Brug 1052

Brug 1051 is een bouwkundig kunstwerk in Diemen. Het viaduct werd gebouwd in het kader van de aanleg van het ontbrekende gedeelte van de Gooiseweg die jarenlang in beslag nam. Die weg begint in gemeente Amsterdam en het gedeelte binnen Amsterdam Zuidoost kwam in 1971 gereed. Het tussengelegen gedeelte voert echter binnen de gemeenten Ouder-Amstel en Diemen maar ontbrak omdat die gemeenten niet alleen wilde opdraaien voor de kosten van een weg die alleen voor Amsterdam van belang was. Tot die tijd moest het verkeer zich behelpen met de slecht bestrate Gooisehulpweg die langs het beoogde tracé liep en regelmatig moest worden verlegd met vreemde bochten. De Gooiseweg zou echter dé verbinding worden tussen Amsterdam en de wijk Amsterdam-Zuidoost, toen ze richting Het Gooi losliet ten faveure van Zuidoost. Amsterdam hield dan ook het beheer van de kunstwerken in die weg. Voorbereidende werken begonnen al in 1970. In 1982 ontwierp architect Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken om twee jaar later te kunnen beginnen met de definitieve bouw, in dit geval over het Zilvermeeuwpad. Vanwege de strikte scheiding tussen snel- en langzaam verkeer gaat het snelverkeer bovenlangs, voetgangers en fietsers gaan onderdoor. De overspanning van betonnen liggers is circa 24 meter lang. Opvallend aan de brug (voor deze wijk) is de constructie van de leuningen; deze ontwierp Sterenberg ook voor bruggen elders in de stad. Op 2 februari 1984 besteedde de gemeente Amsterdam de bouw aan, daarbij werden bruggen 1051 en 1201 (iets ten noorden van brug 1051 en ook in Diemen) gelijk gebouwd.

De Ooievaarbrug (brug 1209) is een bouwkundig en artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

De Egoli-toren (werktitel Nieuw-Echtenstein) is een appartementencomplex in Amsterdam-Zuidoost. Het gebouw is in werkstadium vernoemd naar de honingraatflat Echtenstein, dat direct naast Nieuw-Echtenstein staat. Bij oplevering werd het vernoemd naar Egoli, een straat die voor het gebouw langs loopt en verwijst naar de Zoeloe-aanduiding voor Johannesburg, Egoli betekent Stad van goud. Bij de herinrichting van de terreinen rondom het restant van Echtenstein bleek plaats voor een kleiner appartementencomplex. LEVS architecten ontwierp daarvoor een bescheiden torenflat. Opdrachtgever voor deze woontoren kwam van Rochadale, ook eigenaar van grote broer Echtenstein. De Egoli-toren is gebouwd voor beschermd wonen (sociale woningbouw voor kwetsbare groepen) en heeft in de plint gemeenschappelijke ontmoetingsruimten. Het gebouw markeert de vermenging in de buurt van de originele hoogbouw en de omringende laagbouw. Vanuit een zuidelijk gelegen (naamloos) parkje stijgen de klommen en balkons vanuit de grond. Binnen het tien verdiepingen hoge gebouw heeft elke woning een eigen balkon, dat ingepast is in een strikt rasterwerk (ARCAM omschreef het als dambord). Wat vooral opvalt aan het gebouw zijn de afgeronde hoeken, terwijl het oude Echtenstein juist hoekig was. Er werd duurzaam gebouwd, overgebleven bakstenen uit andere projecten werd gebruikt voor het optrekken van dit gebouw. De meeste eerste bewoners waren afkomstig uit de flats Geldershoofd en Gravestein, die op het punt stonden (opnieuw) gerenoveerd te worden. De bouwtijd bleef beperkt door het gebruik van prefabelementen. Het gebouw, opgeleverd in december 2023, is in maart 2024 genomineerd voor de Amsterdamse Architectuur Prijs.

Fleerde is een flatgebouw in de wijk Bijlmermeer in stadsdeel Amsterdam-Zuidoost. De naam is ontleend aan een herenhuis in Bergharen (Gelderland).

