek genoemd, in Utrecht. De leden van de parochie van Sint Jacobus oefenden tot ongeveer 1950 vrijwel allen het beroep van hovenier/tuinder uit. Waren zij eerst tegen de stadssingels aan gevestigd (huidige Koekoeksbuurt, Herenweg, Otterstraat) allengs werden zij door stadsuitbreiding "verdreven" naar Pijlsweerd, Lagenoord, Hogen Oord, Lauwerecht, Draaiweg en Zandpad. Nog weer later naar Zuilen, Maarssen, Vleuten, Blauwkapel, Groenekan en Westbroek. Hun kerkelijk centrum bleef echter steeds de Sint Jacobuskerk. In april 1989 moest het kerkgebouw vanwege teruglopend kerkbezoek en hoge onderhouds- en personeelskosten, worden afgestoten. De parochianen gingen deel uitmaken van de Oud-Katholieke Parochie van Utrecht met als kerkgebouw de Sint-Gertrudiskathedraal aan het Willemsplantsoen in Utrecht. Nieuwe gebruiker was een meubelmaker/antiquair. Eind 2009 heeft deze eigenaar de kerk weer verkocht en het gebouw is nu verbouwd tot één woonhuis. Het orgel, gebouwd door de Utrechtse orgelbouwer Johan Frederik Witte in 1879, en betaald uit een schenking door de parochiane Petronella van Oort, staat sinds 1995 in de Rehobothkerk te Doornspijk.

De Bemuurde Weerd is een rond 1300 ontstane voorstad van de Nederlandse stad Utrecht. Vandaag de dag is de Bemuurde Weerd door stadsuitbreidingen geen voorstad meer, maar de naam is blijven bestaan als straatnaam.

De Weerdsluis is een schutsluis met puntdeuren in de Nederlandse stad Utrecht. Ze vormt de verbinding tussen de Vecht en de Stadsbuitengracht. De sluis heeft ook een waaierdeur die werd gebruikt om te spuien.De vaarweg is CEMT-klasse II. De sluis is 95,00 m lang, de wijdte is 8,00 m, de schutlengte is 82,00 m en de kolk is 18,00 m breed. Geschut wordt tot 2,10 m diepgang. De minste drempeldiepte is aan de noordzijde KP -1,84 m, aan de zuidzijde KP -2,23 m.Halverwege de 16e eeuw is er hier in het voorstadje Bemuurde Weerd een waterbouwkundig werk in de vorm van een schut- of schotdeur aangelegd om het waterpeil in het Utrechtse singel- en grachtenstelsel op niveau te houden. Omstreeks 1613 werd deze vervangen door een echte schutsluis. De bouwmeester Lieven de Key was bij de vervanging betrokken. Ze werd ook een militair-tactische inundatiesluis. In 1822 werd de eerste steen gelegd voor een vernieuwde Weerdsluis die verdiept en verbreed werd tot de huidige afmetingen. In monumentaal opzicht maken ook twee voetgangersbruggen deel uit van de sluis.De Vecht was in de scheepvaart een belangrijke schakel tussen Amsterdam en de rivier de Rijn. Bij de Weerdsluis bevonden zich in de 18e en 19e eeuw veel mensen, waaronder vrouwen en kinderen, die zich beschikbaar stelden om de schepen door de Utrechtse singels en grachten met menskracht te trekken, dit omdat de stad binnen haar muren het gebruik van trekpaarden verboden had. De Weerdsluis was ook het vertrekpunt van de trekschuit naar Amsterdam. In 1920 passeerden meer dan 10.000 schepen de Weerdsluis. Anno 2021 is de sluis voor de beroepsvaart nauwelijks nog van belang. De sluis is wel een geliefde zomerse verpoosplek om het "schut-gepruts" van hobbyschippers gade te slaan.De sluis is in 2021 voorzien van een visdeurbel. Via een webcam kan gekeken worden of er vissen zijn, en het publiek kan dan de sluiswachter waarschuwen zodat deze de sluis kan openen.

