place

Tramremise Koninginneweg

Amsterdamse tramBouwwerk in Amsterdam-ZuidRemiseRijksmonument in Amsterdam
Paardentramremise Willemspark Amsterdam 3
Paardentramremise Willemspark Amsterdam 3

De Tramremise aan de Koninginneweg 29 te Amsterdam-Zuid is een gebouw uit 1893, dat is gebouwd als remise voor de paardentrams van de AOM. De architect was A.L. van Gendt, uit de bouwbeschrijving blijkt dat deze bij het ontwerp hulp heeft gehad van P.H. van Gendt. Bij de bouw stond het nog vrij van de omliggende bebouwing, in een weiland. Tot de annexatie van 1896 was dit grondgebied van de gemeente Nieuwer-Amstel. Vlakbij was het eindpunt van de paardentramlijn Dam – Willemsparkweg, die werd ingesteld in 1883 en in 1890 werd verlengd tot de Willemsparkweg. In 1903 werd deze paardentramlijn vervangen door de elektrische tramlijn 2. Het gebouw is deels vrijliggend en bevindt zich in wat nu een bocht in de Koninginneweg is. Bij aanleg bestond het complex uit een hoofdgebouw in "fin-de-siècle"-stijl, voorzien van een fraaie façade met aan de achterkant een remise en de paardenstallen. Het hoofdgebouw bestond uit een koetshuis, een kantoor voor de stalbaas en bergingen op de begane grond. Op de eerste verdieping bevond zich een bovenwoning, en naast bergingen en een afrekenkamer was er een kamer voor de hoofdconducteur. Deze verdieping is in 1903 verder uitgebouwd. De stallen en de remise waren gelegen langs een sloot ter hoogte van wat nu de Emmastraat is. De stal bood plaats aan 81 paarden. Daarnaast was er een remise waar de tramwagens gestald werden, een ziekenstal en een smidse. Het is lastig voor te stellen dat zeven jaar na de bouw het paardentrambedrijf geleidelijk opgeheven zou worden ten gunste van de elektrische tram, alhoewel elektrificatie van de laatste paardentramlijn toch nog tot 1916 zou duren. Nadat de paardentram hier in 1903 verdween, werd deze remise gebruikt voor het stallen van bijwagens en in 1917 werd ook het bedrijfsarchief van de Gemeentetram Amsterdam daar ondergebracht, in verband met ruimtegebrek op het hoofdkantoor. Het gebruik als tramremise werd in 1932 beëindigd en het gebouw werd ontruimd en overgedragen aan de Dienst der Publieke Werken. Er kwam toen een post van de stadsreiniging in en de stallen werden verbouwd tot garage voor de voertuigen van het GEB, waarbij de aansluitsporen in 1933 verdwenen. Het gebouw is later verbouwd tot politiepost; in de jaren 2010 is het opnieuw verbouwd, ditmaal tot sportschool.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Tramremise Koninginneweg (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Tramremise Koninginneweg
Koninginneweg, Amsterdam Zuid

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Tramremise KoninginnewegLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.354983333333 ° E 4.8681888888889 °
placeToon op kaart

Adres

Koninginneweg 29
1075 CG Amsterdam, Zuid
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Paardentramremise Willemspark Amsterdam 3
Paardentramremise Willemspark Amsterdam 3
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Sobibór-Wat doe jij?
Sobibór-Wat doe jij?

