Jeruzalem (Amsterdam)

Het Ingenhouszhof is een straat in Amsterdam-Oost, Watergraafsmeer, Tuindorp Frankendael.

Oost-Watergraafsmeer was van 1998 tot 2010 een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Per 1 mei 2010 is het opgegaan in het nieuwe stadsdeel Oost.

Darwinplantsoen is een straat en een park in Amsterdam-Oost, Watergraafsmeer.

Sequence V of Horizontaal beeld is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost, Watergraafsmeer. Het is een creatie van Henk van Bennekum uit 1987 dat is gelegen in een groenstrook langs de Hugo de Vrieslaan ter hoogte van de Pasteurstraat. Het laat een aantal piramides zien, die steeds minder hoog worden, maar vanwege de gelijke breedte steeds langer (of van de andere kant piramides die steeds hoger worden). Het gevaarte meet 55 bij 2 bij 2 meter (lengte, breedte, hoogte). Het is van thermisch verzinkt staalplaat. Van Bennekum liet zich mede inspireren door de lengtewerking van beeld in verhouding tot de groenstrook en het ritme van de aangeplante bomen.

Brug 168 is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug over een duiker ligt in de Kruislaan over de af/aanvoer van de ringsloot rondom de De Nieuwe Ooster. De Kruislaan loopt vervolgens, om een “botsing” met de Gooiseweg te voorkomen, mee met de ringloot in de noordwesthoek van die begraafplaats om dan over te gaan in de Rozenburglaan richting Duivendrecht, Diemen. De brug heeft de vorm van een duiker, maar deze duiker ligt toch relatief hoog boven het wateroppervlak. De Kruislaan (Cruysweg, Kruis Wech) is een van de oudste wegen in de Watergraafsmeer. Op de eerste kaarten van een drooggelegde Watergraafsmeer is een rechthoekige ringsloot (De Groote Tocht Sloot en De Dwars Tocht Sloot) te zien, die de Kruislaan tweemaal kruist. Aldaar is al een doorgaande weg over het water te zien. Op de plattegrond van 1770 wordt zelfs "brug" vermeld. Ook tekende Leonard Springer in 1891 een brug in op zijn ontwerptekening van De Nieuwe Ooster, die aangelegd werd in het zuidwestelijke kwadrant van de ringsloot. In 1921 werd de gemeente Watergraafsmeer opgeslokt door Amsterdam. De grote wijzigingen alhier vonden plaats in het midden van de 20e eeuw met de aanleg van de Gooiseweg. Rond 1957 werd de omgeving geheel nieuw ingericht en kwam er vermoedelijk ook een nieuwe brug. De Kruislaan hier werd toen één grote zandbak. In de 21e eeuw is de duiker zelf van beton, de landhoofden geven ook beton te zien, met als afwisseling horizontale stroken baksteen. Op de brug staan open metalen balustrades met een reling ter bescherming van doorvallen. .

De Koningskerk is een kerk in de Amsterdamse wijk Watergraafsmeer. Ze bevindt zich aan de Van 't Hofflaan. De Koningskerk werd tussen 1954 (eerste paal augustus/september 1954) en 1956 (de toren staat in januari nog in de steigers; inwijding 21 maart 1956) gebouwd als gereformeerde kerk. De kerk is gebouwd in modernistische stijl. Architecten waren Wouter van de Kuilen en Cornelis Trappenburg, die voornamelijk in en rond Hilversum hun sporen hebben achtergelaten. Opvallend aan het doosvormige bakstenen gebouw met sobere losstaande en hoge toren zijn de grote (en een van de eersten in Nederland) glas-in-betonwanden ontworpen door Berend Hendriks, uitgevoerd door atelier Huub Loontjens. Doordat het glas dikker is dan bijvoorbeeld bij glas-in-loodramen heeft het een afwijkende lichtval en meer onregelmatigheden en verontreinigingen. Een van de zijwanden geeft een ruiter weer die een zevenkoppige draak te lijf gaat ofwel Christus (Koning der Koningen) tegenover Satan; een andere wand een engel met papyrusrol. Beide grote werken moesten ingepast worden in een structuur van rechthoekige betonplaten waaruit de gevels bestaan. Aan de buitenzijde geeft het volgens sommigen het uiterlijk van een kruiswoordraadsel. Het orgel stamt uit 1960 en werd gebouwd door Mense Ruiter te Groningen. De architecten van de kerk wilden de pijpen niet zichtbaar in het orgelfront zien. Dit gaf meningsverschil met de orgelbouwer die dat wél wilde. Uiteindelijk werden de pijpen zichtbaar aangebracht maar kreeg de architect het recht om -indien gewenst- dit later aan te passen. Dat bleek niet nodig. In de 21e eeuw was het orgel aan herstelwerkzaamheden toe. Sinds 1994 wordt de kerk gebruikt door de Evangelische Broedergemeente. Als zodanig komen er veel mensen uit de Surinaamse gemeenschap. De baksteenwanden van het interieur zijn rond dat jaar wit geschilderd. In circa 2008 werd het gebouw vermeld in de Top100 van het naoorlogs erfgoed; een lijst die diende om in te schatten of een gebouw in aanmerking kwam voor gemeentelijk monument dan wel rijksmonument. Niet veel later werd het tot gemeentelijk monument verklaard. De kerk moet niet verward worden met de Christus Koningkerk aan de James Wattstraat, eveneens in Amsterdam Oost/Watergraafsmeer.

