Boterstraat (Alkmaar)

Gezicht Alkmaar is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Alkmaar in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 26 juni 1984. Het gebied werd op 6 september 1988 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 70 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De vismarkt in Alkmaar is een rijksmonument dat bestaat uit enkele stenen galerijen en overdekte visbanken. In de eerste helft van de 19e eeuw diende het gebouw als handelskantoor en viskraam. De vis werd in de galerijen opgeslagen en op de stenen visbanken uitgestald voor de markt. De Alkmaarse visbanken zijn in de 16e eeuw gebouwd en zijn in 1755 verbouwd tot de huidige visbanken. De vismarkt is in 1998 gestopt. Daarvoor vond de markt nog elke vrijdag plaats.

Aan de Mient 23 in de Nederlandse stad Alkmaar staat een monumentale woning genaamd Leeuwenburg. Het pand is vernoemd naar de bewoner die de huidige gevel liet bouwen. Het pand is op 10 december 1969 als rijksmonument opgenomen in het monumentenregister.

De Kapelkerk is een middeleeuwse kerk in de oude binnenstad van Alkmaar, aan de Laat. Oorspronkelijk stond op deze plaats de katholieke Sint-Janskapel, vandaar de naam "Kapelkerk". De kerk wordt gebruikt door de Nederlandse Gereformeerde Kerken te Alkmaar voor de wekelijkse erediensten. In februari 2016 heeft deze kerkelijke gemeente deze kerk gekocht van de Protestantse Kerk Nederland, waardoor het voortbestaan als kerkgebouw is gewaarborgd. In januari 2019 is de kerk ondergebracht in Stichting Kapelkerk.

Het Hollands Kaasmuseum is een museum in de Waag van Alkmaar. Het museum is geopend op 21 april 1983 en trekt jaarlijks 35.000 bezoekers. In het museum is onder andere de bereiding van zuivelproducten op de boerderij en in de fabriek te zien en wordt ook de handel en het leven op het platteland tentoongesteld. Het museum bevindt zich aan het Waagplein waar de kaasmarkt wordt gehouden.

De Waag in Alkmaar is een gebouw op het Waagplein dat in gebruik is geweest als kapel en waag. Het Hollands Kaasmuseum en de VVV zijn tegenwoordig in het gebouw gevestigd. Het gebouw heeft een toren met beroemde ruitertjes en een fraai carillon. Het gebouw is in 1969 aangewezen als rijksmonument. Op het Waagplein wordt in de zomer de Kaasmarkt gehouden.

De Oudegracht is een straat in het centrum van de Nederlandse stad Alkmaar. De Oudegracht loopt vanaf de Korte Vondelstraat en de Limmerhoek tot Ritsevoort, Koorstraat en de Lindegracht waar hij in overgaat. Deze straat is ongeveer 830 meter lang. Aan de Oudegracht bevinden zich tal van monumentale panden waaronder ook de voormalige Gereformeerde Kerk op nummer 157 tot 1971. Na verbouwd te zijn doet hij thans dienst als appartementencomplex, maar aan het exterieur is nog duidelijk te zien dat het ooit een kerk is geweest die de naam droeg van Gereformeerde Verlosser Kerk. Ook bevindt zich aan de Oudegracht 214 de voormalige Rooms-katholieke Kloosterkapel, de ingebruikname van deze kapel was in 1887. Er bevindt zich nog een kerk aan de Oudegracht die uit een nog veel vroegere periode dateert namelijk 1692, maar deze doet nog wel dienst als kerk. Dit is de Evangelisch-Lutherse Kerk aan de Oudegracht 187, alsook het Wildemanshofje (1714) bestaande uit 24 huisjes wat een binnentuin omringd aan de Oudegracht 87. Ooit zat er ook aan de Oudegracht op nummer 287 Uitgeverij Kluitman die uitgever is van vele bekende Nederlandse kinderboeken zoals Pietje Bell, Dik Trom en De Kameleon.

