Jan Wolkerstuin

De Zaandijkspoorbrug is een spoorbrug in Amsterdam-West. Deze spoorbrug is een viaduct in dan wel tunnel onder de Oude Lijn tussen het zuidelijke gelegen Westerpark en de noordelijk gelegen Spaarndammerbuurt. Het geheel in beton uitgerust kunstwerk werd aangelegd rond 1979 om een betere verbinding te krijgen tussen genoemd park en buurt. De tunnel heeft een lengte van circa 43 meter en een breedte van acht meter. De tunnel kostte 2,5 miljoen gulden. De tunnel is alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers. De tunnel werd als onveilig bestempeld en werd daarom in 2009 voorzien van een mural. Het Graffitinetwerk bracht een fleurige muurschildering aan, die deels verwees naar het Westerpark (natuurscènes) en de daarop aansluitende gebouwen van de Westergasfabriek. Ook gebouwen uit de Spaarndammerbuurt werden afgebeeld. Het ontwerp kwam mede van het Stadsdeel. Ondertussen was de tunnel voorzien van de mededeling “Spaarndammerbuurt” in een lettertype van kunstenaar/graficus Janno Hahn, die ook het lettertype leverde voor eenzelfde mededeling op de monumentale Spaarndammerspoorbrug. Rond 2015 vond de gemeente dat de spoorbrug opgeknapt moest worden en dat de wanden (opnieuw) betegeld gingen worden. Het stadsdeel schreef een ontwerpwedstrijd uit voor twee tegelwanden van 43 meter met een gezamenlijk oppervlak van 50 vierkante meter. De jury bestond daarbij uit wijkbewoners. Uiteindelijk werd aan Hahn de opdracht gegeven zijn ontwerp uit te werken. In aansluiting op zijn eerder werk kwam hij met een tegelwand die de mensen in de tunnel naar het Westerpark wees, de andere tegelwand verwijst de mensen naar de Spaarndammerbuurt. In oktober 2016 werden de wanden, overigens niet naar ieders genoegen (Hahn won met 900 uit 6000 stemmen) betegeld. Er waren 1133 bedrukte tegels nodig om de letters compleet te af te beelden; de rest van de tegels is onbedrukt. In 2012 vond boven het viaduct het treinongeval bij Amsterdam Westerpark plaats. Eind 2017 werd de brug vernoemd naar de nabijgelegen Zaandijkstraat.

Bij een treinongeval bij Amsterdam Westerpark op 21 april 2012 botsten een Sprinter Lighttrain en een intercity van het type VIRM van de Nederlandse Spoorwegen frontaal op elkaar. Hierbij vielen ten minste 117 gewonden en kwam één persoon om het leven. De treinen kwamen met elkaar in botsing op de spoorlijn Amsterdam - Zaandam, tussen station Amsterdam Centraal en Sloterdijk ter hoogte van het Westerpark. De botsing vond plaats precies boven de voet/fietstunnel tegenover de Zaandijkstraat (Spaarndammerbuurt). Dit is nabij kilometerpaal 0, het begin van de Oude Lijn. Directe oorzaak van het ongeluk was het door een rood sein rijden (STS-passage) van de machinist van de sprinter.

De Spaarndammerstraat is een woon- en winkelstraat in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam Oud-West.

Wormerveerstraat is een straat in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt, genoemd naar het gelijknamige dorp in de Zaanstreek in Noord-Holland. De straat loopt van de Knollendamstraat naar de Adrichemstraat. De straten in de Spaarndammerbuurt zijn genoemd naar plaatsen ten noordwesten van Amsterdam. Tot 1877 lag het gebied in de toenmalige gemeente Sloten maar dat jaar werd dit noordoostelijke deel van die gemeente door Amsterdam geannexeerd. De straat kreeg bij een raadsbesluit van 2 september 1913 haar naam en stond daarvoor sinds 1 februari 1888 deels bekend als de Houtrijkkade aangelegd in 1888. Die was vernoemd naar Houtrijk en Polanen. Het bijbehorende water bij die kade zou nooit gegraven worden. Enkele gebouwen aan de straat zijn gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. Een in 1914 door Michel de Klerk ontworpen huizenblok op de hoek met het Spaarndammerplantsoen is Rijksmonument 5499.

