place

Monument voor Joodse dove oorlogsslachtoffers

Beeld in Amsterdam-CentrumDovenwereldJoods monument in NederlandTweede Wereldoorlog-monument in Amsterdam
Deaf jews monument Amsterdam
Deaf jews monument Amsterdam

Het Monument voor Joodse Dove Oorlogsslachtoffers is een gedenkteken aan het Hortusplantsoen in Amsterdam voor dove en slechthorende Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het is tot stand gekomen op initiatief van de Stichting Dovenshoah en onthuld op 17 oktober 2010. Het oorlogsmonument bevat een rechthoekige sokkel met daarop een beeld van Truus Menger-Oversteegen. Op de voorkant van de sokkel staan een reliëf, ontworpen door Bart Koolen, waar in gebarentaal wordt uitgebeeld wereld/doof/blijven, en inscripties met de tekst:

Fragment uit het Wikipedia-artikel Monument voor Joodse dove oorlogsslachtoffers (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Monument voor Joodse dove oorlogsslachtoffers
Hortusplantsoen, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Monument voor Joodse dove oorlogsslachtoffersLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.366427777778 ° E 4.9062027777778 °
placeToon op kaart

Adres

De Wereld bleef doof

Hortusplantsoen
1018 VB Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Deaf jews monument Amsterdam
Deaf jews monument Amsterdam
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Johan van Hulstbrug
Johan van Hulstbrug

De Johan van Hulstbrug (brug 233) is een vaste welfbrug in Amsterdam-Centrum. Ze is alleen toegankelijk voor voetgangers. De natuurstenen brug met gietijzeren leuning, genummerd 233, is gelegen in het Doctor D.M. Sluyspad en overspant de verbinding tussen de vijver van de Hortus Botanicus Amsterdam en de Nieuwe Herengracht. De brug zorgt voor de verbinding tussen de eigenlijk tuin en de Overtuin. Zij stond een tijd lang bekend als de Westelijke Hortusbrug en Victoria regiabrug, wijzend op de Victoria regia die al sinds 1859 gehouden wordt in de Hortus (tot 2002 in een kas waartoe de brug leidt, daarna in een verwarmde vijver). In 2016 hield de Gemeente Amsterdam een controle binnen de officieuze tenaamstellingen van bruggen in de stad. Er was toen onvoldoende animo om de officieuze tenaamstelling officieel te maken, noch volgde een officiële vernoeming. Het monumentenregister omschreef de brug in 2017 als zijnde een vaste boogbrug met gietijzeren balustraden gedragen door spanten, die met bruglichaam steunt op opgemetselde landhoofden. Het loopdek is belegd met straatklinkers. De brugleuningen worden gedragen door vierkante geprofileerde pijlers met aan het begin en eind van de leuningen twee triglieven (in totaal dus acht) met daarop bolvormige versieringen. In januari 2018 kreeg ze haar nieuwe naam Johan van Hulstbrug, vernoemd naar Johan van Hulst, die in de hoedanigheid van directeur van de Hervormde kweekschool met anderen zo'n zeshonderd Joodse baby’s en jonge kinderen redde uit de Hollandsche Schouwburg. Bij de naamgeving van de brug week de gemeente af van de regel dat vernoemingen naar personen alleen mocht plaatsvinden als de desbetreffende persoon ten minste al vijf jaar overleden was. De naam was in december 2016 vergeven aan brug 232, maar dit werd in 2018 gecorrigeerd.

