Vaarwel (Godelieve Smulders)

De Westzaanstraat is een straat in Amsterdam-West; de Spaarndammerbuurt.

Het Westzaanplantsoen is een plantsoen in Amsterdam-West. Het stadsparkje ligt ten noordwesten van de kruising Westzaanstraat en Houtmankade en heeft uitlopers tot aan de Van Noordtgracht. Daar waar de Westzaanstraat haar naam kreeg in 1908 en de Van Noordgracht/kade al in 1878 bleef het plantsoen officieel naamloos, maar buurtbewoners noemden het steevast Westzaanplantsoen. Dat leverde problemen op indien nooddiensten snel ter plekke moesten zijn. Daarom werd in 2018 het traject in gang gezet om de naam officieel te maken, hetgeen per raadsbesluit van 5 februari 2019 gebeurde. Het plantsoen kent geen huisnummers, alhoewel het plantsoen rondom een kinderdagverblijf ligt, maar die heeft van oudsher een nummer aan de Houtmankade 60. Aan de zuidkant van de plein staat een woonblok aan de Westzaanstraat en Houtmankade dat in de Amsterdamse Schoolstijl is ontworpen door Ferdinand Jantzen. Aan de westzijde van het plantsoen aan de Westzaanstraat staat het beeld Vaarwel van Godelieve Smulders.

De Van Noordtgracht is een gracht in het stadsdeel West in Amsterdam. De naam werd vastgesteld bij raadsbesluit van 20 november 1878. De gracht is vernoemd naar Olivier van Noort (1558-1627), een ontdekkingsreiziger, die als eerste Nederlander van 1598 tot 1601 via straat Magelhaens rond de wereld voer.

Teken is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Egidius Knops ontwierp dit abstract roestvast stalen beeld in 1984/1985 in het kader van een structuurplan voor de buurt rondom het Westerpark. Het werd vervolgens geplaatst aan de Zaanstraat/Polanenstraat nabij de Zaandijkspoorbrug. Bij een herinrichting van dit deel van de Spaarndammerbuurt waarbij de Jan Wolkerstuin ingepland werd, kwam het beeld in de verdrukking en werd daarom in 2010 verplaatst naar de Spaarndammerstraat nabij de Spaarndammerspoorbrug. Het kreeg daar een vergelijkbare positionering ten opzichte van de spoorbrug. Het kunstwerk bestaat uit twee zuilen (naamgever van de subtitel), waarvan de grote pal verticaal en een kleinere uit het lood staat. Deze zuilen zijn onderling verbonden door een witte band, waarbij het erop lijkt dat de grote de kleinere ondersteunt. De zuilen zijn geribbeld, de diagonale zuil is geheel grijs; de verticale heeft voorts blauwe en gele banden.

De Plaquette Westzaanstraat is een oorlogsmonument(je) in Amsterdam-West. De plaquette is te vinden op huisnummer 71 van de Westzaanstraat in de Spaarndammerbuurt. De plaquette refereert aan 22 maart 1944. Een Amerikaanse bommenwerper van het type Boeing B-17-G stort neer op de Sint Alfonsusschool, die hier stond op huisnummers 61-63. De bommenwerper kwam terug van een missie van het bombarderen van Berlijn, maar raakte beschadigd door Duits afweergeschut, ook in Amsterdam nog. De tienkoppige bemanning wist zich gedurende de neergaande lijn middels parachutes te redden maar werden wel opgepakt; het vliegtuig stort neer op de school die gevestigd is op nummer 61-63. Er overlijden drie personen en er raken vijf gewond, ook een muilezel sneuvelt als gevolg van rondvliegende vliegtuigonderdelen en brandende brandstof. Daaronder waren geen schoolgaande kinderen; het vliegtuig stort neer op de vrije woensdagmiddag, andere kinderen hadden vrij gekregen vanwege een zieke schoolmeester. Ter herinnering aan het voorval werd op 23 september 2006 een plaquette onthuld, bestaande uit een tekst begeleid door een aantal foto’s. De foto werd onthuld door John Edward Taylor, een van de bemanningsleden. De school was al omgebouwd tot buurthuis toen het begin jaren tachtig gesloopt werd en vervangen werd door woningen. Om de hoek stond toen al het beeld Vaarwel van Godelieve Smulders dat ook naar deze tragedie verwijst.

