Plaquette Westzaanstraat

De Westzaanstraat is een straat in Amsterdam-West; de Spaarndammerbuurt.

Martin Vlaarkade is een straat in Amsterdam-West (Oud-West).

De Robiënnabrug (brug 1910) is een vaste brug in Amsterdam-West. De voetbrug werd gelijktijdig met de bruggen 1908 en 1909 gebouwd. Brug 1910 kwam te liggen over de Van Noordtgracht. Deze gracht heeft op beide oevers straten met de naam Van Noordtkade, maar die reiken niet zover westwaarts. De brug 1910 ligt tussen de Henk Curièrekade en de Martin Vlaarkade. De bruggen maakten deel uit van de herontwikkeling van dit gebied na de sloop van de Wester Suikerraffinaderij aan de Van Noordtgracht in 1984. In het najaar van 1984 en voorjaar van 1985 werd er gewerkt aan de bruggen. Het ontwerp van alle drie de bruggen is afkomstig van Dirk Sterenberg, als zelfstandig architect werkend vanuit Hoorn (Noord-Holland) maar wel in opdracht van de Dienst der Publieke Werken, waarvoor hij eerst nog in vaste dienst werkte. Van Sterenberg liggen meer dan 173 bruggen in Amsterdam (gegevens 2008), maar van hem is ook al een aantal bruggen gesloopt of vervangen, zoals eerder genoemde brug 1909. De brug wordt gedragen door een betonnen paalfundering met daarop betonnen landhoofden, borstweringen en brugpijlers. De overspanning is van hout met houten leuningen. De brug ging naamloos door het leven, totdat een buurtbewoner een verzoek bij de gemeente Amsterdam indiende om de brug te vernoemen naar het meisje Robiënna die in mei 2009 thuis aan de Nova Zemblastraat vermoord werd door een ex-vriend van haar moeder. De buurtbewoner Ad van Deventer, baas van De Toverboot waar Robiënna wel speelde, had daarvoor het meisje vaak over de brug zien lopen. De brug, al eerder een condoleanceplaats en startplek van een stille tocht, werd door de vernoeming op 27 mei 2010 een symbool tegen zinloos geweld. Anders dan andere naamborden op Amsterdamse bruggen in strakke letters in of op metaal, werd hier gekozen voor een vrolijker motief op hout. Op de zuidoostelijke brugvleugel staat een toekomstboom ter nagedachtenis aan Wil van Deventer, de overleden vrouw van bovenstaande initiatiefnemer en zelf initiator van een buurtcomité ten tijde van de sanering.

De Parochiekerk van de Heilige Maria Magdalena in Amsterdam was een kerkgebouw ontworpen door P.J.H. Cuypers. De bouw startte in 1889; op 17 april 1891 werd de kerk opengesteld. De kerk in de Spaarndammerstraat had Maria Magdalena als patroon.

Het Domela Nieuwenhuisplantsoen is een klein plantsoen in de vorm van een driehoek in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam-West.

Recycled '92 is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. De creatie van Menno Boddé (1959), kunstenaar en later docent aan de Adriaan Roland Holstschool in Bergen, staat op de Martin Vlaarkade in de Spaarndammerbuurt. De Martin Vlaarkade is gelegen aan de Van Noordtgracht, die daar een bocht maakt en overgaat in de Le Mairegracht. Boddé stelde een beeld samen van uit de grachten rondom het Suikerplein opgeviste fietsonderdelen (fietswrakkenviswedstrijd), perste het tot schroot en liet het in een zuil verwerken. De metalen onderdelen werden knalrood gelakt. De sokkel lijkt daarbij ook te zijn gemaakt van puin. Het beeld is voorzien van een plaquette: In november 1991 werd tijdens de Fietswrakkenviswedstrijd door de jeugd allerlei rommel uit de grachten rondom het Suikerplein gevist. Kunstenaar Menno Boddé heeft van deze opbrengst een puinzuil vervaardigd onder de naam ‘Recycled ‘92’. Recycle lijkt daarbij ook te verwijzen naar re-cycle (bi-cycle betekent fiets). Of de kleur rood naar de politieke kleur van Martin Vlaar verwijst is niet bekend.

Looplijnen is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West, Spaarndammerbuurt. Het kunstwerk ligt in de vloer van het Domela Nieuwenhuisplantsoen. Deze vloer droeg vanaf 1891 tot 1967 de Maria Magdalenakerk, waarvan de restanten nog hier en daar zichtbaar zijn in het plantsoen. Bij een opknapbeurt van het plein werd ze opnieuw betegeld. Een deel van dat tegelwerk bestond uit natuurstenen tegels en looplijnen, ontworpen door Elspeth Pikaar. De lijnen verwijzen niet alleen naar de ribben van de gewelven van de voormalige kerk, maar ook van de loopbewegingen die in de kerk zouden hebben plaatsgevonden en in het plantsoen nog gaan plaatsvinden. De kruispunten worden gevormd door de eerder genoemde tegels. De tegels zijn versierd met motieven, die aangedragen werden tijdens workshops met buurtbewoners, die ook aangekaart hadden dat het plantsoen aan renovatie toe was. Het geheel bestaat uit Belgisch hardsteen, bakstenen klinkers en betontegels.