Drieklimatenkas
Drieklimatenkas

De Drieklimatenkas is een bouwwerk in Amsterdam-Centrum. Ze is gebouwd op de terreinen van de Hortus Botanicus Amsterdam. De drieklimatenkas is ontworpen door Moshé Zwarts en Rein Jansma (Zwarts & Jansma). Deze kas had een bouwprijs van 2,5 miljoen gulden. Het gebouw zou op 25 augustus 1993 door koningin Beatrix der Nederlanden geopend worden voor publiek, maar een geschil over BTW zorgde ervoor dat het bestuur de afspraak annuleerde, men wilde de koningin niet in verlegenheid brengen. Het gebouw heeft een oppervlak van 1500 m² en het hoogste punt zit op 14 meter. De architecten werd gevraagd een “gebouw van architectonische meerwaarde” te ontwerpen; zij hadden in die tijd ook de Nederlandse bijdrage ontworpen voor Expo '92. Het werd een constructie met balken, kabels en glazen wanden; het gebouw kreeg vanwege de stabiliteit een exoskelet mee (dragende constructie is deels buiten het gebouw te zien). Het geheel leverde een zicht op van allerlei veelhoeken op tot onregelmatige vijfhoeken aan toe; het moest denken aan kristalvormen. Het gebouw werd gefinancierd via Stichting Interimbeheer Hortus Botanicus Plantage, waarbij aangesloten de Gemeente Amsterdam, de universiteit en de Vrienden van de Hortus. Er kwam onvoldoende geld ter beschikking, maar een speciale lening en enkele aanpassingen in de constructie brachten uitkomst Zwarts en Jansma lieten zo een glazen bedoeïnentent neerzetten, samen met inrichter landschapsarchitect Wybe Kuitert. Zij deelden het gebouw in drieën, met subtropisch, tropisch en woestijnklimaat. Na opening was er een tweede bouwfase nodig om de kas af te krijgen (onder andere loopbruggen).

Brug 232 (Hortus Botanicus Amsterdam)
Brug 232 (Hortus Botanicus Amsterdam)

Brug 232 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug, alleen toegankelijk voor voetgangers, leidt vanuit het Hortusplantsoen naar de eigenlijke Hortus Botanicus Amsterdam. Het bruggetje is sinds 13 juli 2001 een rijksmonument. De brug stamt uit 1877. Zij is van (giet-)ijzer, dat gefabriceerd is door de fabriek H. Dalhuizen te Kampen. De overspanning bestaat uit ijzeren spanten in I-profiel, die met een welving over het water liggen. Het wandeldek bestaat uit dwarsliggende planken. De landhoofden en walkanten zijn van opgemetseld baksteen hier en daar afgedekt met natuursteen. Op de buiten de brug eindigende landhoofden zijn 270 graden ronde zuilachtige constructies met versieringen te zien waarop vazen staan. De op de brug staande balustrades zijn eveneens uitgevoerd in een dubbele welving/boog. De onderste boog is gemonteerd op de houten balklaag en heeft een flauwe welving; de bovenste boog wordt gedragen tot verticale stijlen, die aan tuidraden doen denken, maar in wezen staanders zijn. Tussen die staanders zijn kruisverbanden aangebracht. Zowel staanders als kruisverbanden zijn door bouten door de metalen bogen heen gemonteerd. De staanders worden daarbij aan de onderzijde nog eens ondersteund door een de buitenzijde van de bogen gemonteerde S-motieven; het monumentenregister omschrijft ze als voluten. De brug overspant een siervijver en vormt een toegang tot de Horus Botanicus. De brug heeft daarbij aan de kant van het plantsoen een toegangshek gekregen, dat in de stijl van de brug is uitgevoerd, maar van aanmerkelijk jongere datum is. Ze heeft verticale spijlen en naar buitenstaande stekels om overklimmen te voorkomen. De brug stond tot april 2016 bekend als de Oostelijke Hortusbrug, maar deze officieuze benaming is in april 2016 door de gemeente Amsterdam ingetrokken. Er was toen onvoldoende animo om de officieuze tenaamstelling officieel te maken. In oktober 2016 kreeg de brug een vernoeming naar Johan van Hulst, maar die vernoeming werd in begin 2018 doorgeschoven naar brug 233.