De Watergraafsmeer is een polder (droogmakerij), voormalig meer en gemeente en stadsdeel van de gemeente Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Sinds 1 mei 2010 maakt het deel uit van het Amsterdamse stadsdeel Oost. De Watergraafsmeer behoort tot de laagstgelegen delen van Amsterdam (circa 5 meter onder NAP).

De Mien Ruysbrug (brug 1944) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. De brug werd aangelegd in verband met de renovatie van Park Frankendael. Dat had in de loop der jaren een achterstand in onderhoud opgelopen en werd onder leiding van architectenbureau Sant en Co van Edwin Santhagens gereed gemaakt voor de moderne tijd. Daartoe werd het padenstelsel aangepast en de waterhuishouding verbeterd. Het park dat bijna geheel omsloten is door een ringgracht/sloot had behoefte aan een aantal bruggen. Brug 1944 werd in die periode aangelegd naar ontwerp van Edwin Santhagens. De brug is gebouwd op een betonen paalfundering met daarop houten jukken. Over de jukken lopen houten balken die het houten dek dragen. De leuningen worden gevormd door rechtopstaande houten balken waartussen een metalen leuning en staalkabels. Het hout is grotendeels blank gehouden. De brug geeft een in- en uitgang van het park aan de Hugo de Vrieslaan. Het bijzondere aan de brug is dat ze drie verschillende doorvaarthoogten heeft. Ze begint aan de Hugo de Vrieslaan en heeft daar haar landhoofd op een dijk, waardoor ze daar relatief hoog ligt. Na enige meters heeft de brug een knik, waarna de brug vlak boven het wateroppervlak komt te liggen. Nabij het park stijgt het dek weer. De Mien Ruysbrug is de langste brug in het park. Ze overspant namelijk een “kom” met kunstmatig aangelegde rieteilandjes in de Molenwetering, die al eeuwenlang de Watergraafsmeer doorsnijdt. De balken en planken zouden volgens de Amsterdamkalnder wel eens kunnen verwijzen naar de bielzen, een terugkerend onderdeel in het werk van Ruys. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. Amsterdammers kunnen sinds 2016 verzoeken indien om bruggen een naam te geven zodat zij opgenomen kunnen worden in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen. Er werd een verzoek ingediend om een van de bruggen te vernoemen naar landschapsarchitecte Mien Ruys. Het verzoek werd in 2018 door de gemeenteraad ingewilligd. Ruys (groenvoorzieningen) richtte samen met stadsarchitect Ben Merkelbach (woningen) de wijk Jeruzalem, ook wel Tuindorp Frankendael in, liggend ten zuiden van Park Frankendael. Amsterdam kent ook een officieus Mien Ruysplantsoen, dat op het KNSM-eiland, Amsterdam-Oost ligt.

De Steen van Rosetta is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Deze versie van de Steen van Rosetta is het werk van kunstenaar Dirk Müller. Het werd in 1979 geplaatst in Park Frankendael. Het werk bestaat uit een grote kei, die aan een zijde glad is gepolijst. Op die vlakke kant is een metalen plaat bevestigd met daarop een inscriptie in gefantaseerde runetekens. De steen staat langs een voetpad in de heemtuin van Park Frankendael en is deels door de flora overwoekerd. Müller ontwierp meerdere steenplastieken waarbij hij een van de zijden glad polijste.