De Van Noordtkade is een straat in Amsterdam-West, Zeeheldenbuurt.

De Robiënnabrug (brug 1910) is een vaste brug in Amsterdam-West. De voetbrug werd gelijktijdig met de bruggen 1908 en 1909 gebouwd. Brug 1910 kwam te liggen over de Van Noordtgracht. Deze gracht heeft op beide oevers straten met de naam Van Noordtkade, maar die reiken niet zover westwaarts. De brug 1910 ligt tussen de Henk Curièrekade en de Martin Vlaarkade. De bruggen maakten deel uit van de herontwikkeling van dit gebied na de sloop van de Wester Suikerraffinaderij aan de Van Noordtgracht in 1984. In het najaar van 1984 en voorjaar van 1985 werd er gewerkt aan de bruggen. Het ontwerp van alle drie de bruggen is afkomstig van Dirk Sterenberg, als zelfstandig architect werkend vanuit Hoorn (Noord-Holland) maar wel in opdracht van de Dienst der Publieke Werken, waarvoor hij eerst nog in vaste dienst werkte. Van Sterenberg liggen meer dan 173 bruggen in Amsterdam (gegevens 2008), maar van hem is ook al een aantal bruggen gesloopt of vervangen, zoals eerder genoemde brug 1909. De brug wordt gedragen door een betonnen paalfundering met daarop betonnen landhoofden, borstweringen en brugpijlers. De overspanning is van hout met houten leuningen. De brug ging naamloos door het leven, totdat een buurtbewoner een verzoek bij de gemeente Amsterdam indiende om de brug te vernoemen naar het meisje Robiënna die in mei 2009 thuis aan de Nova Zemblastraat vermoord werd door een ex-vriend van haar moeder. De buurtbewoner Ad van Deventer, baas van De Toverboot waar Robiënna wel speelde, had daarvoor het meisje vaak over de brug zien lopen. De brug, al eerder een condoleanceplaats en startplek van een stille tocht, werd door de vernoeming op 27 mei 2010 een symbool tegen zinloos geweld. Anders dan andere naamborden op Amsterdamse bruggen in strakke letters in of op metaal, werd hier gekozen voor een vrolijker motief op hout. Op de zuidoostelijke brugvleugel staat een toekomstboom ter nagedachtenis aan Wil van Deventer, de overleden vrouw van bovenstaande initiatiefnemer en zelf initiator van een buurtcomité ten tijde van de sanering.

De Spaarndammerspoorbrug (brug 1S) is een spoorbrug in Amsterdam-West, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De brug ligt in het traject Station Amsterdam Centraal – Station Amsterdam Sloterdijk. Er was een in de ogen van de omwonenden nauwe en onveilige doorgang onder het spoor tussen het Westerpark en Spaarndammerstraat met haar Maria Magdalenakerk. Toen het spoor beginjaren twintig ter plaatse verdubbeld moest worden, greep de gemeente Amsterdam dit aan om een bredere verbinding tussen die twee delen van de stad aan te laten brengen. Dat ging niet in vloeiende lijn; de aanbesteding door de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij vond al plaats in april 1920, maar in de daarop volgende zomer werd er gestaakt. Er werd gebouwd naar een ontwerp van Arend Jan Westerman van de Dienst der Publieke Werken. Omdat het treinverkeer niet gehinderd mocht worden, werd eerst een houten noodbrug geplaatst. Vervolgens werd een zestien meter brede doorgang gemaakt van 4,20 meter hoogte. Het gevaarte werd ondersteund door 760 houten heipalen. Bij deze werkzaamheden stuitten de bouwvakkers op zwaar metselwerk; de restanten van een muur tussen de Spaarndammerzeedijk en Westerbeer. Men dacht dat deze al verwijderd zouden zijn bij de bouw van Station Amsterdam Willemspoort, hetgeen niet geheel het geval bleek. Een bijkomend voordeel was dat de Spaarndammerbuurt, dan nog wat afgelegen, een betere verbinding met Amsterdam kreeg, al moest de Mirakelbrug nog wel voor het verkeer vernieuwd en omgelegd worden. Toen die gereed was kon ook tramlijn 5 onder de spoorbrug door. De spoorbrug vormt sindsdien de schakel tussen het Nassauplein en Westerpark aan de zuidkant en de Spaarndammerstraat en bijbehorende buurt aan de noordkant. De brug van Westerman werd in de jaren negentig aangevuld met een nieuw deel aan de zuidzijde, benodigd vanwege een verdubbeling van het spoor hier. Dat deel is te herkennen aan de drie betonnen brugpijlers en betonnen brugliggers. Ondanks dat er dus sinds 1922 een directe verbinding was tussen de Staatsliedenbuurt en de Spaarndammerbuurt bleef volgens die buurten de spoorwegen op dijk een barrière tussen beide buurten. In 2010/2011 werd daarom aan de zuidkant van de overspanning in grote letters, ontworpen door Janno Hahn, nogmaals benadrukt dat aan de andere kant van het viaduct de Spaarndammerbuurt ligt. De typografie is daarbij geïnspireerd op de stijl Amsterdamse School, waarin de oorspronkelijke spoorbrug is gebouwd. De spoorbrug wordt vanaf het begin opgesierd door vier beeldhouwwerken van Hildo Krop. Zij beelden twee-aan-twee Overvloed (mensen, fruit en Pan) en Verkeer (arbeiders met slangen) uit. Krop en Westerman werkten vaker samen, zie ook het beeldhouwwerk aan de Vierde Ambachtsschool in Amsterdam-West.