Gold in your mind, gold in your feet is een kunstwerk in Amsterdam-West. Het beeld van kunstenaar Mirjam Janse is een geschenk van de kunstenaar aan Stadsdeel Westerpark. Dat stadsdeel zat zonder geld, waardoor de kunstenaar het beeld zelf moest financieren; het stadsdeel faciliteerde alleen de plaats. Het werd geplaatst in het Westerpark en werd enigszins verhoogd geplaatst. Janse over het beeld (terug te vinden op het stadsdeelbordje): "Een meisje staat op haar hoofd en haar voeten en vormt zo een boog. Zij maakt een brug tussen het hebben van gouden gedachten met het doen van goede daden. Het beeld gaat over daadkracht, over jezelf tonen, krachtig zijn door je kwetsbaar op te stellen". De handen en "gedachten" zijn van origine goudkleurig. Het beeld werd begeleid door een boekje (oplage 300 stuks) getiteld Het meisje met de gouden haren, dat Janse zelf uitgaf bij privé-uitgeverij Nestor. Ze omschreef volgens Het Parool van 2024 daarin hoe stroef de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kunstnaar liep, maar tegelijkertijd blij dat het resulteerde in dit beeld en dat boekje. De dichteres Everdina Eilander liet zich door het beeld inspireren voor een van haar gedichten.

In een overstek van een woongebouw aan de Assendelftstraat in Amsterdam-West is een titelloos werk te zien van Bas Peeperkorn. Kunstenaar Bas Peeperkorn, opgeleid aan de Vrije Tekenacademie en Gerrit Rietveld Academie (1985-1990) kreeg van stadsdeel Westerpark in 2008 de opdracht een loze ruimte onder de overstek Assendelftstraat en Zaandijkstraat op te vullen met een artistiek kunstwerk. Het moest een aanvulling zijn op het Kindlint Haasje Over van Margot Berkman en Eline Janssens, dat schoolgaande kinderen in de vorm van tegeltjes van de ene naar de andere plek begeleid. Peeperkorn maakte een aantal portretten van kinderen uit de buurt en beeldde de personen af door middel van 65.000 mozaïeksteentjes. Het kreeg zo vergelijkend met een schilderij 65.000 penseeltoetsjes mee, een soort pointillisme. Alhoewel het werk grotendeels anoniem blijft, komt een van de afgebeelde personen bekend voor; het is het Meisje met de parel van Johannes Vermeer dat op de achtergrond straalt. Het werk is rechtsonder gesigneerd.

Dubbel glas in een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Het werk stamt uit 2011 toen een aantal panden aan de Van Noordtstraat grondig werden gerenoveerd. Aan Marjet Wessels Boer werd toen gevraagd een ontwerp voor het glas van het centrale trappenhuis te maken. Wessels Boer kwam met lichtdoorlatende prints voor de glaspartij van pand nr. 9. Deze geven de illusie dat de gevel van de overzijde in die glaspartij weerspiegelt. Dit werkt licht ontvreemdend want naast de prints is er ook de natuurlijke weerspiegeling op het glas. Als men langsloopt verandert de natuurlijke weerspiegeling, maar de print geven een weerspiegeling die op haar plaats blijft. Bij schemering en duisternis, als de natuurlijk weerspiegeling wegvalt, blijft de kunstmatige weerspiegeling en wordt steeds duidelijker, zeker wanneer het licht in het trappenhuis dat tegen de binnenzijde van de gevels is geplaatst aan gaat.

