Rokin 65

Nes is een smalle Amsterdamse straat, evenwijdig aan het Rokin, tussen de Dam en de Grimburgwal in de Amsterdamse binnenstad De naam duidt aan dat hier in vroegere tijden een 'nes' lag, dat is een landtong, een smal stuk land dat uitsteekt in een binnenwater (hier de Amstel) en soms de vorm heeft van een tong: een smalle strook land die zich aan het uiteinde iets verbreedt. Ten oosten van de Amstel lag tot in de veertiende eeuw moerassig land. Tot in de zeventiende eeuw noemde men het noordelijk deel Gansoord. De Nes vormde de oostelijke oever van de Amstel, terwijl de Kalverstraat hier de westelijke oever vormde. Vanaf 1342 werd het zuidelijk gedeelte van de Nes bij de stad gevoegd. Vanwege de goedkope grond werden hier zes kloosters gevestigd: het Cellebroedersklooster, het Sint Mariaklooster, het Sint Margarethaklooster, het Sint Maria Magdalenaklooster, het Sint Barbaraklooster en het Sint Claraconvent. Vijf hiervan lagen in het laatste stukje van de Nes. In de volksmond werd dit stukje straat dan ook wel Gebed zonder End genoemd. Tegenwoordig is er nog een zijsteeg met de naam Gebed zonder End. Na de Alteratie van 1578 kregen de kloostercomplexen andere functies. Zo stichtte het Sint-Pietersgilde van Vleeshouwers en Visverkopers hier het Sint Pietersgasthuis, later Binnengasthuis op de plaats van het Oude en Nieuwe Nonnenklooster. De Sint-Pieterskapel werd in 1582 uitgebouwd tot Sint-Pietershal Grote Vleeshal ter vervanging van die in de Waagsteeg. In 1587 werd ook de kapel van het Margarethaklooster erbij getrokken: de Kleine Vleeshal. In 1779 werd het complex gedeeltelijk vervangen door nieuwbouw van de stadsbouwmeester Abraham van der Hart. Ten huize van de koopman Dirck van Os werd in 1602 de Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht. Het kantoor van de VOC bleef daar nog jarenlang zitten. Al in de vroege negentiende eeuw was de Nes een uitgaanscentrum. Naast bordelen vond men hier café chantants, het Salon des Variétés, Tivoli en artiestencafés. Later werd het een centrum voor de tabakshandel. Tot in de jaren dertig van de twintigste eeuw was op nummer 17 een van de vroegste homocafe's gevestigd: The Empire. Sinds de jaren zestig zijn er weer theaters in de Nes gevestigd, waaronder theater/produktiehuis Frascati, Theater De Engelenbak, het Vlaams Cultureel centrum, De Brakke Grond, TOBACCO Theater en het 'Comedy Theater in de Nes'.

