Zeeburg

De Tollien Schuurmanbrug is een vaste brug in Amsterdam-Oost. Ze is gelegen aan de rand van de Sportheldenbuurt op het Zeeburgereiland. Ze is gelegen in het verlengde van de Geertje Wielemastraat, overspant de ringsloot van de wijk en voert naar de IJburglaan. De brug werd aangelegd in een pakket van vijf, die alle hetzelfde ontwerp hebben. Deze brug wordt gevormd door twee betonnen jukken waarop stalen liggers, daarop een kunststof brugdek. De balustrades worden gevormd door staal in vakwerkmotief. De bruggen hebben bij oplevering een donkerbruine kleur. De gedachte aan de vorm van de brug stamt uit 2012. Toen wilde het Ingenieursbureau Amsterdam hier baileybruggen neerleggen. Het bleek echter dat die niet direct leverbaar waren. Het bureau ontwierp toen zelf de vijf bruggen met de baileybrug in het achterhoofd. Bij de constructie van het brugdek werd toen in plaats van hout voor kunststofcomposiet gekozen. De Tollien Schuurmanbrug is alleen voor voetgangers bestemd en is vernoemd naar de Nederlandse atlete Tollien Schuurman.

Het Geertje Wielemaplein is een plein in Amsterdam-Oost. De plein ligt op het Zeeburgereiland de voorpost van IJburg ten noordoosten van de kruising Zuiderzeeweg en IJburglaan, beide drukke doorgaande routes in Amsterdam Oost. Het plein kreeg in 2016 haar naam, een vernoeming naar zwemster Geertje Wielema, nadat het eerder genomen besluit om een straat naar haar te vernoemen was ingetrokken. Meerdere straten en pleinen in de buurt zijn vernoemd naar sporters als bijvoorbeeld Kea Bouman, Alida van den Bos en Faas Wilkes. Het plein, niet meer dan een breed uitgevallen straat, ligt in het verlengde van het Geertje Wielemapad. De buurt waarin zij liggen was in 2020 nog vol in ontwikkeling, het eiland wordt rondom dat jaar volgebouwd. Aan de zuidkant van het plein werd vanaf 2014 tot 2016 gebouwd aan het enige gebouw aan het plein met huisnummer 1. Het is het tweede gebouw van het IJburg College, dat haar oorsprong vond op IJburg. Het bijna 6,5 miljoen euro kostende gebouw is ontworpen door Atelier PRO met Dorte Kristensen en Karho Yeung. Volgens Atelier PRO verlangde het IJburg College een uitstraling die moest passen bij hun High Tech Green-school; er werden in het gebouw de opleidingen vmbo-t en havo ondergebracht. De gevel bestaat uit geanodiseerde aluminium gevelbekleding in de kleur goud/zand, die opvalt in de omgeving. Het goudkleurige aluminium zou daarbij zorgen voor licht verschuivend binnen het spectrum, afhankelijk van de stand van de zon. Het gebouw is nu in gebruik door een andere middelbare school, Alasca. Dit is een havo/vwo+ school met een nieuw soort onderwijs.

De wokkel is een artistiek kunstwerk op een bouwkundig kunstwerk, dat weliswaar staat op het grondgebied van de gemeente Amsterdam, maar geen onderdeel is van dezelfde gemeente. Het beeld staat op de rijksweg 10 (ringweg, A10), waarvan het grondgebied in beheer is bij Rijkswaterstaat. Ingenieur Wim Snieder was de (mede-)architect van de bruggen en viaducten en hij was zoals zodanig aansprakelijk voor het ontwerp van het grootste kunstwerk in de gedeelten Ringweg-Oost en Ringweg-Noord in die rijksweg, de combinatie Zeeburgerbrug en Zeeburgertunnel. Snieder vond bij de bouw dat een dergelijke constructie wel een beeld verdiende en legde daarmee de basis voor De wokkel. De wokkel is overigens geen officiële titel, maar lag eigenlijk al in de ontwerpfase vast. De naam van het beeld is afgeleid van de gedraaide vorm die doet denken aan Wokkels, een zoutje met ook een gedraaide vorm. Het was van origine een markeringspunt bij een invoegstrook richting brug. Aangezien beeld en brug als het ware één geheel vormen is het beeld opgetrokken uit hetzelfde beton als de brug. Snieder maakte nog net mee toen die aansluiting verbreed moest worden en zijn wokkel plaats moest maken. Verloren ging hij echter niet; het werd van de buitenzijde naar de binnenzijde van de brug/ring verplaatst. Sinds 1993 staat hij op de ondergrond van één van de brugpijlers/jukken van de brug. De wokkel vormt een “landmark” langs de A10. Snieder kwam met een vijftien meter hoge rechthoekige kolom die gedurende het traject een draaiing van 45 graden maakt. Snieder wilde daarmee het beeld beweging meegeven, hetgeen volgens de zoon Jan Willem Snieder ook als zodanig werkt als je er langs rijdt en je oog op het beeld valt. Wim Snieder kon niet lang van zijn schepping genieten; hij overleed in 1994.

