Brug 148

Haarlemmerdijk 140, Amsterdam is een gebouw aan de Haarlemmerdijk te Amsterdam-Centrum.

De Palmgracht is een in 1895 gedempte gracht in de Amsterdamse Jordaan tussen de Brouwersgracht en de Lijnbaansgracht in Amsterdam-Centrum. De gracht was een onderdeel van de grachtengordel (west). Evenwijdig aan de Palmgracht loopt de Palmstraat. De Palmdwarsstraat en de Kromme Palmstraat zijn zijstraten. De derde zijstraat, de Driehoekstraat, ligt in de meest noordelijke punt van de Jordaan.

De Palmdwarsstraat is een straat in Amsterdam-Centrum.

Haarlemmerdijk 128 te Amsterdam is een gebouw aan de Haarlemmerdijk in Amsterdam-Centrum. Aan de Haarlemmerdijk staan allerlei gebouwen uit alle tijden en in allerlei bouwstijlen. Max Put constateerde voor zijn boek Art nouveau in Amsterdam (2022) dat er relatief veel gebouwen in die stijl zijn te vinden. Aan die voorwaarde voldoet ook Haarlemmerdijk 128 uit 1913, toen het hoogtepunt van die stijlperiode (1895-1910) al weer achter de rug was. Een deel van de kenmerkende versierselen ontbreekt dan ook, aan dit gebouw zijn bijvoorbeeld geen tegeltableaus te vinden. Wel te vinden zijn uitbundig houtsnijwerk op de winkeletage met toegangspartij, vooral de snijramen zijn met hun gebogen lijnen kenmerkend. Op de begane grond zijn dan nog twee sculpturen te zien in de penanten. Verder naar de eerste etage zijn er twee versierde natuurstenen sluitstenen, is er een ijzeren steunbalk met daarboven een lijst van groen geglazuurde stenen. Het verdere gebouw is opgetrokken uit geelbruine baksteen met hier en daar natuursteen met name in de boven- en onderlijsten (dorpels) van ramen. De genoemde stijl is dan weer te vinden in de asymmetrische plaatsing van raampartijen en balkons. De balustraden van de balkons hebben motieven terug te voeren op de zweepslag binnen de art nouveau. Sluitstuk van het geheel is het asymmetrische dak. Voor de kap bevinden zich links een daklijst met dakkapel en rechts een torentje met hijsbalk. Dat dak zorgt er mede voor dat het gebouw opvalt. Het gebouw steekt namelijk minstens 1,5 etage boven de omliggende gebouwen uit. Het is inclusief torentje en zolder vijf verdiepingen hoog. Het gebouw werd tot gemeentelijk monument verklaard. Aan de architect heeft dat niet gelegen; deze W.R. Dammers (Willem Richard Dammers) was van huis uit timmerman, aannemer en bouwkundige ineen, een samensmelting van functies die destijds gewoon was. Het gebouw betreft een (vermoedelijke) verbouwing van een bestaand pand, dat leek op het gebouw Haarlemmerdijk 130 (winkel, twee woonetage, puntdak). Er moest voordat begonnen kon worden een nieuwe paalfundering geslagen worden. Het bouwjaar is terug te lezen in de gevel (Anno 1913); de tekeningen dateren echter al uit 1911, maar de vergunning werd pas eind 1912 verstrekt. De verbouw begon op 25 november 1912; in september 1913 was het werk klaar. Ten tijde van oplevering konden er vier gezinnen wonen, aldus de keurend ambtenaar.