Rokin 69 te Amsterdam is een gebouw aan het Rokin in Amsterdam-Centrum. Het is deels een rijksmonument. Rond 1900 ontwikkelde de gracht Rokin zich als een soort financieel centrum. Diverse verzekeringsmaatschappijen vestigden zich hier (om even later weer te vertrekken). Toen het Rokin nog open water was dat in verbinding stond met de Amstel wilde de Britse "The Marine Insurance Company Limited" zich vestigen aan de hoek Rokin 69 en Wijde Lombardsteeg 2, 4, 6. Zij schakelden daarbij hun Nederlandse vertegenwoordiger Emanuel Orobio de Castro in, een belangrijke man binnen verzekeringsland. Daartoe moest een pakhuisachtig gebouw plaatsmaken. Architect Gerrit van Arkel ontwierp een gebouw, dat aangekondigd was als een verbouwing van het gebouw. In de praktijk kwam het erop neer dat er gesloopt werd met vervolgens een geheel nieuw pand. Van Arkel kwam met een gebouw in de voor hem gangbare art nouveaustijl, hier en daar met invloeden van Hendrik Petrus Berlage. In 1914 werd het gebouw aan de achterzijde uitgebreid, daartoe moesten de Wijde Lombardsteeg 8 en Nes 80 geïntegreerd worden. Opnieuw was de architect Van Arkel, die overigens kantoor voerde op Damrak 80-81. In 12 juli 1919 was de maatschappij alweer weg; opvolger was "Dunlop & Co, in effecten en assurantiën", komende van Damrak 74. Het gebouw draagt het stempel van Van Arkel; hij ontwierp voor diverse gebouwen een torentje op een hoek, zoals voor de gebouwen Helios (Spui), Astoria (Keizersgracht) en zijn eigen kantoor. Verder paste hij veel zandsteen in de voorgevel toe en is het gebouw asymmetrisch en heeft een ongelijke etagering (deels 2 en deel 4 etages). Van Arkel ontwierp ook de indeling van het interieur. In de periode 1984-1987 verrees een nieuwe buurman aan de overzijde van de Wijde Lombardsteeg, de Optiebeurs van Cees van Dam. Ook daarin kwam tussen 1995 en 2012 een verzekeraar te werken Fortis. In 1989 was er nog geen sprake van een monument. De Volkskrant van 3 februari 1989 sprak van een “platvloers niveau”, “smakeloos gebouw”, “kitsch” en “op de monumentenlijst zal je het niet vinden”. Tegelijkertijd sprak Het Parool bewonderend over het ranke torentje van het gebouw. Het oorspronkelijke oude deel werd op 11 december 2001 opgenomen in het monumentenregister. De bolvormige dakafsluiting werd tussen 2013 en 2021 nog vervangen. In die periode moest het gebouw grondig verbouwd worden vanwege de eisen van de tijd; daarbij moest echter rekening gehouden worden met monumentschap, begeleidend architect was Claudio Varone. De naam van de eerste eigenaar en opdrachtgever is ook in 2021 nog duidelijk boven in de gevel leesbaar, volgens het monumentenregister is het verwerkt in een mozaïek. Onder de naam is een zeilschip zichtbaar. Minder duidelijk is de naam van de architect, uitgespaard in een hoeksteen. Jarenlang voer een pontje over het water Rokin tegenover de Lombardsteeg.

I don't waste my time (grafisch: I don't wa$te my time) is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Kunstenaar Selwyn Senatorie (geboren 1973) maakte een uitvergrote replica van zijn pedaalemmer in zijn atelier. Daarbij sloeg hij de deuk niet over. Thema is Tijd=geld (time is the ultimate luxury). Het beeld staan op een betonnen sokkel op het Rokin voor het gebouw op Rokin 69. Senatori’s atelier bevindt zich dan op Rokin 75. Het beeld kostte naar zeggen 50.000 euro en werd in januari 2022 onthuld door Dehlia Timman, voorzitter van het dagelijks bestuur van Amsterdam-Centrum. Het is een voortzetting van het project Out of office forever van ondernemer Salem Samhoud, die het beleven van het kantoorleven een ander aanzicht wilde geven in tijden van thuiswerken tijdens de coronapandemie. Die tentoonstelling, waarop onder andere ook uitvergrote koffiemokken te zien waren, werd gehouden in de lente van 2021. Het beeld op het Rokin zou één van de drie exemplaren zijn die Senatori gemaakt zou hebben. Senatori maakte rond 2015 een norse Nijntje voor de Nijntje Art Parade.