Brug 1110 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze verkeersbrug werd gelegd over een afwateringstocht die in de Bijlmermeer de D-buurt van de F-buurt scheidt. Over diezelfde afwateringstocht liggen ook bruggen 1107, 1108 en 1109; die drie zijn voor langzaam verkeer (fietsers en voetgangers). Dirk Sterenberg werkend voor de Dienst der Publieke Werken ontwierp een brug die een verbinding legde tussen het Strandvlietpad en die F-buurt. De brug was alleen bedoeld voor voetgangers en fietsers, want ten zuiden van de brug was alleen een groenstrook. Bij de sanering van dit stuk Bijlmermeer werd de groenstrook rond 2003 opgeofferd voor de nieuwbouw van eengezinswoningen aan de nieuwe Raphael Lemkinstraat. Sterenberg schreef een betonnen brug voor op een betonnen fundering; de brug heeft iele metalen leuningen. Opvallend zijn de “gaten” in de borstweringen, gelijk aan bruggen 1107, 1108 en 1109. Tevens is er gelijkenis in de plaats van het brugnummerplaatje; niet op de overspanning maar aan de leuning.

De bruggen 1107, 1108 en 1009 zijn drie bouwkundig kunstwerken in één in Amsterdam-Zuidoost.

Brug 1201 is een bouwkundig kunstwerk in Diemen. Brug 1201 is echter gebouwd door de Gemeente Amsterdam. Het viaduct werd gebouwd in het kader van de aanleg van het ontbrekende gedeelte van de Gooiseweg die jarenlang in beslag nam. Die weg begint in gemeente Amsterdam en het gedeelte binnen Amsterdam Zuidoost kwam in 1971 gereed. Het tussengelegen gedeelte voert echter binnen de gemeenten Ouder-Amstel en Diemen maar ontbrak omdat die gemeenten niet alleen wilde opdraaien voor de kosten van een weg die alleen voor Amsterdam van belang was. Tot die tijd moest het verkeer zich behelpen met de slecht bestrate Gooisehulpweg die langs het beoogde tracé liep en regelmatig moest worden verlegd met vreemde bochten. In het midden jaren tachtig was een viaduct nodig over een naamloos voet- en fietspad. Bij die verlengingen zou ze daarbij steeds minder richting Het Gooi lopen. Architect Dirk Sterenberg ontwierp in 1982 vanuit Hoorn (Noord-Holland) voor Dienst der Publieke Werken dit viaduct met een 14 meter lange overspanning en met ronde borstweringen. Het werk echter uitgevoerd met hoekige borstweringen, die ook toegepast werden in de gelijktijdig gebouwde brug 1051 even verderop in de Gooiseweg. Het onderliggende pad werd door Diemen vernoemd in Waterhoenpad.

Brug 1048 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug werd in 1968/1969 gebouwd in de Gooiseweg, die uitgroeide tot een van de verbindingswegen tussen Amsterdam en Amsterdam-Zuidoost, daar waar ze voorheen de verbinding vormde tussen genoemde stad en Het Gooi. Zodra er sprake was van een hoofdverbindingsroute in Amsterdam-Zuidoost hield dat in de meeste gevallen direct in dat ze op een dijklichaam werd geplaatst. Dat is hier dan ook het geval. De Gooiseweg kruist hier het Strandvlietpad en een afwateringstocht bovenlangs. Dirk Sterenberg werkend voor de Dienst der Publieke Werken had een flinke kluif aan het ontwerpen van bruggen bij de inrichting van de nieuwe wijk. Hij kwam vaak met series relatief kleine bruggen voor voetgangers en fietsers, zoals de nabijgelegen brug 1110. Deze relatief grote brug, ontworpen in 1967, past daar qua ontwerp in het geheel niet bij. Het viaduct, dat gebouwd is in een betonskelet, wordt gedragen door brugpijlers bekleed met betonblokken, waarop jukken zijn geplaatst die het wegdek in de breedte moeten ondersteunen. De jukken bestaan doorgaans uit slanke betonbalken dwars liggend onder het wegdek, Sterenberg koos voor brug 1048 voor grote betonnen vlakken. Het talud van het viaduct werd opgevuld met zeshoekige basaltstenen, een techniek die Sterenberg ook bij andere bruggen in Zuidoost toepaste. De brug lag eerst kaal in het landschap. Toen bij de sanering van de nabijgelegen F-buurt rond 2003 er laagbouw tussen Florijn en de Gooiseweg werd gebouwd, werd de brug voorzien van geluidsschermen. Conform de bestektekeningen zou er naast het viaduct nog een kunstwerk geplaatst worden op halfhoog niveau; het werd voor zover bekend nooit gebouwd.

Echtenstein is een straat en een flatgebouw daaraan in Amsterdam-Zuidoost. Straat en flat kregen op 21 januari 1971 hun naam, een vernoeming naar het herenhuis Echtenstein en indirect dus naar het dorp Echten.