Bruidsjurk is een kunstwerk in Amsterdam-West. Het kunstwerk is van de hand van het kunstenaarscollectief Patchwork bestaande uit Elleke Haspels, Karolien Helweg en Joanneke Meester. De kunstenaressen, werkend vanaf het terrein van de Westergasfabriek, wilden zelf binnen Nederland een groot kunstwerk tentoonstellen. Ze kwamen met een twintigtal baljurken, die vanaf 23 september 1993 tot en met 24 oktober willekeurig stonden opgesteld in de Hofvijver in Den Haag. Patchwork verdeelde ze zo over het oppervlak, alsof er daadwerkelijk een bal werd gehouden, maar waar bij de mannen en de lichamen van de vrouwen waren weggelaten. Het zou daarbij gaan om Vips (Very important persons) binnen een groot bal. De jurken zijn van stof (kant en vitrage) waarover een laag kaarsvet is aangebracht; de kunstenaars gebruikten er 2000 kilo voor. Dit geeft de jurken het idee alsof ze van hard marmer zijn, maar in werkelijkheid zijn ze zeer fragiel. De baljurken zijn ook elders te zien geweest. In Gent dreven de jurken in de zomer van 1994 in de Leie. Ze stonden daarbij in het volle zonlicht waardoor de beelden dreigden te smelten of te ontbranden. De Gentse brandweer moest ze koel houden. De jurken waren desalniettemin zodanig beschadigd dat een opstelling in Meppel er niet meer in zat. Het stadsdeel Westerpark bestelde al tijdens de genoemde opstelling in dezelfde traditie een bruidsjurk. Op het kantoor van het stadsdeel werden huwelijken voltrokken en net getrouwde paartjes trokken vervolgens naar het Westerpark om foto’s te maken. Het terrein eromheen werd dan ook een geliefde plaats voor het nemen van bruidsfoto’s. Het beeld werd in maart 1994 door de kunstenaars in gepaste kleding onthuld in het Westerpark. In dat zelfde jaar kwam het collectief met drijvende Boeddha’s, nadat ze al eerder de vuurtoren Brandaris hadden voorzien van wasgoed, dat op Makkummer tegels leek.

De Van Noordtstraat is een straat in Amsterdam-West, Spaarndammerbuurt/Zeeheldenbuurt.

Het Westerpark is een park in Amsterdam-West, ten westen van de Haarlemmerpoort en ten noorden van de Haarlemmertrekvaart.

Bruidssuite is een moeilijk te herkennen artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Godelieve Smulders leverde in 1992 een tijdelijk kunstwerk voor plaatsing in het Westerpark. Het bestond uit een scheefgeplaatst bosje wilgentakken rondom een open plek, dat de titel Landhuis meekreeg. De wilgentakken konden in de ogen van de kunstenares prima dienen voor een tijdelijk kunstwerk; ze groeien in korte tijd alle kanten op naar een uiteindelijk kunstobject (vandaar de term groeiobject). Het kunstwerk ontsnapte aan ieders aandacht, zodat het verwilderde en niet meer als kunstwerk kon worden herkend. Het Stadsdeel hield het kennelijk toch in het oog, want rond 2002 werd het besluit genomen het kunstwerk in ere te herstellen. Dat ging niet meer met het oorspronkelijke materiaal en ook het oorspronkelijk ontwerp met binnenplaats was niet meer aan de orde. Met name de kosten van onderhoud verminderden bij een nieuwe opzet. Rond een metalen kolom staat sindsdien een bos beuken zonder binnenplaats. Het kreeg toen ook de nieuwe titel Bruidssuite, een verwijzing naar het beeld Bruidsjurk van Patchwork dat gedurende de warme seizoenen in een vijver van het park staat. In de Hechtelstraat in Slotervaart staat een soortgelijk groeiobject van Smulders onder de titel Komeet.

Dragers van verre is een kunstwerk in Amsterdam-West. Het is een creatie van Nelson Carrilho, dat sinds 1989 staat in het Westerpark in Amsterdam. De dichter Kenneth Echteld over het beeld: "Laat ons erbij stil staan dat elk mens, waar hij of zij ook vandaan komt of naar toe gaat, zijn culturele rijkdom heeft meegenomen en uitdraagt. Opdat wij te allen tijde zijn schoonheid mogen ervaren." Het beeld zou de verdraagzaamheid tussen de verschillende rassen en culturen weergeven in de vorm van de last die de figuren boven hun hoofd dragen. Het is een eerbetoon aan de multiculturele samenleving. Het Parool meldde in 2020 dat het beeld werd gezien als het officieuze mascotte van Stadsdeel Amsterdam-Westerpark. Hetzelfde artikel maakte een vergelijking tussen Afrikaans houtsnijwerk en de manier waarop de personen zijn afgebeeld. Carrilo in 2023: De Engelstalige titel luidt Carriers from Afar, waarbij Afar een dubbele betekening heeft. Ten eerste staat het voor ver (far), maar de tweede verwijst naar Afar, de Ethiopische regio, waar Lucy gevonden werd. In 2023 wordt een groter exemplaar van de Dragers van verre neergezet aan de Italiaanse kunst bij San Ferdinando. Carrilho ontwierp voor Stichting Philadelphia in Nunspeet een soortgelijk beeld (de hoofden zijn daar verbonden door een schijf).