De Adyen-brug is een artistiek en bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Het wordt omschreven als "canal skybridge". De firma Adyen heeft aan het Rokin twee gebouwen in gebruik, gescheiden door de Nieuwe Sint Pieterspoort. Ze schreef een soort wedstrijd uit om een verbinding tussen beide panden te maken. Street Art Frankey kwam met een bijzondere voetgangersbrug annex luchtbrug tussen de twee gebouwen. Frankey is in Amsterdam bekend vanwege kleine kunstzinnige ingrepen in de stad, maar heeft ook enkele grotere objecten op zijn naam staan, zoals Eberhard van der Laan zittend boven de toegang van Paradiso en de Autoprikker. Het bruggetje is overigens zelf geen brug, maar heeft wel de vorm van een welfbrug, veelvuldig voorkomend in de Amsterdamse grachtengordel. Die welfbrug is hier een dak boven een glazen loopbrug die ongeveer tien meter boven het maaiveld hangt. Frankey gaf het het uiterlijk mee van een enigszins scheve brug uit de binnenstad van Amsterdam; ook de lantaarn op de brug staat uit het lood. Ook de 19e eeuwse brugleuningen zijn terug te vinden, alleen dienen hier niet tot leuning. Frankey werkte samen met Boltt/Rijnboutt en ipv Delft (constructief ontwerp). Ipv meldde nog dat het bruggetje in twee dimensies scheef ligt. De geplande toegangen van de gebouw liggen alleen verticaal niet recht tegenover elkaar, maar ook horizontaal. Met deze vorm is het naast brug 482 de tweede dubbeldeks brug in Amsterdam, daarvan zijn echter beide etages in gebruik. Het bruggetje werd 14 december 2023 geopend. Frankey en Jan Pieter Ekker stelden dat de brug is opgetrokken uit een staalskelet omhuld door acrylhars, de vorm is gegoten in de 3D geprinte mal. Verdere gebruikte materialen zijn glas en aluminium. Frankey gaf aan dat dit soort scheve bruggen eigenlijk alleen in comics kunnen en wilde dat de kijker verbaasd was en toch tweemaal moest kijken.

Metrostation Rokin is een van de metrostations van metrolijn 52, ook de Noord/Zuidlijn genoemd. Dit station, een ontwerp van Benthem Crouwel Architekten, ligt onder het Rokin. Het heeft een eilandperron van 125 meter lang en circa 11,8 meter breed. Er zijn twee uitgangen, een aan de noordzijde van het Rokin, ten zuiden van de Dam, en een ten noorden van het Spui. Het station gaat naar verwachting ongeveer 30.000 in- en uitstappende reizigers per dag verwerken. Het station ligt op een diepte van 21,5 meter onder NAP. De NOS meldt op 8 maart 2018 het volgende: "Reizigers die bij het Rokin de metro pakken, staan eerst tweeënhalve minuut op de roltrap voordat ze het perron bereiken." Vanwege de grote diepte is het te overbruggen hoogteverschil dusdanig groot dat het perron alleen toegankelijk zal zijn per lift en via roltrappen. Vaste trappen zijn hier niet toegepast. Boven op het station komt onder andere een ondergrondse parkeergarage voor 250 à 300 auto's en een ondergrondse fietsenstalling voor maximaal 300 fietsen. Het station wordt tevens gebruikt voor een expositie van de archeologische voorwerpen die tijdens de bouw van de metrolijn in de Amsterdamse bodem zijn aangetroffen. Vier kunstenaars werden geselecteerd om een ontwerp te maken voor deze expositie, in combinatie met een kunstwerk op het perronniveau. In december 2013 selecteerde een speciale commissie van de gemeente een kunstwerk van het Brits-Franse kunstenaarsduo Daniel Dewar en Grégory Gicquel voor dit station. Het kunstwerk bestaat uit twee lange vitrines tussen de roltrappen waarin diverse archeologische vondsten worden tentoongesteld. Op de beide wanden langs de sporen worden vergrote afbeeldingen van deze vondsten aangebracht in mozaïek van keramiek, gekleurd glas en steen.