Jonas Daniël Meijerplein
Jonas Daniël Meijerplein

Het Jonas Daniël Meijerplein, vaak afgekort tot J.D. Meijerplein, is een plein in Amsterdam. Aan de noordkant wordt het plein begrensd door het Mr. Visserplein en aan de zuidkant door de Nieuwe Herengracht, bij het Hortusplantsoen. De M.S. Vaz Diasbrug (brug 238) verbindt het plein met de Weesperstraat. Het plein ligt aan stadsroute S112. De zuidpunt van het plein is ingericht als speelplaats. Aan het plein, midden in de voormalige Joodse buurt, staat de Portugees-Israëlietische Synagoge (Snoge) uit 1675, ooit de grootste synagoge ter wereld. Ook staan hier vier voormalige synagoges van de Hoogduitse gemeente die sinds 1987 in gebruik zijn als het Joods Historisch Museum. De eerste grote Duitse razzia's onder de Joodse bevolking van Amsterdam vonden plaats op het Jonas Daniël Meijerplein. Op 22 en 23 februari 1941 werden op het plein 425 Joodse mannen samengedreven en weggevoerd naar de concentratiekampen Mauthausen en Buchenwald. Deze razzia's waren de aanzet tot de Februaristaking. In 1952 onthulde koningin Juliana het beeld De Dokwerker ter nagedachtenis aan de Februaristaking. Elk jaar, op 25 februari, vindt een herdenking van de Februaristaking plaats bij dit beeld. Het plein heette oorspronkelijk de 'Deventer Houtmarkt'. In de 19e eeuw werd de naam veranderd in Jonas Daniël Meijerplein, naar Jonas Daniël Meijer (1780-1834), de eerste Joodse advocaat in Nederland. Op 14 augustus 1942, tijdens de Duitse bezetting, werd de naam van het plein op last van burgemeester Voûte veranderd in "Houtmarkt", als onderdeel van een aantal hernoemingen van naar Joodse personen genoemde straten. In 1945, direct na de bevrijding, werd de naam weer terugveranderd in Jonas Daniël Meijerplein.

L.H. Sarlouisbrug
L.H. Sarlouisbrug

De L.H. Sarlouisbrug (brug 240) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De verkeersbrug is gelegen in de Weesperstraat en overspant de Nieuwe Keizersgracht. De brug heeft een geschiedenis vergelijkbaar met de Dr. Dünnerbrug en Dr. Meijer de Hondbrug, al zal deze iets ouder zijn, vanwege de ontwikkeling van de stad vanuit het centrum. Oudere versies van de bruggen werden in beeld vastgelegd door de schilder Jan Bulthuis (eind 18e eeuw) en de fotograaf Jacob Olie. De bruggen moesten enkele keren vervangen of vernieuwd worden in verband met de ombouw van de Weesperstraat tot radiaalweg van Amsterdam. Piet Kramer ontwierp de versie van 1925. Daarvan is een gedeelte verloren gegaan door verdere verbredingen en de aanleg van de Oostlijn van de Amsterdamse metro, waarvoor de brug gedeeltelijk gesloopt werd. De bakstenen walkanten, geïnspireerd door de Amsterdamse School, en de brugpijlers zijn de enige zaken die nog aan Kramer doen denken. Naast de brug ligt het rijksmonument Occo's Hofje (Huis van Barmhartigheid), de brug en het tehuis zijn in 1789 in een prent vastgelegd door Jan Bulthuis. De brug kreeg, net als de Dr. Dünnerbrug en Dr. Meijer de Hondbrug een vernoeming naar een Joods geestelijke, in dit geval Lodewijk Hartog Sarlouis (1884-1942), een opperrabbijn, omgebracht in het concentratiekamp Auschwitz. De vernoeming is opmerkelijk omdat de heer Sarlouis zelf in 1938 aanwezig was geweest bij de opening van een vorige versie van brug 238, sinds 1964 M.S. Vaz Diasbrug genaamd, 100 meter noordelijker.