Het Zwarte Water is een eeuwenoude watergang in de Nederlandse stad Utrecht die uitmondt in de rivier de Vecht. De watergang ligt in de buurt Lauwerecht. Ter hoogte van de Vecht overspant de rijksmonumentale Lauwerechtbrug het Zwarte Water als watergang. De straat aan de noordzijde heet Zwartewater en deze loopt door in de Vogelenbuurt. De gracht vormde in vroegere tijden de noordoostelijke begrenzing van de voorstad Bemuurde Weerd. De gracht is tevens de grens tussen de voormalige Utrechtse 'buitengemeenten' Domproosdij en Lauwerecht. Het Zwarte Water is oorspronkelijk een restgeul, vermoedelijk van de Vecht. Deze watergang, die de naam Zwarte Water kreeg vanwege het donkere veenwater, kwam ter hoogte van de Nieuwe Keizersgracht uit op de Oude Vecht. De Oude Vecht was oorspronkelijk de hoofdloop van de rivier de Vecht, die vanaf Vechten oostelijk om Utrecht liep. Tussen 1122, het jaar van de afdamming van de Rijn bij Wijk bij Duurstede, en 1300 is deze waterweg grotendeels verland. Een restgeul is hier echter opengehouden om als vaarweg te kunnen blijven dienen. De straat Nieuwe Keizersgracht kent een gedempt gedeelte van de Oude Vecht die hier vanaf de Stadsbuitengracht via de Minstroom en Biltsche Grift uitkwam. De Oosterstroom is een nog bestaande watergang, die aan zuidzijde richting de Weerdsingel loopt en aan de noordzijde op het Zwarte Water aansluit. Deze watergang vormde de oostelijke begrenzing van de Bemuurde Weerd. De aansluiting Zwarte Water - Oosterstroom was destijds aan de binnenzijde voorzien van het rondeel Simpoel aan de ommuring. Een aanzienlijk deel (van Merelstraat tot Kardinaal de Jongweg) werd in de jaren 1964 tot 1974 gedempt na acties waartoe de Utrechtse Muurkrant felle oproepen deed. In 1964 werd begonnen met het dempen van het deel tussen Draaiweg en Kardinaal de Jongweg, in 1974 werd het proces voltooid met het droogleggen van het stuk tussen Merelstraat en Draaiweg. Nog immer zijn de volgende bruggen in het straatsbeeld duidelijk zichtbaar de Merelbrug, de Draaiwegbrug, De Floris Heermalebrug en de Willem van Noortbrug. Behalve voor het vervoer van turf werd het Zwarte Water er tot 1940 ook voor andere vrachten gebruikt. Het vervoer van stenen en andere bouwmaterialen voor de bouw van Tuinwijk ging grotendeels over het Zwarte Water. Toen de huizen gereed waren werden ook de inboedels vaak via het Zwarte Water vervoerd, waarna ze met kleine lorries naar de huizen werden gebracht.

De Stenenbrug in de Nederlandse stad Utrecht is een basculebrug over de rivier de Vecht die de Kaatstraat verbindt met de Adelaarstraat. De openstelling vond plaats in 1956. Het oostelijke landhoofd bevat een reliëf in baksteen waarop te zien is hoe schepen voorheen in de Vecht werden gejaagd. Voor 1956 overspanden meerdere opvolgende bruggen hier de Vecht. De brugnaam bestond al bij deze voorgangers. De laatste voorganger werd in 1906 gebouwd ten behoeve van de aanleg van een tramlijn. Tramlijn 1 reed tot in de jaren 1930 over de brug.

De Josephkerk is een Rooms-Katholieke parochiekerk gelegen aan de Draaiweg in Utrecht. De kerk staat ook wel bekend als de Draaiwegkerk. Deze neogotische kerk is ontworpen door Gerardus Adrianus Ebbers en gebouwd in 1901. In juni 2021 werd bekendgemaakt dat het kerkgebouw is verkocht en aan de eredienst wordt onttrokken per 1 juli 2021.

De Vogelenbuurt (voorheen Vogelenwijk) is een buurt in de wijk Noordoost in Utrecht, de hoofdstad van de Nederlandse provincie Utrecht. De buurt ligt naast het Griftpark. De Vogelenbuurt dankt zijn naam aan het feit dat bijna elke straat er naar een vogel genoemd is. Deze buurt wordt als kindvriendelijk ervaren en is geliefd als woonlocatie.

EKKO is een poppodium gelegen aan de Bemuurde Weerd Westzijde in de Nederlandse stad Utrecht. In EKKO spelen veel vernieuwende (inter)nationale bands en dj's. Daarnaast kent EKKO een aantal vaste en wisselende dansavonden, waarbij allerlei stromingen zoals alternatief, hiphop, acid, (minimal-) techno, electro en chiptune hun eigen avonden hebben. Naast een vaste staf, werken er bij EKKO ongeveer 140 vrijwilligers mee in de bedrijfsvoering, zowel bij de bar, het restaurant, als licht- en/of geluidstechnici, stagemanagers en flyeraars.

