Palmgracht

Palmgracht 41-43 te Amsterdam is een gebouw aan de Palmgracht in Amsterdam-Centrum. Het gebouw, staande op de hoek met de Palmdwarsstraat is sinds 27 augustus 1970 een rijksmonument. Het gebouw heeft niet altijd dit adres gehad, want in 1940 lag aan de overzijde van de Palmdwarsstraat het terrein van Palmgracht 45-47. De gracht zelf is de 17e eeuw gegraven en toen verscheen ook de eerste bebouwing alhier. Bij de adresuitgifte in de 19e eeuw kreeg het hoekpand adres 49-51, wat nog later werd verwisseld voor 51-53. Weer later werd het opnieuw omgenummerd tot Palmgracht 41-43. Of Palmgracht 41-43 nog tot de originele bebouwing behoort (althans qua uiterlijk) is niet bekend, maar het monumentenregister omschrijft het als hoekhuis uit 17e of 18e eeuw met een voorgevel onder een rechte lijst uit de 19e eeuw. In 1983 stond hier een gebouw dat door middel van steunberen overeind gehouden moest worden; er waren toen drie bouwlagen onder een puntdak met twee haaks op elkaar staande dakkapellen. Aan de kant van de Palmgracht stond voor het gebouw een anachronisme in de vorm een splitskast uit de periode van de Amsterdamse School. De kast werd echter niet in die stijlperiode (jaren 20) geplaatst; op een foto uit midden jaren vijftig is die splitskast niet te zien; wel een brandmelder. Het gebouw heeft de typisch voor Amsterdam uiterlijk van een hoekpand met winkel. Het winkelgedeelte werd niet ommuurd maar voorzien van kolommen met daartussen glas voor etalages.

De Driehoekstraat is een straat in de Amsterdamse Jordaan. Deze straat ligt tussen de Palmgracht, de Brouwersgracht en de Lijnbaansgracht. De straat begint bij de Palmgracht en loopt vandaar naar het noorden. Halverwege vertakt de straat zich in tweeën en loopt zowel naar links naar de Lijnbaansgracht als naar rechts naar de Brouwersgracht. De straat die uit drie korte straatjes die op elkaar uitkomen bestaat, is aangelegd in het midden van de zeventiende eeuw. De naam is ontleend aan de vorm van het gebiedje waarin de straat ligt: de driehoek bestaande uit voornoemde drie grachten. In de straat bevinden zich enkele rijksmonumenten waarvan sommige een bijzondere gevelsteen bezitten, zoals het pand van A. van Wees Distilleerderij de Ooievaar.

De Palmdwarsstraat is een straat in Amsterdam-Centrum.

Kromme Palmstraat is een straat in Amsterdam-Centrum. De straat ligt als een haak in de driehoek die ontstond tussen de Brouwergracht, Lijnbaansgracht en Palmgracht (sinds 1895 geen gracht meer). Het ligt in de noordelijkste punt van de wijk Jordaan. Het straatje dateert uit dezelfde tijd als de naastgelegen Driehoekstraat. Alhoewel stammend uit de 17e eeuw staat hier geen enkel gemeentelijk monument of rijksmonument. Huisnummering loopt op van 2 tot en met 18 en van 5 tot en met 9. De straat van zestig meter is slechts vier meter breed en is deels geschikt voor personenauto’’s, maar al te lange auto’s lopen vast in de knik.

Palmgracht 74/Lijnbaansgracht 15A-C is een gebouw in Amsterdam-Centrum. Volgens de kaart van Joan Blaeu uit 1649 stond hier al bebouwing, alhoewel er ook nog open plekken waren. Het was een moeilijk bouwkundig in te delen driehoek tussen Lijnbaansgracht, Palmgracht en Brouwersgracht. Op de driehoek werd niet veel later de Driehoekstraat aangelegd. Het gebouw dateert van beginjaren zeventig van de 19e eeuw. Het gebouw werd opgeleverd als de 21e openbare armenschool in Amsterdam. De ontwerpen voor die scholen was uitbesteed aan de Dienst der Publieke Werken waar toen Bastiaan de Greef de belangrijkste architect was. Van De Greef is bekend, dat hij veel werk uitbesteedde, maar wel bepalend was voor de stijl waarin gebouwd zou worden. Het gebouw heeft de vorm van een taartpunt, de Palmgracht staat niet loodrecht op de Lijnbaansgracht. De school stond tijdens de bouw aan twee grachten met een hoge brug voor de deur. De Palmgracht werd vanwege de slechte hygiëne ter plaatse in 1895 gedempt. In 1976 verdween de Palmgrachtschool, ze ging op in de Rozenschool. Het gebouw werd gerenoveerd tot bedrijvencentrum en werd in 2007 benoemd tot gemeentelijk monument. Het volgende gebouw aan de Lijnbaansgracht draagt nummer 18 en is een rijksmonument; twee panden aan de overkant van de Palmgracht 73-79 zijn eveneens rijksmonument.

