Neustädter Tor (Potsdam)

Het Großes Militärwaisenhaus is een barok bouwwerk in de Duitse stad Potsdam uit het jaar 1771. Het Militärwaisenhaus werd oorspronkelijk in 1724 door de Pruisische koning Frederik Willem I van Pruisen als opvoedings- en opleidingsinstituut voor soldatenkinderen en wezen opgericht. In totaal was er plek voor ongeveer 600 kinderen. In de periode 1738-42 vonden er uitbreidingen plaats aan de Lindenstraße. In 1771 werd het gebouw door de architect Carl von Gontard in opdracht van Frederik II van Pruisen herbouwd.

De Breite Straße is een straat in de Duitse stad Potsdam. Zij werd in 1668 door de Nederlander Van Langelaer aangelegd als verbinding tussen de Lustgarten en de toenmalige stadsrand, nu de Schopenhauer Strasse. Langs beide zijden werden kastanjebomen aangeplant en in het gedeelte van de Breite Brücke tot aan de Schopenhauerstrasse was in de middenberm een plantsoen aangelegd. De straat begon bij het Potsdamer Stadtschloss en liep in westelijke richting. In 1671 werd de straat verlengd tot aan de stadspoort Neustädter Tor. De Breite Strasse werd in 1721 opnieuw verlengd tot aan de Neustädter Havelbucht. Koning Frederik II liet langs de straat imposante huizen bouwen die toen al de naam “Breite Strasse” droeg. Sommige gevels werden door de koning zelf geschetst. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gedeelten van de straat vernietigd door bombardementen. In 1953 werd de straat nogmaals verlengd tot aan de Zeppelinstrasse. Dit was mogelijk doordat een gedeelte van de Neustädter Havelbucht werd opgevuld met het puin van Potsdam. Om de binnenstad van het toenemende autoverkeer te ontlasten werden veel huizen in de Breite Strasse gesloopt en de straat kon hierdoor worden verbreed. Tegenwoordig biedt de Breite Strasse helaas een troosteloze aanblik. Bezienswaardigheden langs de Breite Strasse waren restaurant "Glockenspiel" (gesloopt), de Garnisonkirche (gesloopt), de gevel van de Langer Stall, de Breite Brücke met de karakteristieke lantaarns (gesloopt), de Hillerbrandtschen Häuser, het Prediger Witwenhaus, het Großes Militärwaisenhaus, het Ständehaus (nu museum), het Pumpenhaus, en de stadspoort Neustädter Tor, waarvan enkel nog een obelisk is overgebleven.

De Garnisonkirche was de belangrijkste barokke kerk van Potsdam en werd onder koning Frederik Willem I van Pruisen tussen 1733 en 1735 gebouwd. De kerk werd gebruikt voor godsdienstoefeningen voor de koninklijke soldaten en uiteindelijk als laatste rustplaats voor Frederik Willem I. Tijdens de Tweede Wereldoorlog brandde de kerk op 14 april 1945 volledig uit. Op 23 juli 1968 werd de ruïne op bevel van de DDR-leiding onder Walter Ulbricht opgeblazen en opgeruimd. Tegenwoordig staat op deze plaats het rekencentrum van de deelstaat Brandenburg. Een vereniging houdt zich bezig met inzamelen van geld voor de wederopbouw van de Garnisonkirche. Met de reconstructie van de kerktoren werd in oktober 2017 begonnen. Naar verwachting zal de herbouw van de kerktoren in 2021 afgerond zijn, waarna de andere delen van de kerk herbouwd zullen worden.

Het Pumpenhaus of Dampfmaschinenhaus is een pomphuis in de Duitse stad Potsdam. Het bouwwerk is gelegen aan de Havel. Het bouwwerk werd aangelegd in de periode 1841 tot 1843 in opdracht van Frederik Willem IV van Pruisen onder leiding van Friedrich Ludwig Persius. Het pomphuis werd op wens van de Pruisische koning uitgevoerd als een Turkse moskee met een minaret als schoorsteen.

