Schönleinstraße (metrostation)

Kottbusser Tor is een station van de metro van Berlijn, gelegen op en onder het gelijknamige plein in de Berlijnse wijk Kreuzberg. Het metrostation bestaat uit twee delen: een viaductstation voor van lijn U1 en U3 en een ondergronds perron voor lijn U8. Het complex staat in zijn geheel onder monumentenbescherming. De naam van het plein en het station stamt van een voormalige poort in de Berlijnse stadsmuur op deze locatie, de Cottbuspoort. Het bovengrondse station opende op 18 februari 1902 opende als onderdeel van de eerste metrolijn in Berlijn. Het station bevond zich oorspronkelijk aan de oostzijde van het plein en werd ontworpen door het ontwerpbureau van Siemens & Halske. Het metrostation had twee zijperrons kwam uiterlijk grotendeels overeen met het oostelijker gelegen Görlitzer Bahnhof aan dezelfde lijn. Om een betere overstap op de in het eind van de jaren 1920 geopende Gesundbrunnen-Neukölln-Bahn te realiseren werd 100 meter ten westen van het oorspronkelijke station een nieuw station gebouwd, dat op 4 augustus 1929 in gebruik kwam. Het nieuwe station werd ontworpen door Alfred Grenander en Alfred Fehse en kreeg een eilandperron, wat inmiddels de standaard was geworden in de Berlijnse metro. Evenals het oude station, dat afgebroken werd, bestaat het huidige viaductstation uit een constructie van glas en staal. Het boven het midden van het plein gelegen metrostation beschikt over een grote lichtkoepel in het dak, waardoor er overdag geen verlichting nodig is. Het ondergrondse station Kottbusser Tor opende op 12 februari 1928, tegelijk met de eerste noordelijke verlenging van de GN-Bahn (lijn D, tegenwoordig U8). Het station is bekleed met lichtlila tegels en heeft een eilandperron. Vanwege de overstapfunctie is het perron breder dan elders, waardoor er twee rijen steunpilaren nodig zijn. In het midden van het perron bevinden zich trappen naar de stationshal, van waaruit diverse uitgangen naar alle zijden van het plein uitwaaieren. Aan het noordelijke uiteinde is er een directe uitgang naar de straat, de voormalige zuidelijke uitgang is buiten gebruik. Roltrappen verbinden de stationshal met het perron van lijn U1 en U3. Het bovengrondse station beschikt aan de uiteinden ook over direct naar de straat leidende trappen.

Berlijn SO 36 (kortweg SO 36 of alleen 36, ook Kreuzberg 36) is de historische naam van het historische postbezorgingsgebied Südost 36, dat naast het Kreuzberger deel nog een deel van Mitte en Treptow omvatte. Het postkantoor Berlijn 36 bevond zich tussen 1899 en 1945 in de Lohmühlenstraße 52 in Alt-Treptow; ongeveer 50 Meter van het huidige ortsteil Kreuzberg verwijderd. Na invoering van de viercijferige postcodes in de Bondsrepubliek Duitsland en West-Berlijn in 1962 en tot de invoering van de vijfcijferige postcodes in het herenigde Duitsland in 1993 had SO 36 de adressering „1 Berlijn 36“ en vanaf de jaren 70 „1000 Berlijn 36“. Het andere deel van Kreuzberg werd met „1000 Berlijn 61“ genummerd. Sinds 1993 voert het voormalige Berlijn 36 de postcodes 10997 en 10999, terwijl het voormalige Kreuzberg 61 (SW 61) aan de nummers 10961 tot 10969 te herkennen is. SO 36 betekent ook vandaag de dag nog in het dagelijkse spraakgebruik dit kleinere deel van Kreuzberg, dat als wijk in het westen door het inmiddels gedempte Luisenstädtischer Kanal en in het zuiden door het Landwehrkanaal begrensd wordt. De wijk staat bekend als probleemwijk.

Hermannplatz is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder het gelijknamige plein op de grens van de Berlijnse stadsdelen Kreuzberg en Neukölln. Het metrostation werd geopend op 11 april 1926 en wordt bediend door de lijnen U7 en U8.