Het Sint Anthoniegasthuis, ook geschreven als Gasthuis van St. Antoni, St. Anthonis gasthuis, Gasthuis van St. Antoni en andere varianten, was een gasthuis aan het begin van de St. Anthonis Dijck bij de stad Utrecht. Naast reizigers en zwervers konden soms ook bejaarden en zieken tijdelijk onderdak krijgen. Door de ligging konden ook passanten er terecht die voor de gesloten stadspoorten kwamen. Dit gasthuis stond aan het begin van de Sint Anthonis Dijck op de oever van rivier de Vecht. Dit was aan het einde van het gerecht de Pylswaard, buiten de Weerdpoort. Het onderkomen werd gebouwd rond 1435. Het werd sinds 1439 bestierd door de broederschap van St. Antoni. Dit werd in 1515 nog eens bevestigd. In dat jaar werd het gasthuis in een oorlog met IJsselstein verwoest, maar vervolgens enkele jaren later herbouwd met een kapel. Deze kapel werd evenwel afgebroken toen na de Reformatie in 1580 het openlijk uitoefenen van de katholieke godsdienst verboden werd. In de loop van de 17e eeuw was het pand in gebruik als tehuis voor ouderen. Het gasthuis was toen een langwerpig gebouw, met een hoog pannendak en een klein spits torentje. Rond 1800 werd het bewind over het gasthuis gevoerd door 'den Hoofd-Officier en Burgermeesteren van Utrecht als Superintendenten en aan agt Regenten, onder welken twee Huismeefters zyn. Hun is een Secretaris toegevoegd'. Het St. Antoniegasthuis diende zowel 'oude en afgeleefde Luiden te huisvesten', maar er was ook de mogelijkheid 'om er hunnen kost in te koopen'. Er logeerden rond 1800 twee mannen, zes vrouwen en vijf proveniers. Aan het begin van de negentiende eeuw deden alle Utrechtse gasthuizen dienst als 'oudeliedenhuis'. Ze werden daarom in 1817 samengevoegd. Het St. Anthoniegasthuis werd toen afgebroken nadat het vier eeuwen als gasthuis was gebruikt. De namen Anthoniedijk en Gasthuismolenbrug herinneren nog aan die tijd.

Morgenster was een bolwerk in het centrum van de Nederlandse stad Utrecht bij het begin van de rivier de Vecht.

De Korenschoof was een (machinaal) meelbedrijf later uitgebreid met een machinale broodbakkerij in de Nederlandse stad Utrecht. De onderneming opende begin 19e eeuw langs de rivier de Vecht aan de Kaatstraat. Zij werd gevestigd op het terrein van het voormalige textielbedrijf Zijdebalen. In 1857 werd het een Maatschappij onder dezelfde naam, De onderneming was in 1863 grootaandeelhouder in de NV Utrechtsche Brood- en Meelfabriek. De Korenschoof was behoorlijk succesvol met haar producten getuige de opeenvolgende onderscheidingen op diverse nijverheidstentoonstellingen in binnen- en buitenland. In 1884 startte ook De Korenschoof, met 26 man personeel, met een machinale brood- en banketbakkerij, eveneens gevestigd in de Kaatstraat. Vervolgens vestigde De Korenschoof meerdere bakkerswinkels in de stad Utrecht die later omgedoopt werden tot Lubro-winkels. De onroerende goederen (1954: 34 winkelpanden) werden ondergebracht in de Mij. tot Exploitatie van Onroerende Goederen in Nederland De Vecht. De Eerste Wereldoorlog was zeer profijtelijk, de jaren twintig ook redelijk, in de jaren dertig werd het dividend regelmatig gepasseerd. In 1928 werd de broodbakkerij Hofdijk te Rotterdam overgenomen om het jaar daarna, in 1929, gesloten te worden In 1938 sloot ook de broodfabriek te Utrecht, de meelfabriek - sinds 1934 onder de naam De Korenschoof nv - hield het nog uit tot 1970. In de naoorlogse periode probeerde men de afzetbasis te verbreden door deelname in de levensmiddelenfabriek Veghel (1949, hetzelfde jaar afgestoten) en de oprichting van Farinco nv te Utrecht (1951), Rond 1978 is de fabriek gesloopt.