Het Hof van Sonoy is een hofje in Alkmaar. Het bezit de status rijksmonument. Op de plaats van het huidige Hof van Sonoy lag vroeger het Witte Hof of Sint Maria Magdalena Klooster. Het klooster kwam in 1572 in handen van de stad en het hof werd toen gebruikt om stedelingen onder te brengen die dakloos waren geworden, omdat hun huizen waren gesloopt voor de aanleg van de nieuwe stadsverdediging. Na het beleg werd het Hof verkocht aan Diederik Sonoy, gouverneur van het Noorderkwartier, die hier enige jaren heeft gewoond. Sonoy had een sleutelrol in de overwinning op de Spanjaarden in 1573. Zijn naam is aan deze plek verbonden gebleven. De volgende eigenaar was Mr. Willem van Bardes. hij heeft de markante achtkantige toren laten bouwen. Het poortje met het wapen van Bardes dateert uit het begin van de 17e eeuw. In 1743 kwam het Hof in bezit van de Hervormde Gemeente, die hier een tehuis voor oude mannen en vrouwen vestigde. De later aangebrachte gevelsteen aan de buitenzijde van het poortje herinnert hieraan. Dit poortje is in de jaren 1970 geadopteerd en gerestaureerd door de Historische Vereniging Alkmaar, die het nu als logo voert. Het linkerpand is tegenwoordig ingericht als restaurant.

De Langestraat is een van de oudste straten in het centrum van de Nederlandse stad Alkmaar. De Langestraat loopt van de Koorstraat en de Sint Laurensstraat tot de Kraanbuurt en de Mient. Zijstraten van de Langestraat zijn de Boterstraat (deze kruist de Langestraat), Payglop (deze kruist de Langestraat), Pastoorsteeg, Van den Bochstraat (deze kruist de Langestraat), Hoogstraat (deze kruist de Langestraat) en de Lange Augustijn. De straat is ongeveer 410 meter lang.

De Sint-Dominicus was een rooms-katholieke kerk aan de Laat 9 in Alkmaar.

Rôtisserie Rue du Bois was een restaurant in Alkmaar, Nederland. Het restaurant kreeg in 1979 een Michelinster toegekend. Het verloor zijn ster het volgende jaar, na het vertrek van de chef-kok. Chef-kok in de tijd van de Michelinster was Dick Wijker. Eigenaar en Maître d'hôtel was Nico Blokker. Het restaurant had een klassieke stijl en veel gerechten werden aan tafel toebereid, zoals het fileren van vis en het trancheren van wild.

Het Huis van Achten of het Provenhuis van Johan van Nordingen is een hofje / provenhuis in Alkmaar. Het bevindt zich net als het naastgelegen Hof van Sonoy op het oorspronkelijke terrein van het zogenaamde ‘Witte Hof’ of Sint Maria Magdalena Klooster. Het hofje werd gesticht in 1656. Johan van Nordingen de Jonge, de stichter van het Huis van Achten, verloor zijn vrouw Maria van Steenhuysen, nadat hij drie weken met haar gehuwd was geweest. Hij stierf als weduwnaar in 1656, nog geen 31 jaar oud. Een jaar eerder was zijn vader overleden. Johan jr. erfde drie grote vermogens, van zijn vader, van een oom en van zijn vrouw. Johan bepaalde in zijn testament van 11 november 1654 - hij was toen al ziek - dat op de plaats van het huis op de hoek Nieuwesloot-Lombardsteeg dat hij van zijn vader had geërfd, een nieuw provenhuis gebouwd moest worden voor zes tot acht oude mannen. Een ‘vroupersoon’ zou voor de mannen moeten koken en ze verder verzorgen. De regenten van het te stichten huis mochten niet op religie letten. Vanaf het begin streefde men naar evenwicht tussen katholieke en gereformeerd (hervormde) bewoners. De reden dat Johan zijn provenhuis voor oude mannen bestemde, was bijzonder. De meeste Alkmaarse hofjes waren bedoeld voor vrouwen. Er was in Alkmaar één ander gesticht voor mannen, het Huis van Zessen. Maar dit provenhuis nam alleen katholieke mannen op. Het nieuwe hofje werd nog in het overlijdensjaar van Johan van Nordingen de Jonge gebouwd in maar enkele weken. Naast acht kamers voor de bewoners, beschikte het huis over een regentenkamer, een kamer voor de ‘moeders’, een kamer voor de meid, een provisiekamer, een keuken en een eetkamer voor de proveniers. Het Huis van Achten, zoals het veelal werd genoemd, behoorde tot de grootste van de tot dan toe gebouwde hofjes. Als geheel was het Provenhuis Paling en Van Foreest groter, maar dat bestond uit losse kamers.