Waalse Kerk (Amsterdam)

Het Sint-Paulusbroederklooster of kortweg Paulusbroederklooster was een middeleeuws klooster in Amsterdam. Alleen de voormalige kapel, nu de Waalse Kerk, is nog overgebleven van dit rooms-katholieke klooster. Het Oost-Indisch Huis staat op het voormalige kloosterterrein, op de plek waar de boomgaard van het klooster had gelegen. Van de voormalige kloostertuin is nu nog een kleine binnenplaats over, het Sint-Jorishof. De Paulusbroederssluis (brug 215), de brug over de Oudezijds Achterburgwal tussen Oude Doelenstraat en Oude Hoogstraat, is vernoemd naar het klooster.

Gezicht Amsterdam - Binnen de Singelgracht is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in het stadsdeel Centrum in Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 12 september 1989. Het gebied werd op 26 mei 1999 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 679 hectare: het gebied tussen de Singelgracht en het IJ. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Het Walenpleintje is een klein plein aan de Oudezijds Achterburgwal in Amsterdam. Het is vernoemd naar de Waalse Kerk die aan het plein staat. Het plein werd al eeuwenlang in de volksmond Walenpleintje genoemd. In 1978 besloot de gemeente het plein ook officieel zo te noemen, ter gelegenheid van het 400-jarig jubileum van de Alteratie van Amsterdam. Tot de Alteratie was de Walenkerk de kapel van het rooms-katholieke Sint-Paulusbroederklooster. De huisnummering van het plein volgt nog steeds die van de Oudezijds Achterburgwal, waarvan het eigenlijk een inham is. Het adres van de Waalse Kerk is Walenpleintje 159. Alle panden aan het plein, met de adressen Walenpleintje 155, 157, 159, 161, 163, 165 en 167, zijn beschermd als rijksmonument. Behalve de kerk (159) en haar bijgebouw op nummer 157 (uit het begin van de 19e eeuw), zijn ze alle gebouwd in de jaren 1640-1650 als woonhuis. Het plein bereikte de finale in de verkiezing van de mooiste straat van Amsterdam door lezers van Het Parool in 2007. De krant citeerde de filmmaker Albertien Pareau Dumont die het pleintje "De parel van de Wallen" noemde. "Vanaf de Oudezijds zie je de Waalse Kerk, aan weerszijden van dit minipleintje staan ongeschonden middeleeuwse huisjes. Maagden tussen de meeste Wallenpanden", volgens de filmmaakster.

Het kleinste huis van Amsterdam is gelegen aan de Oude Hoogstraat 22 in het oude centrum van Amsterdam, vlak naast het Oost-Indisch Huis en het toegangspoortje naar de Waalse Kerk. Het huisje, door sommigen ook het ‘Kleinste huis van Europa’ genoemd, is 2,02 meter breed en 5 meter diep. Met haar kenmerkende tuitgevel, vertegenwoordigt dit huis een miniatuurversie van een typisch Amsterdams grachtenpand. Het kleinste huis van Amsterdam staat geregistreerd als rijksmonument.

De Oude Hoogstraat is een Amsterdamse straat die de Oude Doelenstraat verbindt met de Nieuwe Hoogstraat in Amsterdam-Centrum. De straat loopt in min of meer oostelijke richting van de Paulusbroedersluis (brug 215) over de Oudezijds Achterburgwal naar de Bushuissluis (brug 224) over de Kloveniersburgwal. De straat loopt parallel aan de zuidelijke grens van het prostitutiegebied op de Wallen en scheidt het noordelijke Wallengebied van het rustiger zuidelijke deel van de Oudezijds Achterburgwal. Ter hoogte van Oude Hoogstraat 19 ligt de Bethaniëndwarsstraat. De straat is van oudsher een winkelstraat en maakt deel uit van de doorgaande, deels autovrije, route vanaf de Dam - Damstraat - Oude Doelenstraat - Oude Hoogstraat - Nieuwe Hoogstraat. Naast op toerisme gerichte bedrijvigheid (coffeeshops, souvenirwinkels, horeca) vindt men hier een gevarieerd winkelaanbod, waaronder een van de grootste antiquariaten van de hoofdstad. In het verlengde van de Oude Hoogstraat aan de Nieuwe Hoogstraat / hoek Sint Antoniesbreestraat ligt een uitgang van het metrostation Nieuwmarkt.

Het Compagnietheater is gehuisvest in de voormalige kerk van de Hersteld Lutherse gemeente aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam.