De Gerrit Molbrug (brug 2171) is een voetgangersbrug in Watergraafsmeer, Amsterdam. De brug dateert uit het begin van de 21e eeuw toen Park Frankendael een opknapbeurt kreeg. Het was in de loop der jaren vervallen, zodat het gebied heringericht werd en ook een nieuw afwateringssysteem kreeg. Om wandelpaden te houden in het park werden diverse bruggen gelegd. Deze brug is ontworpen door Haasnoot Bruggen, die tal van met name houten bruggen in Amsterdam ontwierp en plaatste. De brug in vernoemd naar Gerrit Johannes Mol (Amsterdam, 22 januari 1894 – aldaar, 25 november 1971), een gemeenteambtenaar en heemkenner. Hij kwam in 1913 in dienst bij de gemeente Amsterdam (Gemeenteblad). Hij was er o.a. stenograaf/hoofdcommies bij raadszittingen. De jonge Willem Drees was even collega van hem. Hij had zitting in de Commissie voor Heemkunde Amsterdam, was medeoprichter en bestuurslid van Ons Amsterdam. Voor zijn werkzaamheden werd hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. Zijn laatstbekende adres is de Meester P.N. Arntzeniusweg, die eveneens in de Watergraafsmeer ligt. De brug, tot 2016 alleen aangeduid met brug 2307 (omgenummerd tot 2171) maar toen op een verzoek uit de bevolking vernoemd, is gelegen in de heemtuin van Park Frankendael. Zij is gelegen over een binnenwater in dat park. De brug bestaat uit houten liggers op stalen frame met slechts aan een kant leuningen. Het uiterlijk bestaat uit een zigzagvorm.

Sluis is een driedelig kunstwerk van Lon Pennock, staande in Amsterdam-Oost. De beeldengroep staat op de plaats waar de Kruislaan in een bocht overgaat in de Rozenburglaan en waar een fietspad onder de Gooiseweg voert. Aan de oostzijde van de groep is brug 168 te vinden, aan de westzijde Kruislaanbrug (brug 458), waarover de Gooiseweg loopt. De groep bestaat uit drie metalen kolommen van verschillende hoogte, breedte en diepte van cortenstaal. De kunstenaar hield zich op de vlakte van wat het beeld weergeeft/de beelden weergeven, zelfs de titel is niet bij het beeld terug te vinden.

Grafmonument van Johannes van Bree is een monument ter herinnering aan musicus Johannes van Bree. Van Bree werd in februari 1857 begraven op de begraafplaats De Liefde in Amsterdam-West. Van Bree was aan het eind van zijn leven arm, zodat hij in een huurgraf werd gelegd. Tijdens zijn laatste dagen was er een benefietconcert gepland om hem financieel te ondersteunen, maar hij overleed voordat tot uitvoering kon worden overgegaan. Giften zorgden er vervolgens voor dat hij in april van datzelfde jaar een familiegraf kreeg toebedeeld; hij werd overgeplaatst. Na de begrafenis werd de wens uitgesproken tot plaatsing van een monument. De financiering werd verzorgd door Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst en Zelus pro domo Dei. In november 1957 was de legsteen voltooid en kon ze bezichtigd worden. De steen werd ontworpen en vervaardigd door A. Anchelon (beeld- en steenhouwer) aan het Weesperplein. Er was in de vorm van een harp een verwijzing naar de muziek en op de steen was een tekst uit Psalm 84 leesbaar Hoe lieflijk zijn uwe woningen. In de jaren vijftig van de 20e raakte begraafplaats De Liefde buiten gebruik en vervallen Bij de ontruiming sneuvelden al veel graven omdat ze niet meer werden bijgehouden. Het graf van Van Bree werd dat bespaard; maar er moest wel gezocht worden naar een nieuwe katholieke rustplaats gezocht. De maatschappij Caecilia zou de verhuizing voor haar rekening nemen, maar herbegraven leek (opnieuw) op een financieel debacle af te gaan. De gemeente Amsterdam stelde vervolgens een terreintje vrij op De Nieuwe Ooster waar hij met zijn vrouw vanaf juni 1957 kwam te liggen in een veld met andere bekende Amsterdammers. Op 7 juni 1958 werd vervolgens een monument onthuld, bekostigd door diezelfde gemeente. De ontwerper van dit beeld was Atze Haytsma (1929). Tijdens de onthulling speelden leden van het Concertgebouworkest onder leiding van Eduard van Beinum het vooruitstrevende Allegro voor vier strijkkwartetten van Van Bree. Ook werd het Kyrie uit diens Mis in As ten gehore gebracht. Eduard Reeser hield een toespraak. Het beeld bestaat een sokkel met daarop een figuur van grijsblauw steen in opgaande lijn. De ondergrond bestaat uit een schotel, weergave van menselijke activiteit overgaand is de opgaande lijnen die aan orgelpijpen zouden doen denken. Onder op het beeld is de paraaf van de kunstenaar leesbaar A.H.