Het bovengrondse metrostation Görlitzer Bahnhof opende op 18 februari 1902 onder de naam Oranienstraße. Het is gelegen aan de Hochbahn door Kreuzberg, een van de drie takken van de eerste Berlijnse metrolijn, die naar het eindpunt Warschauer Brücke in Friedrichshain leidde. In 1926 kreeg het metrostation de naam van het naastgelegen kopstation, tot 1982 nog met de toevoeging Oranienstraße. Tegenwoordig is metrostation Görlitzer Bahnhof onderdeel van lijn U1 en U3. Het uit ijzer opgetrokken station met boogvormige ramen werd ontworpen door het ontwerpbureau van Siemens & Halske en bevindt zich nog in vrijwel oorspronkelijke staat. Het metrostation is dan ook opgenomen op de monumentenlijst. De stations Möckernbrücke, Kottbusser Tor en Osthafen hadden ooit een vergelijkbaar ontwerp, maar werden herbouwd om praktische redenen of verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog. De sporen en de twee zijperrons liggen 6,3 meter boven de Skalitzerstraße, tussen de Oranienstraße / Wienerstraße en de Spreewaldplatz. In 1962 werden de perrons verlengd om ruimte te bieden aan langere treinen.

De Berlijnse Wassertorplatz, genoemd naar de vroegere "Waterpoort", is gelegen in het stadsdeel Kreuzberg op ongeveer 100 m van de Kottbusser Tor. Het plein wordt thans in tweeën gedeeld door de drukke Skalitzer Straße en door de metrolijn U1. Het plein dankt zijn naam aan de ondertussen verdwenen Wassertor van de Berlijnse tolmuur. De poort lag in het zuidoosten van de muur, tussen de Hallesches Tor en de Kottbusser Tor, op de plaats waar het in 1926 gedempte "Luisenstädtischer Kanal", de stad binnenkwam. De poort werd gesloopt toen het kanaal werd aangelegd in 1852. De buurt wordt thans, met zijn vele werklozen, beschouwd als een probleemwijk.

De Emmaüskerk (Duits: Emmauskirche) werd naar het ontwerp en onder leiding van August Orth van 1890 tot 1893 gebouwd in de Berlijnse wijk Kreuzberg.

Het Görlitzer Bahnhof (Görlitzstation) is een voormalig spoorwegstation in de Berlijnse wijk Kreuzberg. Het in 1866 geopende en in 1951 gesloten kopstation bevond zich aan de Spreewaldplatz, die als stationsplein dienstdeed, en strekte zich in zuidoostelijke richting uit tot aan het Landwehrkanaal. In de jaren 1990 werd op het voormalige stationsterrein het Görlitzer Park aangelegd. Het gelijknamige metrostation Görlitzer Bahnhof, in 1902 geopend als Oranienstraße, ligt op een viaduct langs de Skalitzer Straße (die de Spreewaldplatz in het noorden begrenst) en maakt deel uit van lijn U1 en U3.

De Lausitzer Platz, genoemd naar de streek Lausitz, is een plein en buurt in het Berlijnse stadsdeel Kreuzberg (Friedrichshain-Kreuzberg). Het plein werd al ten tijde van de Berlijnse tolmuur vrij gehouden van bebouwing en kreeg in 1849 zijn huidige benaming. De 'Köpenicker Tor' werd er in 1842 gebouwd. In het midden van het plein staat de Emmaüskerk, die gebouwd werd in 1890-1893, naar ontwerp van August Orth. Tot 1945 was het na de Berliner Dom de grootste kerk van Berlijn, met zo'n 2000 zitplaatsen. In dat jaar brandde het schip van de kerk geheel uit. Eind jaren vijftig werd het vervangen door een veel kleiner schip; de 74 meter hoge toren met het grote Emmaüsmozaïek van Paul Mohn bleef gespaard. Ten zuiden van de Lausitzer Platz liggen de Spreewaldplatz en het Görlitzer Park. In het noorden grenzen de Aldemar- en de Eisenbahnstraße aan het plein. Op de Lausitzer Platz vonden regelmatig straatfeesten en markten plaats. Op 1 mei 1987 werd een van deze straatfeesten het begin van de zogenaamde 'Kreuzberger Maikrawalle', een serie rellen die uitbrak toen de politie met geweld een einde maakte aan het feest. Na het verdwijnen van de punkkroegen in de jaren 90 werd het weer rustig op het plein. Sinds de jaren 2010 is er een proces van gentrificatie op gang gekomen. Ook wordt het straatbeeld steeds meer door toeristen bepaald. In Kreuzberg wordt de Lausitzer Platz, naar Laus, het Duitse woord voor luis, ook spottend Lauseplatz en Lausi genoemd.

De protestantse Sint-Thomaskerk (Duits: St. Thomas-Kirche) is een laat-classicistisch kerkgebouw in het centrum van Berlijn. Ten tijde van de bouw was de kerk met 3.000 plaatsen het grootste sacrale bouwwerk van Berlijn en was de congregatie met circa 150.000 leden een van de grootste christelijke congregaties ter wereld. Het gebouw heeft de vorm van een latijns kruis. Boven de viering verheft zich een 56 meter hoge koepel, in de richting van het Mariannenplatz bevinden zich twee 48 meter hoge torens. De naam van de kerk heeft betrekking op de apostel Thomas.