De Willemsstraat is een straat en voormalige gracht, genaamd de Goudsbloemgracht, in de Amsterdamse Jordaan. De straat is gelegen tussen de Brouwersgracht en de Lijnbaansgracht. Tussen de ophaalbrug over de Lijnbaansgracht (brug nr. 142) en de Marnixstraat ligt de Nieuwe Willemsstraat. Evenwijdig aan de Willemsstraat ligt de Goudsbloemstraat. De Eerste, Tweede en Derde Goudsbloemdwarsstraat zijn zijstraten.

De Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse te Amsterdam (VAK) was met de oprichting op 21 februari 1852 de eerste woningbouwvereniging in Nederland, die zonder winstoogmerk betaalbare arbeiderswoningen ging bouwen, beheren en verhuren voor arbeidersgezinnen en minvermogenden, om zodoende een einde te maken aan de bedroevende woonomstandigheden van het snel groeiende proletariaat in Amsterdam. In de Stichtingsakte uit november 1851 werd nog gesproken over de Vereeniging tot opbeuring van het lot der Arbeidende Klasse.

Brug 148 is een ophaalbrug in Amsterdam-Centrum.

Lijnbaansgracht 18A-C is een gebouw in Amsterdam-Centrum. Het pand is gelegen op de oostoever van die Lijnbaansgracht ter hoogte van de Palmgracht. Het gebouw werd in 1970 uitgeroepen tot rijksmonument vanwege haar rechte daklijst en de "antieke" ruitverdeling in negen raampjes. Een andere bijzonderheid is dat de begane grond aan de straatkant bijna geheel uit toegangsdeuren bestaat. Het gebouw dateert uit de eerste helft van de 19e eeuw. Het belendende pand op de hoek van de Palmgracht en het gebouw nummer 22 verderop in dit blokje zijn gesloopt en herbouwd in de 20e eeuw.

Lijnbaansgracht 23-24/Palmstraat 101 is een gebouw in Amsterdam-Centrum. Op de tekening van Joan Blaeu uit 1642 is op de hoek van de Lijnbaansgracht en Palmstraat reeds bebouwing ingetekend. Adrianus Eversen legde de hoek rond 1861 vast in een schilderij, waarop toch al tekenen van verkrotting te zien zijn. Ook de belendende gebouwen aan de Palmstraat bevonden zich in een al wat armoedige toestand. Hier verrezen in 1894 twaalf woningen voor arbeiders, waarbij Willem Hamer jr. tekende voor het hoekpand. Het werd een symmetrisch gebouw in een stompe hoek in de eclectische bouwstijl. Opdracht daartoe was opdracht gegeven door de Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse te Amsterdam. Huisnummer 23 ligt op de hoek, die hier is afgestoken. Veel van de arbeiderswoningen gebouwd in die tijd zijn ten prooi gevallen aan de sloop. Ze voldeden niet meer aan de eisen van laat 20e eeuw en waren (opnieuw) verkrot. Het gebouw Lijnbaansgracht/Palmstraat werd na een renovatie in november 2004 tot gemeentelijk monument verklaard en is dus gespaard gebleven voor sloop.

Constantia is een woningbouwcomplex rondom een groen binnenhof aan de Willemsstraat 149-165 in Amsterdam, dat in 1863 in neoclassicistische stijl werd gebouwd. De 36 woningen werden in opdracht van de 'Stichting voor den Ambachtsstand - Constantia Woningen' ontworpen door architect Pieter Johannes Hamer. De woningen waren (vrij van huur) bestemd voor werklieden ouder dan zestig jaar die minstens twaalf jaar bij één en dezelfde patroon in enig vak van nijverheid waren werkzaam geweest. Het hofje is sinds 2002 een rijksmonument.

De Bullebak, brug 149, is een dubbele basculebrug in Amsterdam over de Brouwersgracht, die ter hoogte van de Marnixkade, de Marnixstraat verbindt met de Korte Marnixstraat. De brug is opgetrokken uit hout, staal, baksteen en beton. Deze brug moet niet worden verward met de Bullebakssluis (brug 160), die verderop in de Marnixstraat ligt op de plaats van het voormalige gewelf. Het aangrenzende pleintje, hoek Raampoort / Marnixstraat, draagt dezelfde naam.