Palmgracht 41-43 te Amsterdam is een gebouw aan de Palmgracht in Amsterdam-Centrum. Het gebouw, staande op de hoek met de Palmdwarsstraat is sinds 27 augustus 1970 een rijksmonument. Het gebouw heeft niet altijd dit adres gehad, want in 1940 lag aan de overzijde van de Palmdwarsstraat het terrein van Palmgracht 45-47. De gracht zelf is de 17e eeuw gegraven en toen verscheen ook de eerste bebouwing alhier. Bij de adresuitgifte in de 19e eeuw kreeg het hoekpand adres 49-51, wat nog later werd verwisseld voor 51-53. Weer later werd het opnieuw omgenummerd tot Palmgracht 41-43. Of Palmgracht 41-43 nog tot de originele bebouwing behoort (althans qua uiterlijk) is niet bekend, maar het monumentenregister omschrijft het als hoekhuis uit 17e of 18e eeuw met een voorgevel onder een rechte lijst uit de 19e eeuw. In 1983 stond hier een gebouw dat door middel van steunberen overeind gehouden moest worden; er waren toen drie bouwlagen onder een puntdak met twee haaks op elkaar staande dakkapellen. Aan de kant van de Palmgracht stond voor het gebouw een anachronisme in de vorm een splitskast uit de periode van de Amsterdamse School. De kast werd echter niet in die stijlperiode (jaren 20) geplaatst; op een foto uit midden jaren vijftig is die splitskast niet te zien; wel een brandmelder. Het gebouw heeft de typisch voor Amsterdam uiterlijk van een hoekpand met winkel. Het winkelgedeelte werd niet ommuurd maar voorzien van kolommen met daartussen glas voor etalages.

The Movies is een bioscoop in Amsterdam. The Movies is de oudste nog in gebruik zijnde bioscoop in Amsterdam. Het complex is gevestigd aan de Haarlemmerdijk 161-163 aan de rand van de Jordaan. The Movies is opgericht in 1912 onder de naam Bioscoop Tavenu. Reeds twee jaar later werd de naam gewijzigd in Cinema Hollandia. Tot de Tweede Wereldoorlog fungeerde de bioscoop als buurtcinema. Grote films werden eerst vertoond in de grote bioscopen van de stad, waarna ze in de kleine zaaltjes in de vele buurtbioscopen bleven draaien. Na de oorlog concentreerde Cinema Hollandia zich vooral op actiefilms. In de jaren zestig, waar vele buurtbioscopen ten onder gingen, wist de bioscoop te overleven. The Movies neemt deel aan het samenwerkingsverband Cineville en is lid van Europa Cinemas.

De Driehoekstraat is een straat in de Amsterdamse Jordaan. Deze straat ligt tussen de Palmgracht, de Brouwersgracht en de Lijnbaansgracht. De straat begint bij de Palmgracht en loopt vandaar naar het noorden. Halverwege vertakt de straat zich in tweeën en loopt zowel naar links naar de Lijnbaansgracht als naar rechts naar de Brouwersgracht. De straat die uit drie korte straatjes die op elkaar uitkomen bestaat, is aangelegd in het midden van de zeventiende eeuw. De naam is ontleend aan de vorm van het gebiedje waarin de straat ligt: de driehoek bestaande uit voornoemde drie grachten. In de straat bevinden zich enkele rijksmonumenten waarvan sommige een bijzondere gevelsteen bezitten, zoals het pand van A. van Wees Distilleerderij de Ooievaar.

Duizend zonnen is een muurschildering in Amsterdam-Centrum. De kunstenaar Roland Schimmel is begin 21e eeuw bekend vanwege kleine en grote schilderijen, die voornamelijk uit een mistig wit vlak bestaan, waarin hij cirkels intekent in de kleuren van de regenboog, die scherp afsteken tegen de achtergrond. Voor dit huizenhoge schilderwerk koos de kunstenaar voor een vijftal zeer donker gekleurde cirkels van verschillende grootte in omringende pasteltinten. Die donkere cirkels zijn de blikvangers van het schilderij, maar lijken daarbij diepte te hebben in het omringende grijsblauwe vlak. Doordat er ook lichtere cirkels te zien zijn dwalen de ogen af, waardoor het nabeeldeffect ontstaat, wat door de wijze van kleurschakering nog verstrekt wordt. Door de randen meer blauwtinten mee te geven, lijkt het schilderij bij bepaalde weertypen op te gaan in de Hollandse luchten. De muurschildering is te zien op de linker zijgevel van Vinkenstraat 102, waarnaast door sloop een gat in de bebouwing is ontstaan, de nummering start pas weer bij 110, dat nieuwbouw is. Tussen beide gebouwen is een open terrein ontstaan waar twee kinderspeelplaatsen zijn aangelegd. De opdrachtgever is woningstichting De Key, die hier in de buurt grootscheeps renovatiewerk verrichtte.

