Nollendorfplatz

Nollendorfplatz is een station van de metro van Berlijn, gelegen aan het gelijknamige plein in het Berlijnse stadsdeel Schöneberg. Alle kleinprofiellijnen (U1, U2, U3 en U4) stoppen er en voor de U4 is station Nollendorfplatz het eindpunt. Geen enkel ander Berlijns metrostation wordt door zoveel lijnen aangedaan. Het station bestaat uit twee gedeelten: een viaductstation voor de U2 en een twee etages tellend ondergronds station voor de overige lijnen. Het stationscomplex staat in zijn geheel onder monumentenbescherming.

De Winterfeldtplatz is een marktplein in het noorden van het Berlijnse stadsdeel Schöneberg. Het langgerekte plein meet ongeveer 280 × 80 meter. Het plein evenals de aan de noordzijde aangrenzende straat werden in 1893 vernoemd naar de Pruisische luitenant-generaal Hans Karl von Winterfeldt, een persoonlijke vriend van koning Frederik II. Op de zuidkant bevindt zich de vrijstaande 19e-eeuwse St. Matthiaskerk, die het plein domineert. De westelijke en oostelijke zijde van het plein hebben ook een eigen straatnaam, respectievelijk de Goltzstrasse en de Gleditschstrasse. Het plein is de locatie van de grootste Berlijnse markt. Elke woensdag en elke zaterdag vindt er een markt van verse producten plaats. De Winterfeldtplatz is via de Maaßenstraße met de 200 meter noordelijker gelegen Nollendorfplatz verbonden waar in het gelijknamige metrostation de lijnen U1, U2, U3 en U4 halt houden.

Het Berliner Sportpalast was tussen 1910 en 1973 een sporthal in de Berlijnse wijk Schöneberg. Deze sporthal was de grootste sporthal van de Duitse hoofdstad en werd voor vele evenementen gebruikt. Het Sportpalast bood ruimte aan bijeenkomsten tot 14.000 bezoekers en is in de geschiedenis het meest bekend geworden door de toespraak van Joseph Goebbels, die de Duitse bevolking tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1943 opriep tot de 'Totale Oorlog'. Het Sportpalast ging open in november 1910 en was gebouwd voor ijshockey- en schaatswedstrijden. Het was in die tijd het grootste overdekte schaatscomplex ter wereld. In latere jaren werden in het Sportpalast zesdaagsewedstrijden en bokswedstrijden georganiseerd. Ook werden grote politieke bijeenkomsten en evenementen als het Bockbierfest gehouden. Ook na de machtsovername in 1933 door de nazi's werd het Sportpalast gebruikt voor grote politieke bijeenkomsten. Goebbels noemde het Sportpalast Onze grote politieke tribune. In de oorlog raakte het Sportpalast zwaar beschadigd en werd het dak verwoest. In 1951 werd het Sportpalast, toen nog zonder dak, geopend voor schaatswedstrijden. In 1953 had het complex weer een dak. In de naoorlogse jaren werden ook popconcerten gehouden. Bekende artiesten als Zarah Leander, Bill Haley, The Beach Boys, Jimi Hendrix, Pink Floyd en Deep Purple traden hier op. In de jaren zeventig kon het Sportpalast niet meer rendabel geëxploiteerd worden. Het Sportpalast sloot in 1973 zijn deuren en werd afgebroken. Op de plaats van het vroegere Sportpalast staat nu sociale woningbouw. Dit hoogbouwcomplex heeft in Berlijn de bijnaam 'Sozialpalast'.

Het Bauhaus-Archiv is een Berlijns museum over het Bauhaus, een invloedrijke Duitse school voor design, architectuur, kunst en fotografie uit het Interbellum. Het werd gedeeltelijk naar ontwerpen van voormalig Bauhaus-directeur Walter Gropius gebouwd en opende zijn deuren in 1979. Het bevat afdelingen met veel voorbeelden van: Kunst Fotografie ArchitectuurKenmerken De belangrijkste eisen die het Bauhaus stelt aan een goed ontwerp, zijn: eerlijkheid ten opzichte van het gebruikte materiaal en functionaliteit. Als het Bauhaus wordt opgericht beleeft Duitsland een periode van socialisme. Zij voeren een feitelijke macht uit (de Weimarrepubliek) die doorklinkt in de doelstellingen van de opleiding.