De Brakke Grond, voluit Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, is een Vlaams cultuurcentrum aan Nes 45 in Amsterdam. Het huidige gebouw is een ontwerp van architect Arthur Staal. De Brakke Grond, gelegen aan een pleintje midden in het theaterdistrict aan de Nes, biedt voorstellingen op het gebied van podiumkunsten, beeldende kunsten, muziek en andere kunstvormen. Ook wordt de Brakke Grond gebruikt voor tentoonstellingen, festivals, debatten en andere evenementen. Het cultuurhuis heeft een café-restaurant, met een terras op het pleintje, waar voornamelijk Vlaamse gerechten geserveerd worden. De Brakke Grond werd geopend door de Vlaamse overheid in 1981 met het doel de Vlaamse culturele identiteit te profileren in Nederland, Vlaams-Nederlandse culturele uitwisseling te bevorderen en Vlaamse artiesten een podium in Nederland te bieden. Tot 2002 was De Brakke Grond een deel van de Vlaamse overheid. Sindsdien opereert het als Nederlandse stichting beheerd door de Vlaamse overheid. In 2019 had De Brakke Grond bijna 48.000 bezoekers. Het poortje met de opschrift "De Brakke Grond" en het jaartal 1624, tussen Oudezijds Voorburgwal 298 en 290, is een achteruitgang van het Brakke Grond-complex.

Frascati is een theater in het centrum van Amsterdam, dat de beschikking heeft over twee locaties in de Nes: Frascati 1, 2 en 3 en Frascati 4.

Rokin 17 in Amsterdam is een gebouw aan het Rokin in Amsterdam-Centrum. Per 16 maart 2004 is het een gemeentelijk monument.

De Stadsbank van Lening is een Amsterdamse kredietbank, die is opgericht in 1614. De bank is een gemeentelijke instelling en is de oudste geldverstrekker van Amsterdam. In 2021 werkten ongeveer 50 mensen in drie filialen, de winkel en het veilinghuis. De oudste vestiging, tevens het hoofdkantoor, bevindt zich tussen de Oudezijds Voorburgwal en de Nes, waarvoor destijds een voormalig klooster werd aangepast. In 1658 werd Vondel aangesteld als suppoost. Hij bleef ruim tien jaar in dienst en zijn "bureaustoel" is bewaard gebleven. In 1664 werd het naastgelegen pand bij de bank betrokken. Naast de hoofvestiging zijn er filialen op het Bijlmerplein en Osdorpplein. Tot 2016 was er ook een filiaal aan de Albert Cuypstraat.

Rokin 9-15 is een gebouw aan het Rokin in Amsterdam-Centrum. Het gebouw werd op 16 maart 2004 een gemeentelijk monument (201028).

Aan het Rokin in Amsterdam-Centrum staat vanaf 2017 een titelloze poëtische uiting. Het betreft dichtregels van Anna Enquist aangebracht op zitbanken die een boom beschermen nabij Rokin 9-15. Bij de herinrichting en herbestrating van het Rokin na de metrobouw, werden de zitmeubels geplaatst. Op de leuninglatten is een metaalplaat met daarop een tekst van de toenmalige stadsdichteres geplaatst. De tekst luidt: Geloof het maar, hij strekt zijn wortels naar de metrobuis, onmogelijk, en rekt zijn takken naar de hemel, niet te doen. Hier staat de boom, bescherm zijn stam, wij zijn verloren zonder groen. Initiatiefnemer van de straatpoëzie was Max Bögel, hoofdaannemer van de Noord/Zuidlijn. Ze werd geplaatst in het kader van het project 'De Rode Loper'. Vergelijkbare bankjes met andere teksten zijn te vinden op de Vijzelgracht en de Ferdinand Bolstraat.

The Empire was een van de oudste met name bekende homocafés van Amsterdam. De zaak bevond zich aan de Nes 17 en werd voor het eerst vermeld in 1911. Het café heette later onder meer Maxim en Bob's-Bar Bodega en bleef tot eind jaren dertig een homoseksueel publiek trekken. Vaak wordt gedacht dat Café 't Mandje (1927) of de Amstel Taveerne (1964) het oudste homocafé van Amsterdam is, maar al in het eerste kwart van de 20e eeuw waren er ongeveer vijf zaken die als specifieke homobar bekendstonden. The Empire was daarvan de bekendste en is ook de zaak waarover de meeste informatie beschikbaar is.