De Paulusbroedersluis (brug nr. 215) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. Ze overspant de Oudezijds Achterburgwal in het Wallengebied in Amsterdam. De brug verbindt daarmee de Oude Doelenstraat met de Oude Hoogstraat. De brug heeft zijn naam te danken aan het Sint-Paulusbroederklooster dat hier in de middeleeuwen stond. Er ligt hier al eeuwen een brug. Cornelis Anthonisz. schilderde hier al een brug in op zijn plattegrond van Amsterdam, het is dan 1538. De basis van de huidige brug werd gelegd in 1745, aldus een tweetal datumstenen aan de noordzijde van de brug “Anno” “1745”. Dat de brug “sluis” heet is te danken aan het feit, dat stenen bruggen destijds sluis werden genoemd; er heeft hier vermoedelijk nooit een sluis gelegen. De brug uit 1745 ligt er niet meer; op 24 mei 1869 schreef de gemeente een aanbesteding uit voor "het verbreeden en verlagen van de steenen wulfbrug no. 215 met ijzeren brugleggers, houten dek met zinkbedekking". De werkzaamheden werden verricht in opdracht van de Publieke Werken onder leiding van stadsarchitect Bastiaan de Greef, vermoedelijk ook ontwerper van het bruggetje. In 1966 is de brug nog een keer aangepast (nieuw wegdek) en in het begin van de 21e eeuw opnieuw bestraat. In de zomer van 2020 kwam aan het licht dat een deel van de fundering dermate verslechterd was, dat maatregelen nodig waren. De brug werd in de zomer afgezet voor alle verkeer; voor voetgangers werd een noodbrug neergelegd, alsook een ondersteuning voor de brug. In het najaar was de brug weer toegankelijk voor al het verkeer.

Het Spinhuis in Amsterdam was een tuchthuis voor vrouwen, aan de Oudezijds Achterburgwal. Het werd opgericht in 1597 in een deel van het voormalige Sint-Ursulaklooster. Er bestonden ook spinhuizen in andere steden.

Het Oost-Indisch Huis is een gebouw in het centrum van Amsterdam aan de Oude Hoogstraat 24, dat als bestuurs- en administratiekantoor diende voor de Amsterdamse kamer van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Naast de vergaderingen van de 20 bewindhebbers van de Amsterdamse kamer, vonden hier ook meestal de vergaderingen plaats van de Heren XVII, de 17 leden tellende centrale directie van de VOC. Het Oost-Indisch Huis was het eerste gebouw dat speciaal voor de VOC gebouwd werd. Naast het vergaderen werden hier ook scheepsbemanningen geronseld en de archieven en kaarten van de VOC bewaard. Een poort met Toscaanse halfzuilen aan de Oude Hoogstraat leidt via een tunneltje naar een binnenplaats met sierlijke gevels. De gevels op de binnenplaats zijn in Amsterdamse renaissance-stijl, typerend voor de stadsarchitect Hendrick de Keyser, die het gebouw (waarschijnlijk) heeft ontworpen.

De Kloveniersburgwal is een Amsterdamse gracht, tussen de Nieuwmarkt en de Amstel, ten oosten van de Dam in Amsterdam-Centrum

Het Rusland is een straat in het centrum van Amsterdam. De straat verbindt de Oudezijds Achterburgwal met de Kloveniersburgwal en ligt in het verlengde van de Sint Agnietenstraat. Het is een korte maar brede straat. De straat is zo breed omdat het linker gedeelte oorspronkelijk de Raamsloot was die nog in de 16e eeuw werd gedempt. De straat ligt ingeklemd tussen de brug 216 over de OZ Achterburgwal en Oost-Indische Huisbrug (brug 223) over de Kloveniersburgwal. De naam van de straat kwam al voor in een akte uit 1403 met de naam Willem Ruusschentuin. Deze naam verbasterde in de loop der jaren via 't Ruyssenlandt, 't Russeland en 't Ruslant tot het Rusland. Op de hoek met de Kloveniersburgwal staat het rijksmonument Het Wapen van Amsterdam, het voormalig hotel waar de schrijver Isaäc da Costa midden 19e eeuw zijn befaamde lezingen hield. In het boek Een schitterend gebrek van Arthur Japin woont de hoofdpersoon (Casanova's liefde) aan deze straat.

De Oost-Indische Huisbrug (brug 223) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug overspant de Kloveniersburgwal en vormt zo de verbinding tussen het Rusland en de zuidelijke kade van de Raamgracht. De brug is sinds 10 oktober 1995 een gemeentelijk monument. De brug is vernoemd naar het Oost-Indische Huis gelegen op de hoek Kloveniersburgwal en Oude Hoogstraat, waardoor het gedeelte van de kade tussen Oude Hoogstraat en Rusland Oost-Indische Kaai werd genoemd. Er ligt hier al eeuwen een brug. Op zijn stadsplattegrond uit 1625 tekende Balthasar Florisz. van Berckenrode hier al een ophaalbrug met de hamei aan de stadskant; de Kloverniersburgwal heette toen nog Oude Cingel, Rusland 't Rus-landt en de Raamgracht Verwers Graft. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1904. Toen besteedde de gemeente Amsterdam aan “Het vernieuwen van de vaste brug no. 223 over den Kloverniersburgwal vóór het Rusland, met bijbehorende werken". Er moest destijds gewerkt worden onder het regime van de ingenieur, hoofd der afdeling Onderhoud van de Dienst der Publieke Werken. Het werd een brug met ijzeren/stalen liggers die in een lichte welving over een vijftal jukken liggen. Daarboven liggen de planken dwars met daarop weer balustrades. In maart 1940 was de brug even buitendienst, er moesten kabels vernieuwd worden. De brug is in 1970 geheel vernieuwd, inclusief het landhoofd van brug 225 onder leiding van de Dienst der Publieke Werken. Er kwam een brug met stalen balken en beton en houten pijlers. De houten dwarsliggers zijn ook in 2020 nog aanwezig. De brug is sinds 1995 een gemeentelijk monument.