De Sint-Michaëlkerk (Duits: Sankt-Michael-Kirche) behoort samen met de Sint-Hedwigskathedraal tot de oudste katholieke kerken van Berlijn. Theodor Fontane betitelde de kerk in zijn Wanderungen durch die Mark Brandenburg als de mooiste kerk van Berlijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk deels verwoest en vervolgens weer opgebouwd. Het godshuis staat in het centrum van Berlijn tussen de stadsdelen Berlin-Mitte en Kreuzberg.

Boddinstraße is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de Hermannstraße, nabij de kruising met de Boddinstraße en met de Flughafenstraße, in het Berlijnse stadsdeel Neukölln. Het metrostation opende op 17 juli 1927 als een van de eerste drie stations van lijn D, de huidige U8, waarvan het twee jaar lang het zuidelijke eindpunt was. De Boddinstraße is genoemd naar Hermann Boddin, die van 1899 tot zijn dood in 1907 burgemeester van Neukölln (toen nog Rixdorf geheten) was.De bouw van lijn D, ook bekend als GN-Bahn (van Gesundbrunnen-Neukölln), verliep bepaald niet op rolletjes. Na de Eerste Wereldoorlog ging de AEG-Schnellbahn-AG, dochteronderneming van AEG en eigenaar van de nog in aanbouw zijnde lijn, failliet en werden de werkzaamheden stilgelegd. Het project verviel aan de stad Berlijn, die de bouw vanwege haar eigen financiële situatie pas in 1926 weer kon oppakken. In 1919 was de toen nog zelfstandige stad Neukölln, die een jaar later op zou gaan in Groot-Berlijn, in de Hermannstraße echter al begonnen met de bouw van een station: Boddinstraße.Op 17 juli 1927 kon in het zuiden van de stad het eerste, slechts anderhalve kilometer lange traject Schönleinstraße - Hermannplatz - Boddinstraße in gebruik genomen worden. In kleine etappes werd de lijn vervolgens verlengd, eerst naar het noorden, en op 4 augustus 1929 naar het nieuwe eindpunt Leinestraße, één station ten zuiden van Boddinstraße. Een jaar later bereikte lijn D in het noorden station Gesundbrunnen en was het project voltooid. Station Boddinstraße, een beschermd monument, werd zoals alle stations van de GN-Bahn ontworpen door Alfred Grenander en Alfred Fehse. Zij ontwikkelden een standaardtype voor de lijn, maar Boddinstraße wijkt hier, onder andere omdat het reeds in de jaren twintig in ruwbouw gereedkwam, op een aantal punten van af. Zo ligt het station, net als de nog voor de Eerste Wereldoorlog voltooide stations Bernauer Straße en Voltastraße, vlak onder het straatniveau, zodat de op lijn U8 gebruikelijke tussenverdiepingen ontbreken. Net als bij de stations van de Nord-Süd-U-Bahn (tegenwoordig deel van de U6 en de U7) leiden de uitgangen van station Boddinstraße dan ook rechtstreeks naar de middenberm van de bovenliggende straat. Ook de plaatsing van de zuilen (steeds twee dicht op elkaar) en de dakconstructie met dwarsbalken herinnert aan de (eveneens door Grenander en Fehse ontworpen) Nord-Süd-stations.De aankleding van het station is echter een typisch voorbeeld van de GN-Bahn-architectuur. Zowel de metalen pilaren als de wanden worden gesierd door de ook in de andere stations op de lijn te vinden glanzende, vierkante tegels. De stations van de GN-Bahn kregen ieder een eigen herkenningskleur, die elkaar echter niet zoals op andere lijnen in een vaste volgorde werd toegewezen. In station Boddinstraße werden de wanden bekleed met lichtgrijze tegels, aan de boven- en onderkant afgesloten met een blauwe band; ook voor de pilaren werd de kleur blauw gekozen. Het station is momenteel alleen bereikbaar via trappen, maar uiteindelijk moeten alle Berlijnse metrostations van een lift voorzien zijn. De inbouw van een lift in station Boddinstraße zal volgens de prioriteitenlijst van de Berlijnse Senaat pas na 2010 plaatsvinden.

De Sint-Johannesbasiliek is het grootste rooms-katholieke kerkgebouw van Berlijn. Het is de kathedraal van het Duitse Militair Ordinatiaat en werd gewijd aan Johannes de Doper. De kerk bevindt zich in het stadsdeel Neukölln en is gelegen aan de Lilienthalstraße. Paus Pius X verleende de kerk op 3 december 1906 de eretitel basilica minor.