De Haarlemmerdijk is een Amsterdamse winkelstraat in het verlengde van de Haarlemmerstraat, evenwijdig tussen de Haarlemmer Houttuinen en de Brouwersgracht, tussen de Korte Prinsengracht en de Singelgracht. De dijk is een bij de stadsuitbreiding van 1612 aangelegde waterkering. De dijk verving het meest oostelijke deel van de Spaarndammerdijk, dat iets zuidelijker lag. De Haarlemmerdijk is de kern van de Haarlemmerbuurt. De ten noorden hiervan gelegen Haarlemmer Houttuinen, waren vroeger houtopslagplaatsen. Ten westen van de Haarlemmerdijk, voorbij het Haarlemmerplein, wordt via de Haarlemmerweg de route naar Haarlem voortgezet. Bioscoop The Movies is gevestigd aan de Haarlemmerdijk, bij het Haarlemmerplein. De Haarlemmerdijk is een drukke winkelstraat. In 2012 werd de combinatie Haarlemmerstraat / Haarlemmerdijk verkozen tot 'leukste winkelstraat van Nederland'. Tussen 1902 en 1955 reed door deze straat een tram van het Centraal Station naar het Haarlemmerplein en verder naar de Spaarndammerbuurt. Tot 1944 was dit lijn 5, vanaf 1945 lijn 12. In 1955 werd de lijn omgezet in een buslijn die in 1974 werd verlegd naar de nieuw aangelegde straat door de Haarlemmer Houttuinen. Sinds 1975 is deze lijn onderdeel van buslijn 22. Er staan minstens vier gebouwen ontworpen door François Marie Joseph Caron aan de dijk: Haarlemmerdijk 37, Haarlemmerdijk 39, Haarlemmerdijk 43 en Haarlemmerdijk 99-101. Dat laatste gebouw werd in 1916/1917 gereed gemaakt voor het onderbrengen van een post- en telegraafkantoor. Curieus is het gebouw Haarlemmerdijk 140 in de stijl van de art nouveau maar komend uit circa 2010; art-nouveau-achtig is Haarlemmerdijk 128 uit 1913.

De Oranjebrug (brug 146) is een ophaalbrug in Amsterdam-Centrum. De straat ligt in het verlengde van de Buiten en Binnen Oranjestraat, voert vervolgens over de Brouwersgracht en sluit dan net niet goed aan op de Willemsstraat. Dat laatste heeft te maken met dat die straat bij de aanleg van de brug en vernieuwingen een gracht was (Goudsbloemgracht). Balthasar Florisz. van Berckenrode tekende daarom in zijn kaart van 1625 twee bruggen in: een klein bruggetje over de Goutbloems Graft (die uiteraard na de demping daarvan verdween) en een lange brug over de Brouwers Graft. De brug leidde toen naar het noorden nog nergens naartoe; het gebied tussen Brouwersgracht en de huidige Haarlemmerstraat was nog onbebouwd op een enkel kavel na. Beeldbank Amsterdam is in het bezit van een bouwtekening van een brug van rond 1711, toen hier een brug met drie doorvaarten onder gewelven werd gezet. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1810. Een "nieuwe brug" werd ter bouw aangeboden met het "maken van twee nieuwe balans-gebinten, wippen, klappen of vallen". Die brug lag er niet lang. In februari 1832 werd er door de gemeente Amsterdam opnieuw aanbesteed: "Al de leverancien en arbeidsloonen, behoorende tot het vernieuwen van de Brug no.146". Men kon bieden na inzage van de papieren in het Noord-Hollandsch Koffiehuis, Het Vosje of bij de Stads Publieke Werken. De aannemer van die brug moest de opdracht uitvoeren onder leiding van stadsarchitect Jan de Greef, maar Jan Galman was de ontwerper, ook voor de verderop gelegen brug 148. Hij tekende een houten ophaalbrug, die het lang volhield, alhoewel zij in 1881 grondig gerepareerd moest worden, voertuigen mochten er een dag niet overheen. In 1898 was de brug opnieuw aan vervangen toe; houten ophaalbruggen waren toen uit de mode; er moest een ijzeren ophaalbrug komen. Tijdens de werkzaamheden kon de brug voor scheepvaartverkeer nog gebruikt worden; in januari 1899 raakte een schipper nog met zijn lijf bekneld tussen schip en brug. In maart 1899 hield ook dat verkeer op; de val werd geplaatst. Op 13 april 1899 was de brug in zoverre klaar dat koningin Wilhelmina der Nederlanden met haar stoet over de brug kon trekken tijdens een uur durende rondrit in de stad. Het ontwerp voor deze brug is waarschijnlijk van de hand van Wichert Arend de Graaf, die een hele reeks ophaalbruggen kon plaatsen. De brug bestond/bestaat uit twee ijzeren aanbruggen en een beweegbaar middengedeelte. De brug ligt daarbij op twee opgemetselde pijlers die afgedekte zijn met natuursteen; hetzelfde geldt voor de landhoofden. De brug is voorzien van typisch 19e-eeuwse balustrades en leuningen. Opvallend daarin zijn de natuurstenen balusters op de pijler die alleen het brugdek draagt. Men vermoedt dat het enkel een versiering betreft, het nut heeft men er in een eeuw tijd niet bij gevonden. Het idee dat het een richtpunt voor schippers zou kunnen zijn, werd terzijde gelegd. Rond 1997 werd de brug met haar buurvrouw en zusje brug 148 gerenoveerd, nadat ze in 1995 tot gemeentelijk monument waren verklaard. Toenmalige wethouder Guusje ter Horst mocht de nieuwe brug openen. Het ijzer van ijzergieterij Penn & Bauduin uit Dordrecht bleef er onverschillig bij.