Het Gemeenlandshuis van Diemen staat aan de Diemerzeedijk 27 in Amsterdam-Oost. Zoals de naam al doet vermoeden was het van oorsprong een gemeenlandshuis. Het gebouw staat in de slagschaduw van de Zeeburgerbrug.

De Cor van der Hartbrug is een vaste brug in Amsterdam-Oost. Ze is gelegen aan de rand van de Sportheldenbuurt op het Zeeburgereiland. Ze is gelegen in het verlengde van de Alida van den Bosstraat, overspant de ringsloot van de wijk en voert naar de Bobby Harmslaan. Vanaf de brug zijn richting stad drie silo’s te zien van de voormalige rioolwaterzuiveringsinrichting. De brug werd aangelegd in een pakket van vijf, die alle hetzelfde ontwerp hebben. Deze brug wordt gevormd door twee betonnen jukken waarop stalen liggers, daarop een kunststof brugdek. De balustrades worden gevormd door staal in vakwerkmotief. De bruggen hebben bij oplevering een donkerbruine kleur. De gedachte aan de vorm van de brug stamt uit 2012. Toen wilde het Ingenieursbureau Amsterdam hier Baileybruggen neerleggen. Het bleek echter dat die niet direct leverbaar waren. Het bureau ontwierp toen zelf de vijf bruggen met de Baileybrug in het achterhoofd. Bij de constructie van het brugdek werd toen in plaats van hout voor kunststofcomposiet gekozen. De Cor van der Hartbrug is alleen voor voetgangers en fietsers bestemd en is vernoemd naar de Nederlandse voetballer Cor van der Hart.

De Ipenslotersluis is een spuisluis in Amsterdam-Oost. De naamgever van de sluis is de voormalige buurtschap Ipensloot/Ypensloot.

De Amsterdamsebrug (brug 54P) is een vaste boogbrug voor het verkeer over het Amsterdam-Rijnkanaal in de Zuiderzeeweg tussen de Zeeburgerdijk in Amsterdam-Oost en het Zeeburgereiland. In het verlengde van de Amsterdamsebrug ligt de weg op een betonnen vaste brug die met een bocht naar links naar het Zeeburgereiland loopt. Na het Zeeburgereiland ligt de Schellingwouderbrug over het Buiten-IJ die het Zeeburgereiland en Amsterdam-Noord met elkaar verbindt. De Amsterdamsebrug is geopend in 1957 en is onderdeel van de eerste vaste oeververbinding tussen Amsterdam-Noord en de rest van de stad. De brug is uitgevoerd met twee rijstroken en fiets- en voetpaden. In 2012 is de Amsterdamsebrug gerenoveerd, waarbij onder andere de doorvaarthoogte is verhoogd voor vierlaagse containervaart. De werkzaamheden maakten deel uit van een grootscheepse onderhoudsbeurt genaamd KARGO (Kunstwerken Amsterdam-Rijnkanaal Groot Onderhoud, 2011-2015) voor alle boogbruggen over het Amsterdam-Rijnkanaal. Een vijftal bruggen werd vernieuwd, drie andere waaronder de Amsterdamsebrug kregen alleen een onderhoudsbeurt. In het kader van dat project werden ook de toegangen voor voetgangers, oorspronkelijk in het midden geplaatst, verplaatst naar de zijkanten. De brugpijlers zijn officieel vrijgegeven voor het zetten van graffiti; de brug staat daarom in die kringen bekend als de Graffiti Hall of Fame. Zo werd in december 2019 een portret gezet van de Rotterdamse dichter Jules Deelder, die toen net was overleden.

De Zeeburgerbrug (geen brugnummer) is een verkeersbrug over het Buiten IJ en Amsterdam-Rijnkanaal in Amsterdam. De brug verbindt het Zeeburgereiland (Amsterdam-Oost) en de Watergraafsmeer met elkaar. De Zeeburgerbrug draagt de A10 met tweemaal drie rijstroken plus twee weefstroken. Hij is niet toegankelijk voor voetgangers en fietsers; zij moeten gebruikmaken van de Enneüs Heermabrug tussen IJburg en Zeeburgereiland en/of de route via de Diemerzeedijk en de Nesciobrug, die nabij de Zeeburgerbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal ligt. De brug vormde bij de opening in 1990 met de Zeeburgertunnel het sluitstuk van de Ringweg om Amsterdam, die met de ingebruikname van het weggedeelte tussen het Coenplein en het Knooppunt Amstel was voltooid. Samen met de tunnel vormt hij een van de vier oeververbindingen over het IJ. Halverwege de Zeeburgerbrug staat een 15 meter hoge betonnen pyloon die de bijnaam "De wokkel" heeft gekregen.