Het Humberto Delgadoplein is een plein in Amsterdam-Zuidoost. Dit plein stond niet op de originele plattegronden van de te bouwen wijk Bijlmermeer in de jaren zestig van de 20e eeuw. Toen lag hier groengebied ten westen van de honingraatflat Florijn. Die flat werd omstreeks 2000 behoorlijk ingekort; er bleven maar twee segmenten staan, de segmenten zijn in een knik met elkaar verbonden. In die jaren ging de hele buurt op de schop en werd er op plek van de honingraatflats grotendeels laagbouw neergezet. In de holte van de knik werd een groene ruimte uitgespaard, het later Humberto Delgadoplein. Het plein kreeg op 8 mei 2001 haar naam, een vernoeming naar Humberto Delgado. In de groenvoorziening van het plein staan twee vormen van “kunst in de openbare ruimte” waarvan geen historie terug te vinden is. Eén daarvan is een hekwerk, waarin het woord Future (het heet hier de F-buurt) te lezen is; de objecten doen denken aan de duikelrekken van Aldo van Eyck. De andere kunstvorm bestaat uit twee delen, het zijn twee gecombineerde spreek- en luisterobjecten, die vermoedelijk met elkaar in verbinding staan, zodat je op het plein kan praten zonder dat iedereen hoeft mee te luisteren.

Monument voor de liefde is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het monument is opgericht ter viering van de liefde tussen dichter Osip Mandelstam en zijn vrouw Nadjezjda Mandelstam. Hij was verguisd dichter in de Sovjet-Unie onder Jozef Stalin en kreeg zijn werk niet gepubliceerd. Zij bewaarde de schrijfsels van haar man in haar hoofd om ze later alsnog te kunnen publiceren. In 2015 werd door kunstenares Hanneke de Munck een beeld gemaakt dat terugvoert op het werk van haar man Sietse Hielke Bakker (graficus), waarbij een beeld wordt gecombineerd met een gedicht. Er kwamen twee beelden waarvoor de Russische kunstenaar Chatsjatoer Bjely de sokkel maakte. De drie kunstenaars hadden zich verenigd in Stichting De Gespreksgenoot. Het eerste van twee beelden werd al in 2010 geplaatst in/nabij de Staatsbibliotheek te Sint-Petersburg (zusterstad van Amsterdam), de ander in de Nadezjda Mandelstamstraat (straatnaam sinds 2001) in Amsterdam-Zuidoost. De sokkel bevat een gedicht van een op de vlucht zijnde Osip van 27 maart 1937 dat geplaatst is als eerbetoon aan zijn vrouw. Het beeld in Zuidoost werd 25 september 2015 onthuld. Naar aanleiding van de onthulling van het gedenkbeeld in september 2015 verscheen tevens een gelegenheidsuitgave, Monument voor de liefde - Osip en Nadezjda Mandelstam, met zeven gedichten van Osip Mandelstam, in een vertaling door Nina Targan Mouravi. Kees Keijer van de kunstredactie van Het Parool bekeek het beeld opnieuw in 2024. Hij vond dat in de sokkel onder meer een granaatappel terug te vinden is, een nationaal symbool uit Armenië, thuisland van Bjely. De vleugels van de hoofdfiguur hebben een tweeledige betekenis. Ze moeten de persoon beschermen (zoals bij engelen), maar zijn ook een teken van dreiging en daarop vluchten.

Het Thérèse Schwartzepark is een park in de Nederlandse gemeente Diemen. Bij de inrichting van de wijk Holland Park in het begin van de 21e eeuw werd een park ingepland. Het park werd op 30 april 2022 officieel geopend, maar had nog geen naam. De gemeente Diemen vroeg in 2022 aan buurtbewoners om een naam voor het park voor te stellen. Uit 700 inzendingen werd gekozen voor Thérèse Schwartzepark, een vernoeming naar kunstenares Thérèse Schwartze. Degenen die het voorgesteld hadden kregen uit de handen van burgemeester en juryvoorzitter Erik Boog een geldbedrag overhandigd. De keus voor de tenaamstelling was op zich beperkt, want in de omliggende wijk zijn straten en pleinen naar andere kunstenaars vernoemd; men werd zich er pas laat van bewust dat de meeste daarvan naar mannen zijn vernoemd. Het was dus passelijk dat hier gekozen werd voor een vrouwelijke kunstenaar. Deze vernoeming sloot ook aan op haar internationale uitstraling en het internationale karakter van Holland Park en haar bewoners. De wijk werd aangelegd naar een plattegrond ontworpen door Sjoerd Soeters. Karres en Brands Landschapsarchitecten is verantwoordelijk voor de inrichting van het park en voor het ontwerp van de voetbruggen, waaronder de Maurits Escherbrug in het park. Net als in de omliggende wijk bevinden zich geen rechte straten en paden in het park.