De Westerkanaalschutsluis is een schutsluis in het Westerkanaal, Amsterdam-West. Ze liggen tussen beide Houtmankaden. De originele schutsluis werd vanaf juni 1877 (datum aanbesteding) gebouwd in het toen net gegraven Westerkanaal, dat een doorgaande route vormde tussen de Singelgracht en het IJ. Er kwamen grote schepen binnen, dus het werd een vrij grote schutsluis; de sluiskolk werd 122 meter. In augustus 1878 was de klus grotendeels geklaard. In de loop der jaren werd de schutsluis steeds meer een sta-in-de-weg voor grotere schepen in de route Amsterdam-Rotterdam. In 1959 werd dan ook besloten dat de schutsluis en de onder de Westerkeersluis (brug) liggende Westerkeersluis gereed te maken voor schepen tot 2000 ton. De noordelijke sluisdeuren verhuisden verder naar het noorden tussen de Houtmandwarsstraat en de Zoutkeetsgracht; de sluiskolk werd opgerekt tot 165 meter en er kwamen aan die zijde twee doorvaarten. Vermoedelijk zijn bij die verbouwing zijn ook schuilkelders aangebracht in de vier landhoofden; er zou plaats zijn voor 4 x 100 personen (vier landhoofden). Of deze nog operationeel zijn (laatste controle 1993) is onbekend. De zuidelijke sluisdeuren liggen in een doorvaart en dan al vanaf het begin in het verlengde van de Schiemanstraat, even ten noorden van de spoorbruggen. Het Westerkanaal maakt deel uit van de Staande Mastroute en staat dag en nacht open; slechts in geval van plotselinge stijging van het waterpeil gaat de sluis dicht. Bovendien vormt het kanaal een essentieel onderdeel binnen de waterverversing in Amsterdam.

De Parochiekerk van de Heilige Maria Magdalena in Amsterdam was een kerkgebouw ontworpen door P.J.H. Cuypers. De bouw startte in 1889; op 17 april 1891 werd de kerk opengesteld. De kerk in de Spaarndammerstraat had Maria Magdalena als patroon.

Het Domela Nieuwenhuisplantsoen is een klein plantsoen in de vorm van een driehoek in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam-West.

Onderstation Westerpark is een voormalig onderstation in de Nederlandse stad Amsterdam. Het onderstation aan de Houtmankade 334 werd omstreeks 1915 door de Dienst der Publieke Werken ontworpen in opdracht van de Gemeente-Electriciteitswerken, een voorloper van het Amsterdamse GEB. Een uitbreiding van het station in 1922 is van de hand van Albert Boeken (1891-1951). Het gebouw is niet meer in gebruik als onderstation maar huisvest nu een jongerencentrum met de toepasselijke naam Volta.