Kurfürstenstraße is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de gelijknamige straat die de grens vormt tussen de Berlijnse wijken Schöneberg en Tiergarten. Het metrostation werd geopend op 24 oktober 1926 aan het zogenaamde "ontlastingstracé", een tunneltraject parallel aan het oudere luchtspoor tussen Gleisdreieck en Nollendorfplatz. Station Kurfürstenstraße is tegenwoordig onderdeel van lijn U1 en lijn U3 . Het station heeft een eilandperron en ligt direct onder de straat. Aan beide uiteinden van het perron bevinden zich uitgangen die leiden naar de middenberm van de Kurfürstenstraße. Oorspronkelijk waren de wanden van het door Alfred Grenander ontworpen metrostation bekleed met gele tegels, maar bij een renovatie aan het einde van de jaren 1980 werd de aankleding vervangen door een patroon in pastelkleuren. Ten oosten van het station, net voorbij de kruising van de Potsdamer Straße, maakt de tunnel een S-bocht om onder een binnenplaats terecht te komen. Hier stijgt de lijn en gaat de tunnel over in een omsloten brug, die in een huizenblok aan de Dennewitzstraße de open lucht bereikt.

Berliner Verkehrsbetriebe ((BVG), voorheen Berliner Verkehrs-Aktiengesellschaft) (Berlijnse vervoersbedrijven), is het stadsvervoerbedrijf van Berlijn. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de exploitatie van metro, tram en bus in de Duitse hoofdstad, alsmede van een aantal veerdiensten, maar niet van de S-Bahn, die onder de Duitse spoorwegen valt. Het net van de BVG is geïntegreerd in het tariefsysteem van het Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg (VBB). De BVG verzorgt sinds 1929 het Berlijnse openbaar vervoer en is volledig eigendom van de stad. In 2006 vervoerde het bedrijf 914 miljoen personen, die in totaal ruim 4 miljard kilometer op het 183 lijnen tellende stadsnet aflegden. De BVG heeft meer dan 12.500 werknemers in dienst.

Bülowstraße is een station van de metro van Berlijn, gelegen in de gelijknamige straat in het Berlijnse stadsdeel Schöneberg. Het viaductstation werd geopend op 11 maart 1902 aan de eerste Berlijnse metrolijn, het zogenaamde stamtracé. Station Bülowstraße is tegenwoordig onderdeel van lijn U2. Het zandstenen jugendstilstation werd ontworpen door Bruno Möhring, die ook tekende voor enkele stations van de Wuppertaler Schwebebahn. Vanwege het groeiende aantal reizigers werden de perrons in 1928-1929 verlengd en kreeg het station een tweede uitgang aan de oostzijde. Het station is opgenomen op de monumentenlijst.Ten oosten van station Bülowstraße zwenkt het metroviaduct naar het noorden van de straat om de Lutherkirche aan de Dennewitzplatz te passeren. Aan dit plein deed zich nog een bijzonderheid voor: om de lijn richting de Gleisdreieck te leiden moest een gesloten huizenblok doorkruist worden. De Hochbahngesellschaft kocht hiertoe een van de gebouwen op en liet hierin een opening maken, waar het metroviaduct doorheengeleid werd. In de Tweede Wereldoorlog werd het huizenblok verwoest, waardoor de Hausdurchfahrt verdween. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ook het metrostation aan de Bülowstraße ernstig beschadigd, maar na de oorlog nam men het weer in gebruik. Na de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 werd het metronet in tweeën gedeeld. Dit betekende een splitsing van de lijn naar Pankow, waartoe station Bülowstraße behoorde. Aanvankelijk reden de treinen nog naar het West-Berlijnse eindpunt Gleisdreieck, ten oosten van Bülowstraße. In 1972 werd de dienst echter tot Wittenbergplatz ingekort; het bovengrondse tracé door Schöneberg, waaronder station Bülowstraße, werd gesloten. In het viaductstation werd aan het eind van de jaren 1970 tot tweemaal toe zonder succes een markt ingericht. Vanaf september 1980 deed het metrostation dienst als Turkse bazaar, een concept dat wel aansloeg. Over het ongebruikte metroviaduct ging een pendeltram rijden tussen de stations Bülowstraße en Nollendorfplatz, waar sinds 1975 een vlooienmarkt bestond. Na de val van de Muur moesten de vlooienmarkt, de bazaar en de tramlijn in 1993 wijken voor de herindienstname van de U2. Voor deze gelegenheid werd het bijna honderd jaar oude en de monumentenstatus genietende station Bülowstraße in zijn oude glorie hersteld.