Vaarwel is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West, Spaarndammerbuurt. In het beeld van Godelieve Smulders wordt aan twee historische gebeurtenissen gerefereerd. Het eerste verwijst naar de tijd dat deze wijk nog helemaal niet was gebouwd. Rond 1890 werd aan de zuidelijke rand van de wijk gewerkt aan de bouw van de Maria Magdalenakerk van Pierre Cuypers. De bij die kerk behorende begraafplaats strekte zich uit vanaf de kerk tot het Westerkanaal. Dat was kennelijk niet goed genoeg ingepland want al vanaf 1907 (doorgaand tot 1924) werden delen van de begraafplaats geruimd ten behoeve van woningbouw aan de Spaarndammerstraat en Westzaanstraat. In 1956 verdween het laatste graf; de kerk hield het niet veel langer vol; ze werd in 1967/1968 gesloopt (restanten zijn nog te vinden in het Domela Nieuwenhuisplantsoen). Een tweede basis vormt een in de Westzaanstraat neergestorte Amerikaanse bommenwerper op 22 maart 1944. Op Westzaanstraat 61 is er een plaquette van deze gebeurtenis te zien. Het beeld annex monument bestaat uit een uit diverse segmenten opgebouwde granieten zuil. De segmenten omschreef de kunstenares als kralen, symbool voor leven (ontstaan, groeien en wegvliegen). De laatste kraal van brons met bladgoud vormt het vliegtuig met daarop een persoon, die al zwaaiend afscheid neemt. Aan de onderzijde van de vleugels is te lezen Wij Ook. Het beeld staat aan de westrand van het Westzaanplantsoen aan de Westzaanstraat.

Brug 1909 is een vaste brug in Amsterdam-West. De voetgangers- en fietsersbrug vormt de verbinding tussen de Henk Curièrekade en de Martin Vlaarkade, beide zijn kaden van de Van Noordtgracht. De Martin Vlaarkade gaat ter plaatse over in het Suikerplein. De omgeving van het Suikerplein bevat relatieve nieuwbouw (eind 20e eeuw begin 21e eeuw) ten opzichte van de rest van de buurt, bekend als de Zeeheldenbuurt (eind 19e begin 20e eeuw). Vanaf de bouw van de omgeving lag hier sinds 1984/1985 een houten brug, nog ontworpen door Dirk Sterenberg voor de Publieke Werken. Die brug had het uiterlijk van de Robiënnabrug (brug 1910). Die houten brug werd in 2008 vervangen door de huidige brug naar een ontwerp van ZICHT Architecten. Deze lieten een volgens opdracht vrolijke brug neerleggen van stalen balken met houten wegdek met een aantal bijzonderheden: het wegdek van de brug is sterk afwijkend gekleurd, normaal wordt voor aanduiding van fietspaden oudroze gebruikt aan de oostkant van de brug staat midden op het fietspad een "normaal" metalen Amsterdammertje, aan de westkant staat echter een boom uit die jaren tachtig midden op het fietspad de brug is gesplitst, het voetpad heeft twee hellingen en een knik in de vorm van een dak, het fietspad is vlak het voetpadgedeelte heeft aan de oostkant twee afstapmogelijkheden, rechtstreeks het plein op of via een trapje naar de kade een brugwachtershuisje, dat nooit die functie heeft gehad maar dienst doet als verhuur van speelgoed. Op 4 oktober 2014 werd de brug officieus omgedoopt in Muruganbrug, vernoemd naar het olifantje Murugan, een Indische olifant voor Artis, die naar Amsterdam kwam na de verzoek van kinderen uit de Spaarndammerbuurt aan Pandit Nehru midden jaren vijftig. De intocht van de olifant vond in de Spaarndammerbuurt plaats.

Teken is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Egidius Knops ontwierp dit abstract roestvast stalen beeld in 1984/1985 in het kader van een structuurplan voor de buurt rondom het Westerpark. Het werd vervolgens geplaatst aan de Zaanstraat/Polanenstraat nabij de Zaandijkspoorbrug. Bij een herinrichting van dit deel van de Spaarndammerbuurt waarbij de Jan Wolkerstuin ingepland werd, kwam het beeld in de verdrukking en werd daarom in 2010 verplaatst naar de Spaarndammerstraat nabij de Spaarndammerspoorbrug. Het kreeg daar een vergelijkbare positionering ten opzichte van de spoorbrug. Het kunstwerk bestaat uit twee zuilen (naamgever van de subtitel), waarvan de grote pal verticaal en een kleinere uit het lood staat. Deze zuilen zijn onderling verbonden door een witte band, waarbij het erop lijkt dat de grote de kleinere ondersteunt. De zuilen zijn geribbeld, de diagonale zuil is geheel grijs; de verticale heeft voorts blauwe en gele banden.

In een overstek van een woongebouw aan de Assendelftstraat in Amsterdam-West is een titelloos werk te zien van Bas Peeperkorn. Kunstenaar Bas Peeperkorn, opgeleid aan de Vrije Tekenacademie en Gerrit Rietveld Academie (1985-1990) kreeg van stadsdeel Westerpark in 2008 de opdracht een loze ruimte onder de overstek Assendelftstraat en Zaandijkstraat op te vullen met een artistiek kunstwerk. Het moest een aanvulling zijn op het Kindlint Haasje Over van Margot Berkman en Eline Janssens, dat schoolgaande kinderen in de vorm van tegeltjes van de ene naar de andere plek begeleid. Peeperkorn maakte een aantal portretten van kinderen uit de buurt en beeldde de personen af door middel van 65.000 mozaïeksteentjes. Het kreeg zo vergelijkend met een schilderij 65.000 penseeltoetsjes mee, een soort pointillisme. Alhoewel het werk grotendeels anoniem blijft, komt een van de afgebeelde personen bekend voor; het is het Meisje met de parel van Johannes Vermeer dat op de achtergrond straalt. Het werk is rechtsonder gesigneerd.

De Van Noordtgracht is een gracht in het stadsdeel West in Amsterdam. De naam werd vastgesteld bij raadsbesluit van 20 november 1878. De gracht is vernoemd naar Olivier van Noort (1558-1627), een ontdekkingsreiziger, die als eerste Nederlander van 1598 tot 1601 via straat Magelhaens rond de wereld voer.