Leeuwen van Zeeburg is een beeldengroep aan weerszijden van het Amsterdam-Rijnkanaal. Het kunstwerk is "gemaakt" door Marieke van Diemen. De groep bestaat uit vier identieke leeuwen, die bij de ingang van genoemd kanaal staan. Deze leeuwen stammen uit 2015 maar kennen een historie die terugvoert tot eind 19e eeuw. Bart van Hove maakte voor de monding van het Amsterdam-Rijnkanaal toen nog Merwedekanaal geheten, vier leeuwen voor plaatsing bij de schutsluis bij Zeeburg bij de sifon. Een gipsmodel van het origineel uit circa 1888 is in het bezit van het Amsterdam Museum. Een halve eeuw later rond 1942 verdwenen ze weer; het Amsterdam-Rijnkanaal werd verbreed. Ze verdwenen in opslag. Ze vonden later een nieuwe plaats in Emmeloord, waar ze ook geen rust kregen. In de jaren tien van de 21e eeuw werden de restanten van het sluizencomplex gesloopt en wilde Rijkswaterstaat de leeuwen terug. De Noordoostpolder was echter gehecht aan hun exemplaren, maar men wilde wel een op voorstel van Marieke van Diemen gemaakt afgietsel uit 2010 ter beschikking stellen. Van dat ene afgietsel werden vier identieke leeuwen gegoten. Daar waar Van Hove twee varianten maakte (2x linker over rechter voorpoot en 2x rechter over linker voorpoot) kent Amsterdam nu dus vier identieke met de rechter over de linker voorpoot (zoals ook op het oorspronkelijke gipsmodel). De leeuwen staan op sokkels even ten noorden van de Amsterdamsebrug. De leeuw vertoont gelijkenis met de leeuw die Van Hove verwerkte in zijn monument Gerardus Frederik Westerman dat in Artis staat en uit 1890/1891 stamt (ook rechter over linker poot).

Herberg Zeeburg is een voormalige herberg in Amsterdam-Oost. De herberg werd in 1675 gebouwd op destijds nog Diemens grondgebied nabij Fort Zeeburg. Bij de herberg konden schepen aanleggen aan de zogenaamde "Mosselsteiger". Er ontstond een levendige handel in vee, dat er werd ontscheept en soms vetgemest, en in vis. De herberg bezat stallen, schuren, een hooiberg en later een aanlegplaats voor de havenstoomvaartdienst. Het huidige aanzien kreeg de herberg in 1766. In de tweede helft van de 19e eeuw werd er een zestal badhuisjes geplaatst maar dat bleek geen succes. Daarnaast vonden er ook paardenrenwedstrijden plaats. In 1887 verdween de veehandel naar de toen nieuwe Veemarkt. In 1896 kwam de herberg door annexatie van het grondgebied van Diemen, voor de bouw van de Indische buurt, op Amsterdams grondgebied te liggen. Tot 1915 bleef het gebouw als herberg in gebruik. Daarna werd het gebouw onderdeel van het Gemeentelijk Quarantaine Station, later genaamd Quarantaine Inrichting Zeeburg, samen met een villa en een tiental barakken. In de villa zetelde de directie en in de herberg bevond zich het kantoor. In de jaren dertig kwam het complex, en dus ook de herberg, leeg te staan. In de barakken werden toen vluchtelingen opgevangen. Na 1945 werd in het complex het Noodziekenhuis Zeeburg gevestigd; de herberg werd het kantoor. In 1975 werd het noodziekenhuis door de komst van het Slotervaartziekenhuis overbodig en verdwenen de barakken. De vroegere herberg bleef echter gespaard als rijksmonument en bestaat nog steeds. De buitenzijde verkeert nog min of meer in oorspronkelijke staat, maar in het pand zijn na renovatie woningen gevestigd, waarmee de indeling volledig veranderde. Het is het oudste gebouw van de Indische Buurt.

Keersluis Nieuwe Diep is een sluis tussen het Amsterdam-Rijnkanaal (ARK) en het Nieuwe Diep. Naast de sluis ligt Brug 12P. Beide liggen in de Westelijke Merwedekanaaldijk.

De Brandslangstraat is een straat in de buurt Cruquiuswerf in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam-Oost.