Sobibór-Wat doe jij? is een artistiek kunstwerk alsmede een monument in Amsterdam-Zuid. Op 4 mei 2020 hield koning Willem-Alexander der Nederlanden een toespraak tijdens de Nationale Dodenherdenking. Daarin kwam de volgende zinsnede voor: "Sobibór begon in het Vondelpark". Hij refereerde aan de bordjes “Voor Joden verboden” die tijdens de Duitse bezetting op veel plaatsen werden bevestigd om aan te geven dat sommige plekken niet (meer) toegankelijk waren voor Joden. Eén van die bordjes werd geplaatst op de lantaarnpaal voor het toegangshek van het Vondelpark aan de Van Eeghenstraat in Amsterdam-Zuid. Op zich was het een kleine ingreep in levens, maar die bordjes vormden op den duur een schakel in maatregelen die voor die bevolkingsgroep (maar ook anderen) tot ellende zou leiden met als slot ontberingen en/of vergassing in concentratiekampen of vernietigingskamp, zoals Sobibór. Die zin in de toespraak van de koning viel een Nederlandse ondernemer op, die een vergelijking trok met microagressie in de 21e eeuw, waarbij op zich kleine tekenen van onrecht, discriminatie en/of intolerantie kunnen uitgroeien tot daadwerkelijk discriminatie etc. op grotere schaal. De ondernemer moest diverse loketten af om zijn initiatief om te kunnen zetten tot daadkracht. Voor installatie van een monument in de openbare ruimte gelden allerlei (ambtelijke) regels. Bovendien was de ondernemer geen kunstenaar; hij was alleen initiator. Met bemoeienissen van diverse instanties werd in april 2021 het monumentje geplaatst. Het kreeg de vorm van een metalen plaquette (bevestigd op een straattegel) en een spiegel (bevestigd op de lantaarnpaal). Die spiegel lijkt op een eerder voorstel van Don Ceder en Marijn Bosman, maar is niet hieraan gelieerd; zij wilden een plaatsen op het Nationaal monument slavernijverleden, als spiegel op het verleden met de bedoeling dat de kijkers zich afvraag: Wat zou ik doen? (Wegkijken of niet). De titel voert terug op een gedicht van verzetsstrijder Gerrit van der Veen, geplaatst in verzetsblad De vrije kunstenaar (maart 1944) "Wat doe jij, nu je land wordt getrapt en geknecht.Nu het bloedt uit ontelbare wondenWat doe jij, nu je volk wordt ontmand en ontrecht,Door de zwarte en feldgraue honden." De eerste regel van dat gedicht is ook te lezen op het Monument voor het kunstenaarsverzet (1973) van Carel Kneulman aan de Plantage Middenlaan.

Vondelpark 4
Vondelpark 4

Vondelpark 4 is een gebouw in Amsterdam-Zuid, Oud-Zuid. Het gebouw is een van de acht gebouwen die ook daadwerkelijk een adres heeft in dat park. Het gebouw werd in opdracht van de Vereeniging tot oprichting van een Rij- en Wandelpark, het latere Vondelpark, neergezet vanwege de benodigde bemaling in de buurt van de Overtoom en de daar liggende Kattensloot. Het dateert uit ongeveer 1880 en is neergezet in de neorenaissancestijl, tweede helft van de 19e eeuw. De architect is onbekend, hoewel soms Willem Hamer jr., later verantwoordelijk voor het Vondelparkpaviljoen, wordt gezien als de schepper van dit gebouw. Na de demping van de Overtoom rond 1903 werd het gemaal, dat zich in het voorhuis bevond, nutteloos en buiten werking gezet; de woning werd omgebouwd tot parkopzichterswoning; het kreeg toen ook een uitbreiding met achterhuis, dat er qua bouwstijl heel anders uitziet. Het oorspronkelijke gebouw is opgetrokken uit baksteen boven een plint van natuursteen. In de voorgevel zijn drie traveeën zichtbaar met een toegang in een risaliet; boven de toegang met bovenlicht is een uitkragende lijst te zien ondersteund door consoles; geheel bovenin bevindt zich een ronde klok. Ook boven de vensters in de "oudbouw" zijn waterlijsten terug te vinden, zo ook boven de blindvensters. Onder de gepleisterde cordonband zijn rozetankers zichtbaar. Vensters in de nieuwbouw hebben houten zonweringen in de vorm van luiken. De voorgevel van het gebouw doet enigszins chaletachtig aan met uitkragende zadeldaken. In de jaren tien van de 21e eeuw is er een buitenschoolse kinderopvang gevestigd. Het gebouw werd in 1996 opgenomen in het monumentenregister vanwege de historisch-functionaliteit binnen het totale Vondelpark, dat zelf ook een rijksmonument is. Het gebouw werd na die tijd nog lichtjes aangepast (zie beide foto's).