De Jägertor is de oudste nog bestaande stadspoort van de Duitse stad Potsdam. De poort dateert uit 1733 en staat aan de noordzijde van de Lindenstraße. De naam is afkomstig van het destijds nabijgelegen Jägerhof. Oorspronkelijk maakte de poort deel uit van de stadsmuur (die overigens niet een verdedigende functie had maar diende om deserterende soldaten binnen te houden en smokkel tegen te gaan).

De Brandenburger Tor is een stadspoort op de Luisenplatz in Potsdam. De poort werd in 1770 door Carl von Gontard en Georg Christian Unger in opdracht van koning Frederik II gebouwd. Hierdoor is deze poort achttien jaar ouder dan de beroemde Brandenburger Tor in Berlijn. De poort staat aan de westzijde van de Brandenburger Straße die in een rechte lijn tot aan de St. Peter en Paul-kerk loopt. Om de naburige stad Brandenburg an der Havel te kunnen bereiken moest men in die tijd de Brandenburger Tor passeren, vandaar de naam. In 1733 stond op dezelfde plaats een andere, eenvoudigere poort die op een stadspoort leek. Samen met de stadsmuur en andere poorten moest deze poort de desertie onder militairen en de smokkel van goederen tegengaan. Tegen het einde van de Zevenjarige Oorlog liet Frederik de Grote ter ere van de overwinning de oude poort afbreken en een nieuwe bouwen met het uiterlijk van een triomfboog. Als voorbeeld diende de Boog van Constantijn in Rome. De Romeinse invloed is onder andere te herkennen aan de dubbele Korinthische zuilen en de stevige constructie. Karakteristiek voor de Brandenburger Tor zijn de twee volledig verschillende zijden. De stadszijde werd door Carl von Gontard ontworpen en zijn leerling, Georg Christian Unger, ontwierp de andere zijde. Gontard voerde de stadszijde uit in stucwerk met Korinthische penanten en trofeeën. Unger volgde bij de andere zijde het ontwerp van de Boog van Constantijn met de dubbele Korinthische zuilen. De beide zijdoorgangen voor voetgangers werden pas in 1843 onder koning Frederik Willem IV toegevoegd om het toegenomen verkeer te ontlasten.

De Friedenskirche is een evangelisch-lutherse kerk in de slottuinen van Sanssouci in Potsdam, in de Duitse deelstaat Brandenburg. De eerste steen van de neoromaanse kerk werd gelegd op 14 april 1845. Het kerkgebouw werd op 24 september 1848 ingewijd. Hier liggen de lichamen begraven van Frederik Willem IV van Pruisen en zijn vrouw, Elisabeth Ludovika. Ze werden volgens hun wens met de hoofdeinden tegen elkaar geplaatst. Ook liggen keizer Frederik III van Duitsland en zijn vrouw keizerin Victoria en hun twee jong overleden zoontjes Sigismund en Waldemar er begraven.