Eisenacher Straße is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de Grunewaldstraße, tussen de Eisenacher Straße en de Schwäbische Straße, in het Berlijnse stadsdeel Schöneberg. Het station werd geopend op 29 januari 1971 en is onderdeel van lijn U7. Station Eisenacher Straße heeft een eilandperron en werd net als de andere stations op het in 1971 geopende deel van de U7 ontworpen door Rainer Rümmler. De wanden zijn bekleed met platen van asbestcement, zoals die ook in de stations Bayerischer Platz en Walther-Schreiber-Platz zijn aan te treffen. De groene kleur van deze platen verwijst naar de bosrijke omgeving van de stad Eisenach, waaraan het station zijn naam dankt. Het zachtgele dak, ondersteund door geel betegelde zuilen, is tweemaal gewelfd en reflecteert de belichting van onderaf.

Kleistpark is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de kruising van de Grunewaldstraße, de Potsdamer Straße en de Hauptstraßein het Berlijnse stadsdeel Schöneberg, aan de rand van het Heinrich-von-Kleistpark. Het metrostation werd geopend op 29 januari 1971 en is onderdeel van lijn U7. Station Kleistpark werd gebouwd tussen 1967 en 1969 en is zoals alle andere stations van deze bouwfase van de U7 van de hand van architect Rainer Rümmler. Het station luidt met zijn ontwerp een verandering in de stationsarchitectuur ten opzichte van het naburige station Yorckstraße in, hoewel beide stations tegelijkertijd geopend werden. De wanden zijn bekleed met brede grijze tegels, terwijl de zuilen op het perron een aluminiumbeplating hebben. De stationsnaam is aangebracht in een donkerrode band op wanden. Onder het eilandperron van de U7 bevindt zich een ongebruikt niveau, dat alvast werd aangelegd met het oog op de toekomstige lijn F (later U10). Deze lijn zou Weißensee met Lichterfelde verbinden, maar behoort niet meer tot de planning. Een deel van het in ruwbouw aangelegde station wordt door het stadsvervoerbedrijf BVG gebruikt als archiefruimte.

De Wittenbergplatz is een plein in de Duitse hoofdstad Berlijn. Het plein ligt in de noordwestpunt van het stadsdeel Schöneberg en maakt deel uit van de zogenaamde Generalszug, een as van straten en pleinen die genoemd zijn naar personen en plaatsen die een rol speelden in de Napoleontische Bevrijdingsoorlog. De Wittenbergplatz kreeg zijn naam in 1864, ter herinnering aan de Slag bij Wittenberg (13 januari 1813) en werd in zijn huidige vierkante vorm aangelegd tussen 1889 en 1892. Tot 1920 behoorde het plein tot de zelfstandige stad Charlottenburg, die in het genoemde jaar geannexeerd werd door Groot-Berlijn. In 1938 kwam de Wittenbergplatz door een grenscorrectie op het grondgebied van Schöneberg te liggen. Het plein wordt in oost-westrichting doorsneden door de as Kleiststraße - Tauentzienstraße en wordt aan de west- respectievelijk oostzijde begrensd door de van noord naar zuid lopende Ansbacher Straße en Bayreuther Straße. Markante gebouwen aan de Wittenbergplatz zijn het Kaufhaus des Westens, het grootste warenhuis van Berlijn, in de zuidwesthoek van het plein en de monumentale kruisvormige stationshal van metrostation Wittenbergplatz, die zich in het midden van het plein, tussen de rijbanen van de Tauentzienstraße bevindt. De meeste overige gebouwen dateren van na de Tweede Wereldoorlog, aangezien het plein tijdens de oorlog grotendeels verwoest werd.