Haarlemmerplein 1 te Amsterdam is een gebouw aan het Haarlemmerplein te Amsterdam, het langste deel van de staat aan de Haarlemmerdijk 177-179. Haarlemmerplein 1 geeft toegang tot de woningen, de adressen aan de Haarlemmerdijk tot het winkelgedeelte. De firma van Gerhardus Bernardus Nagel had hier een gebouw in eigendom verkregen en met het toenmalige pand kon hij zijn bedrijf in manufacturen niet uitoefenen. Het gebouw was een grotendeels wit bepleisterd gebouw van drie verdiepingen en kap. Het bedrijfsgedeelte was toen al in gebruik geweest als kappersbedrijf, rijwielhandel (met reclame "Unique & Unity") en café en damgelegenheid (damclub "Gezellig Samenzijn") "De Gouden Leeuw". Nagel gaf daarop architect Jan Kuijt, Paleisstraat 8, opdracht om een nieuw gebouw te ontwerpen met als bestemming winkelhuis en drie bovenwoningen. Overigens woonde die Nagel om de hoek, Korte Marnixkade 4. In juli 1920 was het ontwerpstadium afgerond en de Gemeente Amsterdam kreeg de vraag om toestemming op het complex te herbouwen. Kuijt kwam met een gebouw in de eclectische stijl dat boven de winkeletage drie woonetages kent en nog een kap heeft. Aan beide straatzijden is een moderne klokgevel geplaatst. Die mengstijl heeft op sommige plekken kenmerken van de Amsterdamse School met name in het rechter deel van de gevel aan het Haarlemmerplein en de raampjes, sculpturen en hijsbalken in de klokgevels. Het gebouw heeft ten opzichte van de omliggende gebouwen een groot bouwvolume; het stak bij oplevering ruim boven de aanpalende gebouwen aan het plein uit. Het gebouw werd na verloop van tijd tot gemeentelijk monument verklaard. Na het vertrek van de manufacturenwinkel kreeg het bedrijfsgedeelte diverse bestemmingen. Zo zat er in 1981 een Meubelhuis (de Wereld) en in 2012 een zonnecentrum (Sundays) in.

Haarlemmerplein 2 is een gebouw in Amsterdam-Centrum, op de hoek van het Haarlemmerplein met de Haarlemmerdijk. Het verving meerdere oudere panden en is eind jaren zestig ontworpen door Arthur Staal en heeft diverse bedrijven gehuisvest.