De Lustgarten is het oudste park in Potsdam. Het ontstond rond 1660 tijdens de regeerperiode van Frederik Willem van Brandenburg. Als voorbeeld diende het park in de stad Kleef dat door de combinatie van park en kasteel veel bezoekers trok. De Lustgarten zelf werd onderdeel van de nieuwe combinatie van Stadtschloss, Alter Markt en de oever van de Havel. Het strekte zich uit vanaf de zuidzijde (tuinzijde) van het Stadtschloss tot aan de Havel. In het park waren lanen aangelegd die omzoomd waren met bomen. Daarnaast was er een bijzondere vijver (Neptunbecken) aangelegd met daarin beelden van onder andere Neptunus. In opdracht van koning Frederik Willem I werd rond 1720 een groot deel van de Lustgarten in een exercitie- en paradeterrein veranderd voor de soldaten van het Pruisische leger. Zijn definitieve vorm kreeg de Lustgarten pas in 1829. De beroemde landschapsarchitect Peter Joseph Lenné maakte het ontwerp hiervoor. Hierna bleef de Lustgarten tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog bijna onveranderd. Na de Tweede Wereldoorlog was de Lustgarten zwaar beschadigd en werd op het terrein een stadion gebouwd waardoor het park grotendeels verdween. De laatste resten verdwenen met de bouw van het “Interhotel” (tegenwoordig Hotel Mercure) in de periode van 1962 tot 1964. Een deel van de ringcolonnade van het gesloopte Stadtschloss werd bij de nabijgelegen haven neergezet. Naar aanleiding van de Bundesgartenschau in 2001 werd de Lustgarten opnieuw aangelegd. De Ringcolonnade en het Neptunbassin werden gerestaureerd en er werd een stadspark aangelegd voor sportevenementen en ontspanning. Aan de Haveloever werd een nieuwe aanlegplaats voor schepen gebouwd compleet met havengebouw, kade en horeca. Hiervandaan kunnen rondvaarten door het Havelland en naar Berlijn worden gemaakt. Daarnaast werd een groot gedeelte van de Lustgarten voorzien van een ondergrond van betonplaten. Hier worden volksfeesten, jaarmarkten en beurzen gehouden en het is de centrale evenementenlocatie van Potsdam.

Het Obeliskportal is een in 1747 gebouwde poort tot het park Sanssouci in de Duitse stad Potsdam. Tussen deze oostelijke ingang en het gastpaleis Neues Palais gelegen in het westen van het park ligt een twee kilometer lange kaarsrechte hoofdweg. Frederik de Grote gaf opdracht aan Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff om de oostpoort te realiseren. Een tiental meter buiten de poort staat een obelisk die in 1748 werd opgericht. De poort dankt zijn naam aan de aanwezigheid van de obelisk. De op de obelisk aangebrachte Egyptische hiërogliefen hebben geen betekenis; het is een fantasietekst van de beeldhouwer Johann Michael Hoppenhaupt.

Het Potsdamer Stadtschloss was een barok stadspaleis in de Duitse stad Potsdam, dat gebouwd werd op een oorspronkelijke stadsversterking. Zijn barokke uiterlijk kreeg het in de jaren 1744-1751 in opdracht van Frederik II van Pruisen, door zijn architect Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff. Het is in 1945 na het bombardement op Potsdam uitgebrand en ofschoon er toen nog vele façaden overeind stonden is het in opdracht van de toenmalige communistische bewindhebbers van de DDR opgeblazen in 1959/1960. Het werd echter weer opgebouwd, in die zin dat de façade weer volledig het barokke uiterlijk kreeg, maar met een modern interieur. De voorbereidende werkzaamheden zijn in 2006 gestart met onder andere het verleggen van de trambanen en een brug. Begin 2010 werd begonnen met de herbouw, die begin 2014 klaar was voor de huisvesting van het parlement (Landtag) van de Duitse deelstaat Brandenburg.

De Neptunusgrot is een kunstgrot in het Park Sanssouci in Potsdam. De grot werd in 1751 aangelegd door Frederik de Grote, de koning van Pruisen, ter versiering van het park bij zijn paleis. De grot, die in Rococostijl is gebouwd, is een verwijzing naar de zee, die terugkomt in de zeegod Neptunus. In 1843 werd door de gerealiseerde watertoevoer vanuit de Havel door het Pumpenhaus de Neptungrotte voorzien van stromend water.

De Nauener Tor is een stadspoort in de Duitse stad Potsdam. Het is een van de drie overgebleven stadspoorten in de stad. De poort werd in 1754/55 gebouwd en is een van de eerste voorbeelden van de neogotiek op het Europese vasteland. Op ongeveer vierhonderd meter van de huidige locatie bevond zich in 1720 de eerste Nauener Tor. Rond 1733 werd op de huidige locatie een poort gebouwd. Het huidige poortgebouw werd in 1755 door de architect Johann Gottfried Büring gerealiseerd in opdracht van Frederik II van Pruisen. Als voorbeeld diende waarschijnlijk het Inveraray Castle in Schotland.