Wittenbergplatz is een station van de metro van Berlijn, gelegen aan het gelijknamige plein in het Berlijnse stadsdeel Schöneberg, tegenover het beroemde warenhuis KaDeWe. Het ondergrondse metrostation wordt bediend door de kleinprofiellijnen U1, U2 en U3, die ter plaatse parallel lopen. Het station opende op 11 maart 1902 aan de eerste Berlijnse metrolijn, het zogenaamde stamtracé. Het stationscomplex geniet bescherming als monument.Het oorspronkelijke metrostation Wittenbergplatz werd ontworpen door Paul Wittig en had een eenvoudig uiterlijk. Het telde twee sporen langs twee zijperrons. Toen in de zomer van 1910 de bouw van een nieuwe aftakking van het stamtracé naar Wilmersdorf en Dahlem (de huidige U3) begon, werd besloten station Wittenbergplatz als splitsingsstation uit te breiden. Er werden meerdere plannen ingediend en de opdracht ging uiteindelijk naar Alfred Grenander, de huisarchitect van het metrobedrijf, de Hochbahngesellschaft. Passend bij de reeds bestaande bebouwing aan de Wittenbergplatz ontwierp Grenander een statig toegangsgebouw op het midden van het plein. Het station kreeg drie perrons met vijf sporen, er werd ruimte gereserveerd voor een mogelijk toekomstig zesde spoor (dat er overigens nooit zou komen). Op 12 oktober 1913 werd het nieuwe metrostation samen met de Wilmersdorf-Dahlemer U-Bahn geopend. Het centrale deel van het stationsgebouw huisvest een ruime stationshal op straatniveau met uitgangen aan beide zijden; in de vleugels zijn de trappen naar de direct onder het plein gelegen perrons ondergebracht. Het stationsgebouw werd in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. In de jaren 1950 werd het herbouwd en werd tegelijkertijd de stationshal gemoderniseerd. Tussen 1982 en 1983 onderging het monumentale station opnieuw een uitgebreide restauratie. Op korte termijn zal het station waarschijnlijk wederom gesaneerd worden. Ter gelegenheid van het vijftigjarige bestaan van de Berlijnse metro in 1952 schonk de commandant van de Britse bezettingsmacht in Berlijn de BVG een Londens metrobord ("roundel") met het opschrift Wittenbergplatz. Dit bord hangt nog altijd op een van de perrons.

Bendlerblock (of Gedenkstätte Deutscher Widerstand) is een gebouwencomplex in Berlijn. Het moest dienstdoen als extra kantoorruimte voor de Duitse marine. In de Tweede Wereldoorlog fungeerde het Bendlerblock als hoofdkwartier van de Wehrmacht. Hier beraamde een groep officieren een moordaanslag op Hitler, die op 20 juli 1944 moest plaatsvinden. De aanslag, geleid door Claus Schenk von Stauffenberg, mislukte en de samenzweerders werden gearresteerd en geëxecuteerd. Stauffenberg, Friedrich Olbricht, Werner von Haeften en Ritter Mertz von Quirnheim werden ter dood gebracht op de binnenplaats van het Bendlerblock. Een monument van Richard Scheibe uit 1953 herinnert aan de gebeurtenis. Op de bovenste verdieping is een tentoonstelling ingericht over de geschiedenis van de Duitse antinazibeweging.